Nisan ayı Merkezi Yönetim Bütçesi (MYB) gerçekleşmelerine göre vergi gelirlerini değerlendirdiğim yazıda, nisan ayında vergi gelirlerinde yaşanan düşüşün, mayıs ayında da devam etmesini beklediğimi ifade etmiştim.

Vergi gelirlerindeki bu azalış, hem ekonomik aktivitenin kriz ve pandemi nedeniyle azalmasından hem de mücbir sebep kapsamındaki ertelemelerden kaynaklanıyor.

Şimdi mayıs ayı MYB gerçekleşmelerine göre vergi gelirlerinin performansını inceleyelim.

Mayıs ayında merkezi yönetim bütçesi 17,3 milyar TL açık verdi, ocak-mayıs dönemi bütçe açığı ise 90,08 milyar TL oldu. Böylece 2020’nin tamamı için öngörülen açığın yüzde 65’ine 5 ayda ulaşıldı. Geçen yıl aynı dönemde yıllık hedefin yüzde 53,8’i yakalanmıştı. Bütçe açığı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35,4 oranında arttı.

Bu açığın en önemli sebebi, faiz giderlerinde gerçekleşen yüzde 40 oranındaki artış ile vergi gelirlerinde gerçekleşmeyen artış. Geçen yılın aynı dönemine göre vergi gelirleri sadece yüzde 6,7 oranında artmış. Gelecek aylar da umut vadetmiyor. Bütçe gelirleri toplamda yüzde 12 artarken, faiz dışındaki bütçe giderleri yüzde 12,7 artış göstermiş. Faiz dışı bütçe giderleri önceki aya göre bir miktar azalmış.

Vergi gelirleri mayıs ayında önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7,6 oranında azalmış. Ocak – Mayıs kümülatif sonuçlara göre ise vergi gelirlerinde önceki yıla nazaran yüzde 6,7 artış gerçekleşmiş. Mayıs ayında 2019 gelir vergisi ile 2020 birinci dönem geçici vergi tahsilatlarının yapıldığını da düşünürsek bu oranlar gerçekten düşük. Haziranda sokağa çıkma yasağı kaldırılan 65 yaş üstünün gelir vergileri ödenecek. Bunun az da olsa etkisi görülebilir.

Vergi gelirlerinde şubat ayında gerçekleşen yüzde 22,9 kümülatif artıştan sonra artış oranının hızla azaldığına tanık oluyoruz. Geçen ay yüzde 10,9 olarak gerçekleşen kümülatif artış, bu ay yüzde 6,7’ye düştü. Bu düşüş trendi maalesef devam edecek.

Mücbir sebep kapsamında ertelenen vergiler ekim ayından itibaren devreye girecek. Yeniden yapılandırma beklentileri artarak devam ediyor. Bakan Albayrak yapılandırma düzenlemesine sıcak baktığını açıklamıştı. Bir an önce düzenlemenin yapılması isabetli olacaktır. Ayrıca geçici süreli KDV ve ÖTV indirimlerine ilişkin beklentinin de canlılığını koruduğunu söyleyebilirim.