Maliye
Bakanı Mehmet Şimşek'in açıkladığı 2010 yılı bütçe tasarısında Katma
Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergisi'ndeki (ÖTV) yüksek oranlı
artış hedefleri dikkat çekiyor.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2010 bütçesinin ekonomik krizden çıkış
bütçesi olacağını belirtirken, gelecek yıl harcamaların kontrol altına
alınacağını, gelirlerin ise artırılacağını söyledi. Hane halkının
krizde servet kaybetmemesi ve bankacılık sektörünün güçlü konumunu korumasının
toparlanmayı hızlandıracağını bunun da bütçe gelirlerine olumlu
yansıyacağını belirten Şimşek, eğitim ve sağlığa gelecek yıl da yüksek miktarlı pay
ayıracaklarını bildirdi. Bakan Şimşek, düzenlediği basın toplantısında
dün gece TBMM Başkanlığı’na sunulan 2010 yılı bütçesi hakkında bilgi
verdi. 2010 bütçesini “ekonomik krizden çıkış bütçesi” olarak gördüklerini belirten
Şimşek, gelecek yıl hem giderleri kontrol altına alacaklarını hem de
gelirleri artıracaklarını ifade etti.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in
açıkladığı 2010 yılı bütçe tasarısında Katma Değer Vergisi (KDV) ve
Özel Tüketim Vergisi'ndeki (ÖTV) yüksek oranlı artış hedefleri dikkat
çekiyor. Bu yıl ekonomi daraldığı için gerileyen söz konusu iki vergi
türü, gelecek yıl önemli oranda artacak. Akaryakıt, sigara ve içki gibi
ürünlerden alınan ÖTV gelirleri, gelecek yıl yüzde 31,6, her türlü mal
üzerinden kesilen KDV ise yüzde 19 oranında artacak. Bu yıl önemli
oranda gerileyen ithal ürünlerden kesilen KDV'nin de gelecek yıl yüzde
23,7 oranında artacağı tahmin ediliyor.
Geçmişi bırak geleceğe bak
Şimşek, yılbaşında 10.4 milyar lira
öngörülmesine karşın 62.8 milyar lira olacağı tahmin edilen 2009 yılı
bütçe açığındaki 52.4 milyar liralık sapmanın yüzde 86’sının küresel krize bağlı olarak gelirlerin
azalmasından, yüzde 14’ünün ise sosyal güvenlik açığına bağlı olarak
giderlerdeki artıştan kaynaklandığını bildirdi. Artık kamu kesiminin ne
kadar açık verdiğinden ziyade, gelecek dönemlerde bu açığın nasıl
kapatılacağının daha önemli olduğunu belirten Şimşek, bu yıl GSYH’nın yüzde 6.6’sına ulaşan merkezi
yönetim bütçe açığının gelecek yıl yüzde 4.9’a düşeceğini ifade etti.
Gündemde şimdilik yeni vergi yok
Gelecek yıl vergi gelirlerinde 18.2 oranında artış öngördüklerini belirten Maliye
Bakanı Şimşek, bu artışın yeni vergilerden mi kaynaklanacağına ilişkin
soruyu şöyle yanıtladı: “2010’da ithalatta artış öngörüyoruz.
Dolayısıyla ithalde alınan KDV de artacak. ÖTV’deki artış ise bu yıl
uyguladığımız vergi indirimlerinin sona ermesi ve yılın ikinci
yarısında aldığımız vergi tedbirlerinden etkilenecek. Bu aşamada yeni
bir vergi tesisi bugün için gündemde değil. Ama hiçbir zaman olmaz
denilemez, şartlar gerektirirse yapılabilir.”
Maaş artışı yüzde 2.5 + 2.5 olacak
Memur maaş artışının ocak ve temmuz
aylarında yüzde 2.5 artı 2.5 olacağını kaydeden Şimşek’in verdiği
bilgiye göre, böylece halen aile yardımı dahil ortalama 1.480 lira olan
memur maaşı, yapılacak artışlarla ocakta 1.518 liraya, temmuz ayında da
1.555 liraya yükselecek. Gerçekleşen enflasyonun zam oranlarını aşması
halinde aradaki fark telafi edilecek. Memuru, işçiyi enflasyona
ezdirmeyeceklerini savunan Şimşek, kriz olmasına rağmen bu sene
ücretlerde reel artış yaşandığını ileri sürdü.
En büyük pay eğitime
Bakan Şimşek, 2010 yılında Milli Eğitim
Bakanlığı’nın en büyük bütçeye sahip bakanlık olma özelliğini
sürdüreceğini, Sağlık Bakanlığı’na ayrılan bütçeyi de yüzde 12 oranında
artırdıklarını söyledi. Şimşek, gelecek yıl aile hekimliğini 81 ile
yaygınlaştıracaklarını bildirdi. Yeni kurulan üniversitelerin öğretim
elemanı ihtiyacını hızlı bir şekilde karşılayabilmek için, ilave 7 bin adet atama izni verilecek.
Sosyal güvenliğe 57.7 milyar lira
Şimşek’in verdiği bilgiye göre, gelecek yıl GSYH 1 trilyon 28.8 milyar liraya
yükselirken, ekonomi yüzde 3.5 oranında büyüyecek. Bu yıl 134 milyar
dolar olan ithalat gelecek yıl 153 milyar dolara, 98.5 milyar dolarlık
ihracat da
107.5 milyar liraya yükselecek. Gelecek yıl Sosyal Güvenlik Kurumu’na
yapılan transfer yüzde 7.3 oranında artarak 57.7 milyar liraya
çıkartılacak. Ancak bunun 31.8 milyar liralık bölümü SGK’nın açığının
finansmanı için kullanılacak.
