Veri madenciliği şirketi: 1 Kasım'da 238 bin oyun normal olmadığını belirledik

Türkiye'de seçim ve seçmen davranışlar ile oy geçişleri üzerine veri madenciliği (data mining) çalışmaları yapan Polimetre şirketinin sahibi Mehmet Günal Ölçer, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda muhtarlarla yaptığı toplantıları ima ederek ciddi iddialarda bulundu. Ölçer, "AKP yönetiminin muhtarlara olan özel ilgisini de dikkate aldığımızda, durum bize normal gözükmedi; 238 bin 681 oyun normal olmadığını belirledik" görüşünü savundu.

Veri madenciliği nedir?

Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nin (ODTÜ) internet sayfasında Veri Madenciliği Grubu'yla ilgili olarak şu ifadeler yer alıyor:

Veri madenciliği veride yer alan, fakat önceden bilinmeyen, gizli ve ilginç bilgilerin belirlenmesi olarak tanımlanabilir. Bu gizli ve ilginç bilgiler farklı tiplerdedir ve bu bilgilerin belirlenmesi için sınıflandırma, kümeleme ve birliktelik kuralları gibi farklı yaklaşımlar kullanılır. 

1 Kasım 2015 seçim sonuçlarında 30 bin sandıkta AKP lehine 1 milyon normal olmayan oy belirlediklerini ileri süren Ölçer, bu oyların tek mahalleli ve tek sandıklı yerlerde olduğuna dikkat çeken Ölçer, "Seçim Kanunu'na göre yüzde 100 üzerinde katılım teorik olarak mümkün olmasına karşılık, AKP yönetiminin muhtarlara olan özel ilgisini de dikkate aldığımızda, durum bize normal gözükmedi. Sözü edilen 6,292 sandıkta AKP oy oranı yüzde 93.7 olup diğer partilerin hepsinin toplam oyu yüzde 6.3 dür. Bu sandıklarda AKP’nin ilçe ortalamasının üzerindeki oranı normal olmayan oran olarak kabul etik ve 238,861 oyun normal olmadığını belirledik" dedi.

"Sandık görevlileri ıslak imzalı sandık tutanağını partisinin ilçe merkezine ulaştırmalı"

Mehmet Günal Ölçer, referandum öncesinde ve 16 Nisan günü dikkat edilmesi gerekin hususları, "Sandık görevlilerinin yapması gereken en önemli iş ıslak imzalı sandık tutanağının partisinin ilçe merkezine ulaştırması, bütün sandıklarda halkın gerçek iradesinin ortaya çıkması için önlem alınması ve geçmişte anormallik hesaplanan sandıklarda daha dikkatli olunması" olarak sıraladı.

Türkiye’de 2015 seçimlerinde de kullanılan 'Veri Madenciliği' sisteminin öncüsü, Politik.com (Siyasi ve Ticari Veri Madenciliği ve Analiz) sitesinin kurucusu ve sahibi  Mehmet Günal Ölçer, T24’ün 16 Nisan referandumuna  nasıl gidiliyor? Sandıklara bir gölge düşer mi? sorularına yanıt verdi.

 Sandıklara T ve M olarak isimlendiren Ölçer'in  değerlendirmeleri şöyle:

"Veri madenciliği  bütün dünyada önem kazandı"

Veri madenciliği (data mining) son on yılda bütün dünyada önem kazanan bir bilim dalı. Bilgisayarların gelişmesi ve kullanımının yaygınlaşması ile birlikte hergün çok miktarda veri toplanıyor. Bunların analiz edilmesiyle de birçok faydalı bilgiye ulaşmak mümkün oluyor. Biz de veri madenciliğini seçmen davranışlarını analiz etmek düşüncesi ile yola çıktık. Bu anlamda dünyada ilk olduğumuzu biliyoruz. Herhalde an itibari ile de hala tekiz.

İlk çalışmamız; geçmiş son seçim sonuçlarına bakarak, ülkeyi ya da herhangi bir ili en iyi temsil eden sandık çevrelerini belirlemek oldu. Böylece sadece bu yörede yaşayanlar arasından rastgele kişilere sorulacak sorular ile o bölgedeki seçmen davranışlarını ve davranış değişikliklerini gözlemlemek mümkün oluyor. Bu da kamuoyu yoklamalarında yanlış kişilere soru sorarak, yanlış sonuca gitmek gibi istenmeyen durumları ortadan kaldırıyor.

Bu çalışmanın bizi götürdüğü bir başka nokta da seçim sonuçlarının erken belirlenebilmesi. Örneğin Türkiye’yi en iyi temsil eden 80 sandığın sonucunu öğrendiğiniz anda sistem size Türkiye’nin seçim sonucunu %1 hata payı ile bildiriyor. Ya da herhangi bir il için belirlenen sandık sonuçları sisteme girildiğinde o ildeki partilerin oy oranlarını ve çıkartacakları milletvekili sayılarını belirlemek mümkün oluyor. Dolayısı ile seçim sonucunun nasıl şekilleneceği sandıkların kapatılmasını takiben bir saat içinde hesaplamak mümkün oluyor.

"Bu sistem 1-Kasım-2015 seçimlerinde denendi ve başarısı tescil edildi"

Veri Madenciliği yöntemleri ile yaptığımız bir başka çalışma da son üç genel seçim sonuçları dikkate alınarak partiler arası oy geçişlerinin hesaplanmasıdır. Bu çalışma hangi ilçede hangi partiden hangi partiye kaç oy geçişi olduğunu ve hangi ilçe seçmeninin davranış değiştirmeye daha yatkın olduğunu göstermektedir. Son çalışmalarımızdan biri de çok sorulan “seçimlerde manipülasyon oluyor mu” sorusunu “oy dağılımı normal olmayan sandıklar hangileridir” şeklinde anlayıp, en çok oy alan partinin oylarını mercek altına almak oldu.

"M-SANDIKLAR - AKP lehine 238 bin 861 oyun normal olmadığını belirledik"

Öncelikle AKP’nin 6,292 sandıkta %90 üzerinde oy aldığını belirledik. (Cezaevleri ve gümrük kapıları hariç sandık sandık sayısı 174,648 dir). Ayrıca bu sandıklardan 753 tanesinde seçime katılım oranının %100 ve üzerinde olduğunu tespit etik. Seçim Kanuna göre %100 üzerinde katılım teorik olarak mümkün olmasına karşılık, AKP yönetiminin muhtarlara olan özel ilgisini de dikkate aldığımızda, durum bize normal gözükmedi. Sözü edilen 6,292 sandıkta AKP oy oranı %93.7 olup diğer partilerin hepsinin toplam oyu %6.3 dür. Bu sandıkları M-Sandık diye isimlendirdik. Bu sandıklarda AKP’nin ilçe ortalamasının üzerindeki oranı normal olmayan oran olarak kabul etik ve 238,861 oyun normal olmadığını belirledik. M-sandıkların, illere, ilçelere dağılımı ve sandık detay bilgilerine www.polimetre.com web sayfamızın “Raporlarımız”/”M-Sandıklar” sekmelerinden ulaşmak mümkündür. Sandık başına fazla olduğu düşünülen ortalama AKP oy sayısı 38 dir.

Gözlenmesi gereken tek sandıklı mahalleler (GGTSM)

M-Sandıklardaki ortalama seçmen sayısının 201 olması (Türkiye ortalaması 310 dur) ve seçimden seçime sandık numaralarının değişiyor olması bizi tek sandıktan oluşan mahalleleri araştırmaya yöneltti. Bir mahallenin GGTSM olarak tanımlanabilmesi için aşağıda sıralanan kriterlerin hepsini birden sağlaması gerekmektedir:

. Mahallede sadece bir tek sandık (yer küçük muhtarlar etkisi büyük mahalleler) olmalıdır ve,

. AKP mahalle oy oranı %65 den fazla olmalıdır ve,

. AKP mahalle oy oranı, AKP ilçe oy oranından yüksek olmalıdır ve,

. AKP için hesaplanan fazladan oy sayısı en az 10 olmalıdır.

Bu kriterleri birlikte sağlayan 10,437 mahalle tespit etik. Bu mahallelerde partilerin oy sayıları ve oranları aşağıdaki grafiklerde gösterilmektedir.

“Bu sandıklarda AKP için normal fazlası olarak hesaplanan oy sayısı 359,990”

Söz konusu sandıkların İllere, ilçelere dağılımı ve sandık detay bilgilerine www.polimetre.com web sayfamızın “Raporlarımız”/”Gözlenmesi Gereken Tek Sandıklı Mahalleler” sekmelerinden ulaşmak mümkündür. Sandık başına fazla olduğu hesaplanan AKP oy sayısı ortalama 35 dir.

“T-MAHALLELER”

Gerek “M-Sandıklar” gerekse “GGTSM” çalışmaları yoğun olmayan yerleşim alanlarda oy dağılımı normal olmayan sandıkları / mahalleleri işaret etmektedir. Yoğun yerleşim alanlarındaki oy dağılımı normal olmayan sandıkları belirlemek için de “T-Mahalleler” çalışmasını yaptık.

Aşağıda sıralanan kriterlerin hepsini bir arada sağlayan mahalleler “T-Mahalle” olarak, T-Mahalledeki sandıklar da T-Sandıklar olarak tanımlanmaktadır.

-Mahalle Kriterleri:

. Mahallenin seçime katılma oranı %80 den fazla olmalıdır,

. AKP mahalle oy oranı, AKP ilçe oy oranından %20 den fazla olmalıdır

. AKP için hesaplanan fazladan oy sayısı en az 30 olmalıdır.

Bu kriterleri birlikte sağlayan 3,701 T-Mahalle, bu mahallelerde 19,163 T-Sandık belirledik. Bu mahallelerde AKP için fazla olan oy sayısını da 465,685 olarak hesapladık.

Söz konusu sandıkların illere, ilçelere dağılımı ve sandık detay bilgilerine www.polimetre.com web sayfamızın “Raporlarımız”,”T-Mahalleler” sekmelerinden ulaşmak mümkündür. Sandık başına fazla olduğu hesaplanan AKP oy sayısı ortalama 24 dür.

Özetlemek gerekirse, halk oylaması öncesinde ve 16-Nisan’da dikkat edilmesi gereken hususları şöyle sıralayabiliriz.

.Sandık görevlilerinin yapması gereken en önemli iş “Islak imzalı sandık tutanağının partisinin ilçe merkezine ulaştırmak” olmalıdır.

. Bütün sandıklarda halkın gerçek iradesinin ortaya çıkması için önlem alınmalıdır, ancak geçmişte anormallik hesaplanan sandıklarda daha dikkatli olunmalıdır.

. Kırsal kesimler ve küçük yerleşim birimlerinde, “GGTSM” Raporunda, büyük yerleşim alanlarında “T-Mahalleler” raporunda detay bilgileri verilen sandıklarda oy dağılımlarının normal olmadığı düşünülmektedir. Buralarda daha dikkatli olunmalıdır.

. İstenen durum bütün muhalif partilerin bütün sandıklarda temsilci bulundurmasıdır. Ancak bunun mümkün olmadığı durumlarda hangi muhalif partinin hangi ilçede sorumluluk alması gerektiği hesaplanmış ve raporlarda belirtilmiştir. Seçmenler kendiliklerinden böyle bir işbirliği gerçekleştirebilirler.

Referandum sonuçlarının resmen açıklanmasını takiben, bir hafta içinde, üç binden fazla merak edilen sorunun cevabını hesaplayıp yayınlayacağız. Bu soruların neler olduğunu 10-Nisan-2017 tarihinden itibaren www.polimetre.com sayfasından izleyebilirsiniz. Bu cevapların içinde oy dağılımı normal olmayan sandıklar görüleceği gibi daha başka bilgilere de ulaşmak mümkün olacak.

Örneğin, Kasım-2015 Genel Seçimlerinde AKP’nin en çok oy aldığı 10 ilde, 100 ilçede ve 500 mahallenin, her birinde bu sefer seçmen tercihi nasıl gerçekleştiği, halk oylamasına katılma oranlarının, geçersiz oy oranlarının son seçimdeki oranlarla karşılaştırılması” gibi soruların yanıtları verilecek. Bu çalışma sadece AKP’nin yanı sıra CHP, MHP ve HDP için de yapılacak. Böylece her parti seçmeninin halk oylamasındaki davranışları net bir şekilde anlaşılacak.