Türkiye’de yastık altında bulunan altın miktarının 100 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Bu değerin ekonomiye kazandırılması için çıkarılan ‘Altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikasına’ ise ilk gün sadece 15 milyon liralık talep geldi.
Türkiye’de yastık altında bulunan ve ekonomiye kazandırılmayı bekleyen 2 bin 200 ton civarında, 100 milyar dolara denk gelen altın olduğu tahmin ediliyor. Bu değerin ekonomiye kazandırılmasına yönelik ‘Altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikası’ talepleri hafta başında toplanmaya başlandı. Söz konusu uygulamalara dair ilk rakamları katıldığı bir televizyon programında paylaşan Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, ilk gün yaklaşık 15 milyon liralık talep geldiğini söyledi.
Karar'ın haberine göre; “Ülkemizde çok ciddi atıl tasarruf var. Bankalarımızda, sermaye piyasalarında olmadığı için atıl duruyor. Bir taraftan da Türkiye'nin kaynak ihtiyacı büyük. Türkiye gidiyor, dışarıdan borçlanıyor. Bankaların 100 liralık mevduatı varsa 125 liralık kredi vermek zorunda kalıyor çünkü mevduat yetersiz” diye konuştu. Vatandaşın, "yastık altı" altınlarını Hazine garantisinde Ziraat Bankası’na teslim edebileceğine işaret eden Şimşek, şunları kaydetti: “Ziraat Bankasındaki eksperler bakacaklar, kaç ayar, değeri ne? Teslim ettiğinizde karşılığında faiz istemiyorsanız altına dayalı bir kira sertifikası, kar-zarar hesabı gibi bir şey olacak. Faiz konusunda hassasiyetiniz yoksa altına dayalı tahvil vereceğiz. Bu tahvilin reel getirisi yüzde 2,4. Altınınıza ihtiyacınız olursa altına dayalı tahvil hesabınızdan altınınızı geri de alabileceksiniz. Ufak tefek bir masraf söz konusu ama onun dışında likidite olacak.” Konuşmasında Motorlu taşıtlar vergisine (MTV) ilişkin düzenlemeye de değinen Şimşek, bunun zaruretten kaynaklandığını vurgulayarak, “Kısa sürede düzenleme açıklanacak. Hiçbir hükümet durup dururken bu vergileri artırmaz. Yeni silah sistemlerini almak için Savunma Sanayii Destekleme Fonu'na aktaracağımız kaynak var. Türkiye önümüzdeki yıl savunma sanayisi ve Milli Savunma Bakanlığı için muhtemelen 17-18 milyar liralık ilave harcama yapacak. Net olarak MTV'den gelecek gelir 2018 sonrası alınacak araçlar da dikkate alındığında 2,8 milyar lira, ilave vergi artışının etkisi ise 2 milyar lira” diye konuştu.
Faiz yüksek çünkü kaynak talebi fazla
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘faizlerin yüksekliği’ konusundaki uyarılarının haklılığına dikkati çeken Şimşek, şöyle devam etti: “Cumhurbaşkanımız haklı olarak bize diyor ki; 'faizler yüksek.' Faizler yüksek çünkü bizim fon talebimiz yüksek. Bu, Cumhurbaşkanımızın talimatı. Altın, kefalet sigortası ve alacak sigortası inisiyatifimiz bu nedenle getirildi. Sermaye piyasalarını geliştirmeye çalışıyoruz. Sermaye piyasaları gelişirse ve derinleşirse, reel sektörün bankalara olan bağımlılığını azaltırız. Başından sonuna kadar o çaba içindeyiz.” Şimşek, para politikasındaki sıkı duruşu devam ettireceklerini vurgulayarak, “Yaptığımız analize göre enflasyon yıl sonunda 10'un biraz altına iniyor. Baz etkisi şu anda aleyhimize. Beklentiler biraz bozulmuş durumda. Ben inanıyorum ki her halükarda önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde net şekilde enflasyon tek haneye düşmüş olacak” değerlendirmesinde bulundu.
Varlık Fonu'nda mucize beklememek gerekir
Mehmet Şimşek, Türkiye Varlık Fonu'nun izleyeceği stratejiye ilişkin soru üzerine de fon kurulalı henüz bir yıl bile olmadığını ve beklentilerin yüksek tutulduğunu söyledi. Singapur benzer fonu 300 milyon dolarla kurarken Türkiye'nin 40 milyar doların üzerindeki değeri fona aktardığına dikkati çeken Şimşek, fonun başkanının belirleneceğini dile getirdi. Şimşek, "CEO'dan sonra gerek strateji ve gerekse var olan imkanların harekete geçirilmesinde inanıyorum ki daha hızlı yol katedilir. Beklentileri makul tutmak lazım. Bu mucizevi değnek filan değil. Zamanla Türkiye bu konuda mesafe katedecek, katma değer ortaya konulacak. Var olan şirketlerin yeniden yapılandırılması, buradaki imkanların uzun vadeli kaynaklara dönüştürülmesi, diğer ülkelerle iş birliği dolayısıyla Türkiye'ye imkanların aktarılması gibi işin birçok boyutu var ama bunlar iki günde olmuyor. Beklentiler makul düzeyde tutulmalı. Zamana ihtiyaç var, inanıyorum ki yakında bu konuda adımlar atılacak” diye konuştu.
"Kuyumcuların üzerinden yapılsın"
Ankara Kuyumcular ve Saatçiler Odası Başkanı Hasan Çavuşculu, altın tahvili ve altına dayalı kira sertifikası ihracı programı kapsamında ilk ihracın 6 Ekim'e kadar süreceğini anımsatan Çavuşculu, vatandaşların altınları karşılığında bankadan kira karşılığı, belli bir miktar faiz ya da kar payı alacağını söyledi. Uygulama kapsamında, yatırımcılar tarafından Ziraat Bankası şubelerine getirilecek 22 ve 24 ayar Cumhuriyet ziynet ve sikke altınların, darphane altınlarının, külçe altınların ve 22 ayar bilezik, kolye gibi takıların kabul edilebileceğine dikkati çeken Çavuşculu şöyle devam etti: "Yeni sistemde tüketici mağdur edilmeyecek. Altınlar, Hazine garantisinde devletin kasasına girecek. Ülke ekonomisine katkı sağlayacak bir şeye biz de 'evet' deriz ancak uygulamanın kuyumcular üzerinden yapılmasının daha uygun olacağı düşüncesindeyiz."