ABD ve Çin'deki aileleri ile yapılan bir araştırmaya göre, çoğu ebeveyn çocuklarının davranışını değiştirmek için taktik olarak yalana başvuruyor. Düzgün davranmazlarsa çocukları dışarıda tek başına bırakıp gitme tehditi ise en çok başvurulan yalan olarak tespit edildi.
Ebeveynler çocuklara karşı, diş perisini yardıma çağırmaktan başlayan ve sebze yenmezse kör olunacağına kadar varan farklı ikna yöntemleri kullanıyor. Bir diğer stratejik yalan örneği de "Piyanoyu ne güzel çaldın" türünden iltifatlar.
Uluslararası Psikoloji Dergisi'nde yayımlanan araştırma sonuçlarına göre, sık başvurulan yalanlardan biri de çocuğun istediği bir oyuncağı bilinmez bir gelecekte alma sözü verilmesi. Ebeveynler, çocuğun yanlış davranışı karşısında "Düzgün hareket etmezsen polis çağıracağım" ya da "Sesini kesmezsen oradaki kadın sana kızacak" türünden yalan ifadeler kullanıyor.
"Olumlu duygular içeren yalan ifadeler" kategorisinde ise "Köpeğin amcanın bahçesine gitti ki daha rahat koşabilsin" türünden ifadelere başvurulduğu ifade edildi. Çocukların iyi davranmasını sağlamak için zaman zaman "fantezi karakterler"e de başvuruluyor. Noel döneminde Noel Baba'nın kullanılması gibi.
'Brokoli boy uzatır'
BBC'den Sean Coughlan'ın haberine göre, ABD'de California San Diego Üniversitesi, Çin'de Cinhua Jeciang Üniversitesi, Kanada'da ise Toronto Üniversitesi'nden görevlilerin yürüttüğü araştırmada, annelerle babaların başvurduğu yalanlar arasında belirgin bir farklılık bulunamadı.
Yalana başvurma durumu her iki ülkede de yüksek seviyede olmakla birlikte Çin'de daha yüksek olduğu tespit edildi.
Çocuğu istenen sosyal davranışta bulunmaya sevketmek için bu tür yalanlara başvurulması ebeveynler arasında kabul gören bir uygulama. Örneğin, ebeveynler "Brokoli yersen boyun uzar" denildiğinde çocukta sağlıklı beslenme alışkanlığının teşvik edildiğini düşünüyor.
Araştırma, gerçeğe bu şekilde fırsatçı yaklaşımların aileler üzerindeki uzun dönemli etkilerini gündeme getiriyor. Bu durumun, çocuklar büyüdükçe aile ilişkilerini etkileyebileceği ve "ebeveynlerin yalan söylemesi ne zaman doğru olur konusunda önemli ahlaki sorunlar" gündeme getirdiği vurgulandı.
