Dünya

Yunanistan savunma harcamalarını artırıyor; Atina'nın odağında Türkiye var

AB üye ülkelerinin çoğu Rusya tehdidine karşı silahlanmaya giderken Yunanistan’ın odağında Türkiye var. Atina uzun vadeli savunma stratejisi için çoktan adım attı

31 Mayıs 2025 12:30

Güncelleme: 31 Mayıs 2025 12:44

T24 Dış Haberler

Yunanistan önümüzdeki 12 yıl içerisinde modern silah ve mühimmata 28 milyon Euro harcayacak. Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’in nisan ayı başında ifade ettiği gibi, hedef Yunan ordusunun uzun vadeli silahlanması. Bu büyük çaplı askerî yapılanmanın kalbi "Aşil Kalkanı" adı verilen hava savunma sistemi. Buna yirmi F-35 savaş uçağı eklenecek.

Yunanistan bu planlarını gerçekleştirirken AB’nin desteğini de hesaba katıyor. AB son yıllarda, ABD'den mümkün olduğunca bağımsız bir şekilde Rusya'ya karşı kendini savunabilmek için daha fazla stratejik özerkliğe kavuşmaya çalışıyor. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, mart ayında “Avrupa'yı Yeniden Silahlandır/Hazırlık 2030” başlıklı bildiri ile Avrupa savunmasının genişletilmesi ve modernizasyonu için 800 milyar Euroya kadar kaynak sağlanacağını açıkladı.

Avrupa’nın ortak savunma stratejisi bugüne kadar beyan düzeyinde var olmuştu. Ancak Yunanistan AB’nin uzun vadeli stratejisini paylaşmakla kalmıyor, söz konusu savunma ağında önemli bir oyuncu olarak konumlandırılmak istiyor.

Atina, AB'nin güneydoğu kanadında bir NATO üyesi ülke olarak Yunanistan ulusal savunma stratejisine de bağlı kalmakta diretiyor. Çünkü Yunanistan'ın "tehdit" piramidinin en tepesinde Rusya değil, bölgesel güç Türkiye var.

40 milyarlık savunma harcaması

Güven artırıcı adımlar ve pozitif diyalog öne çıksa da Türk-Yunan ilişkilerine, özellikle Doğu Ege'de, sınır ve egemenlik çatışmaları damgasını vurdu. 2020 yazında, Atina ile Ankara arasında Doğu Akdeniz'deki önemli gaz yatakları konusunda devam eden anlaşmazlık, Türk araştırma gemilerinin haftalarca Yunan sularında seyretmesiyle zirveye ulaşmıştı.

Bu yüzden 2018’den bu yana Yunan ordusuna 40 milyar Euro aktı. 2021 ve 2022 yıllarında askerî harcamaların GSYİH içindeki payı yüzde 4’ü buluyordu. 2024’te bu oran yüzde 3’ün üzerindeydi. 2008 yılında yaşadığı malî krize rağmen Yunanistan bütçesinin en az yüzde 2’sini askerî harcamalara ayırdı.

Yunanistan, AB içinde Polonya’dan sonra en fazla askerî harcama yapan ikinci ülke. Malî krizden çoktan çıkan Yunanistan askerî harcamaları için parayı yıllık bütçesinden alıyor, üstelik hiçbir ekstra kısıntıya gitmeden. Ayrıca 2037'ye kadar planlanan savunma stratejisi hakkında hem partiler arası hem de toplumsal alanda bir fikir birliği var.

ABD, Fransa ve İsrail’e siparişler verildi

Yunan Savunma Bakanı Nikos Dendias, silahlı kuvvetlerin tüm birimlerini modernleştirmeyi amaçlıyor.

Dendias’a göre, gelecekte mobil, yapay zekâ destekli füze sistemleri, drone teknolojisi ve modern komando birlikleri çok daha önemli hale gelecek. Uzun vadeli savunma stratejisinin ekonomiyi canlandıracağını da düşünen Dendias, askerî harcamaların Yunan endüstrisinin toplam sipariş hacminin en az yüzde 25'ine karşılık gelmesini planlıyor.

Dendias’ın modernleşme stratejisinin temelinde eski yüklerden kurtulma yatıyor. En azından beş modern Patriot birimine sahip olsa da Yunanistan’ın hava savunma füze sistemlerinin çoğu Sovyetler Birliği döneminden. Yunanistan yeni teknolojilere sahip olana kadar eskilerini çalışır durumda tutmak zorunda. Rusya'nın Ukrayna'ya saldırmasından bu yana söz konusu ekipmanların bakımı, sözleşmeler hükümsüz olduğu için yapılmıyor. Bu da modernleşmeyi hızlandırmak için geçerli bir sebep.

Yunanistan yeni askerî mühimmatını ABD, Fransa ve İsrail olmak üzere üç yabancı ülkeden almaya karar verdi. Halihazırda 24 Rafale jeti uçuran Yunan Hava Kuvvetleri, Fransa’dan ek firkateyn tedarik ediyor. İsrail ile yeni ortaklığın esas nedeni ise Hellenic Dome, Demir Kubbe'ye göre modellenmiş bir hava savunma sistemine sahip olmak.

Şimdilik iki ülke de diyalogdan yana

Yunanistan savunma stratejisinin en önemli ayağından biri donanma. Özellikle Doğu Ege'deki karasularında daha fazla varlık göstermeyi hedefleyen Yunanistan, böylece Türk "Mavi Vatan" doktrinine karşı bir denge oluşturmayı da istiyor.

Türkiye ve Yunanistan’ın NATO üyesi olması iki ülke arasındaki savaş riskini azaltıyor.

Bugünlerde iki ülke de diyalogdan yana. NATO dışişleri bakanlarının Antalya'daki gayrı resmi toplantısında ev sahibi Hakan Fidan, Yunan mevkidaşı Giorgos Gerapetritis ile bir araya geldi.

İki bakan haziran ayında gerçekleşmesi planlanan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Başbakan Miçotakis arasındaki zirveye hazırlanıyorlar.