Kanada’da bulunan bir madenin derinliklerinde çalışan araştırmacılar, yaklaşık 2 milyar yaşında su örneklerine rastladı. Böylece şimdiye dek Dünya’da bulunan en eski su rekoru 500 milyon yıl daha geri çekilmiş oldu. Toronto Üniversitesi bilimcilerinden oluşan ekibin bulguları, geçtiğimiz haftalarda San Francisco’da yapılan Amerikan Jeofizik Birliği’nin Güz Toplantısı’nda yerbilimci Barbara Sherwood Lollar tarafından sunuldu.
Bilimciler, yeryüzünün çok derinlerinde, normalde “su tablası” olarak bilinen yüzeyden yalıtılmış durumda bulunan sular olduğunu uzun süredir biliyor. Milyarlarca yıldır el değmeden kalmış olan bu sular hakkında daha fazla bilgi edinebilmek için araştırmacılar, maden şirketleri ile çalışıyor. Madenciler daha derinlere indikçe, bilim ekipleri de daha derin su kaynaklarına erişme şansı buluyor.
Bilimfili'nde yer alan habere göre 2 milyar yaşında olan ve yaşlılık rekorunun yeni sahibi olan su kaynağının keşfinden önce, aynı madende (Ontario Kidd Madeni) çalışan aynı ekip tarafından 2013 yılında yaklaşık 2,4 km derinlikte 1,5 milyar yıllık bir su örneği bulunmuştu. Yeni bulunan 2 milyar yıllık suya ise 3 km derinlikte rastlandı. Bu antik yeraltı suların yaşları, çözünmüş gazların incelenmesi ile hesaplanıyor; helyum, neon, argon ve ksenon gibi.
Kanada Ontario’da bulunan madenin derinliklerinden su örneği alan bir bilimci (2013). (Telif: B. Sherwood Lollar et al.)
Yaşam Oluşmuş Olabilir
Araştırmacılar, keşfettikleri örneklerin tabandan dakikada birkaç litre hızla dışarı akan büyük bir kaynaktan geldiğini belirtiyorlar. Bunun, öngörülenden çok daha büyük bir hacim olduğunu ekliyorlar. Ayrıca suda bulunan sülfatın, su ile onu çevreleyen kayalar arasındaki etkileşimden kaynaklandığını saptayan ekip, bir başka kaynaktan gelmediğini vurguluyor. Bu da suyun yaşamı destekleyebilecek kapasitede olduğu anlamına geliyor.
Şimdiye dek, yeryüzünün altında bulunan yalıtılmış su kaynaklarından hiçbirinde yaşama bulunamadı. Ancak bu son keşif, bunun mümkün olabileceğini gösteriyor. Eğer böylesi bir mikrobik yaşam, yeryüzünün derinliklerinde bir yerlerde mevcutsa, Dünya’da bulunan yaşam formlarının tümünden ayrı olarak evrilmiş olan bir yaşam biçimini temsil ediyor olabilir. Bu heyecan verici olasılık, aynı zamanda Mars ve diğer gezegenlerin yüzeylerinin altındaki sularda rastlanabilecek yaşam biçimleri olasılığı açısından da büyük önem taşıyor.
