Van'da Valilik tarafından bir PKK saldırısının faili ilan edilen ve sosyal medyada darp edilmiş, kanlı fotoğrafları dolaşan üç kişinin aslında "mantar toplayan kişiler" olduğu ve işkence gördükleri iddiaları, Halkların Demokratik Partisi (HDP) tarafından meclise taşındı. 3 kişi önceki gün serbest bırakılmıştı.
HDP Van milletvekilleri Lezgin Botan ve Nadir Yıldırım, Başbakan ve İçişleri Bakanı'nın cevaplaması için verdikleri önergede, "Köylülere işkence yapan güvenlik görevlileri hakkında başlatılmış bir soruşturma var mı?" ve "Gözaltında işkence fotoğrafları hangi birim ya da kaynaklar aracılığıyla medyaya servis edildi?" diye sordular.
Soru önergesine konu olaylar 9 Haziran'da Van'ın Gevaş ilçesinde Emniyet Müdürlüğü'ne yönelen roketatarlı saldırıyı izliyor.
O gün atılan roketlerden biri, ilçe Emniyet Amirliği binasına isabet etmiş, diğeri de buraya 300 metre mesafede kurulan ve ilçe kaymakamı, belediye başkanı ve STK temsilcilerinin de katıldığı toplu iftar programının bulunduğu bölge civarında havada infilak etmişti. Can kaybı yaşanmayan saldırı ilçede panik yaratmıştı.
BBC Türkçe'nin ulaştığı, 5 gün gözaltında tutulan üç kişinin avukatı Servet Haznedar, müvekillerinin gördükleri işkencenin vücutlarında yol açtığı tahribatla ilgili olarak Van Adli Tıp Kurumu'ndan raporlarını aldıklarını ve Van Cumhuriyet Savcılığı'nın kendiliğinden işkence ile ilgili suç duyurusunda bulunacağını söyledi.
Avukat Haznedar, birbirine kuzen olan müvekkilleri Cemal A., Halil A. ve Abdülselam A.'nın çok ciddi bir hal ihlaline uğradıklarını bunun hukukta ve vicdanda yeri olamayacağını, kendilerinin de gelecek hafta davacı olmak için ayrıca başvuru yapacaklarını kaydetti.
Saldırıdan sonra kapsamlı bir operasyon başlatıldığını bildiren Van Valiliği "yakalanan 3 PKK'lının saldırıyı düzenlediklerini itiraf ettiklerini" kaydeden bir açıklama yayınladı. Açıklama şöyleydi:
"İlimiz Gevaş ilçesinde, 09.06.2017 günü saat 19:34'te ilçe emniyet amirliğine yönelik silahlı saldırıda BTÖ mensuplarınca 2 adet roket atılmış, ilçe emniyet amirliği ile aynı bölgede düzenlenen toplu iftar programı sırasında gerçekleşen saldırıda, herhangi bir can kaybı veya yaralanma olmamıştır. Şahısların yakalanması amacıyla yapılan çalışmalarda ilçenin Selimiye Mahallesi Bediuzzaman Camii yakınlarında, içerisinde bulundukları 56 XX XXX plakalı araçta 3 şahıs yakalanmış, yapılan ilk sorgulamada saldırıyı gerçekleştirdiklerini itiraf etmişlerdir. Olayın detaylarıyla aydınlatılması çalışmaları ve tahkikat devam etmektedir."
Açıklamadan sonra, bazı sosyal medya hesaplarından gözaltındaki kişilere ait olduğu söylenen bazı fotoğraflar paylaşıldı. Fotoğraflarda ağır şekilde darp edilmiş üç kişi görülüyordu.
Bu fotoğrafların yayılmasından sonra, sosyal medyada bu kişilerin PKK'lı olmadığı, iddia edilenin aksine mantar toplamaya giden Cemal A. (53), Halil A. (50) ve Abdülselam A. (35) adındaki siviller olduğu öne sürüldü.
Saldırıdan beş gün sonra ise, gözaltına alınan bu 3 kişi adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.
Ancak Valiliğin sitesinde ilk gün yapılan ve üç kişiyi suçlayan basın duyurusu hala kaldırılmış değil.
Gözaltına alınan ve işkence gördüğü söylenen kişilerden Cemal Aslan'ın abisi Adil Aslan BBC Türkçe'ye konuştu ve akrabalarının başından geçenleri anlattı.
Adil Aslan, kardeşi ve iki kuzeninin, Van merkezden Gevaş'a oradan da Artos dağının eteklerine mantar toplamaya gittikleri sırada Gevaş'ın dağlarında PKK'lılar tarafından durdurularak araçlarına el konulduğunu söyledi.
"Kardeşim ve kuzenlerim Van'da yaşıyor. Gevaş'ın dağlarında mantar ve ot toplamaya gidiyorlar. Üç kişi yollarını kesiyorlar, zorla araçlarına el koyup onları da alıkoyuyorlar. Dokuz saat boyunca dağda tutuluyorlar. Sonra da arabalarını verip onları serbest bırakıyorlar. Teröristler o araçla saldırı yapmışlar, kardeşim ve kuzenlerim durumdan habersiz. Dönüşte terörist diye gözaltına alınıyorlar. Onları terörist diye lanse ettiler, gözaltında ağır işkenceler yapıp fotoğraflarını internete koydular. Ama mobese kameralarında saldırıyı yapanların başkaları olduğu anlaşılınca beş gün sonra serbest bıraktılar. Kafalarında, vücutlarında çok darbe izi var, ağır işkence görmüşler."
Avukatları Servet Haznedar, aldıkları raporlarda üç kişide kaburga kırıkları, kulak zarı patlaması, çok fazla berelenme, burun kırığı tespit edildiğini söylüyor.
Adil Aslan, adli kontrol şartıyla serbest bırakılan akrabalarının, işkence yapanlardan davacı olduğunu söyledi.
"Savcı 'Davacı mısınız?' diye sormuş, onlar da 'Bizi bu hale getirenlerden sonuna kadar davacı olacağız' demişler. Şu an sizinle konuştuğumuz sırada, hastanede tedavi oluyorlar. Yüzlerinde, gözlerinde, kafalarında şişlikler, çok sayıda darbe izi ve morluklar var. Onları bu hale getirenlerden tabi ki şikayetçiyiz. Üçünün halini görünce 'Allah'tan öldürmemişler' dedik, çünkü devlete gücümüz yetmiyor. Davacı olmaktan başka elimizden bir şey gelmiyor. Sonuç alır mıyız, emin değilim ama akrabalarımı bu hale getirenlerden davacıyız."
Halkarın Demokratik Partisi Van miletvekilleri Lezgin Botan ve Nadir Yıldırm Gevaş'ta yaşanan bu olayı ve gözaltında işkence iddialarını meclise taşıdılar.
Başbakan Binali Yıldırım ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun cevaplaması için hazırlanan önergelerde "köylülere işkence yapan güvenlik görevlileri hakkında başlatılmış bir soruşturma var mı?" diye soran HDP milletvekilleri ayrıca "gözaltında işkence fotoğraflarının hangi birim ya da kaynaklar aracılığıyla medyaya servis edildiğinin" de açıklanmasını istediler.
Lezgin Botan, olayda Valiliğin tavrını "suçüstü" diye niteledi ve yayılan fotoğrafların ise "Türkiye'de işkence yoktur" yönündeki açıklamaları tekzip ettiğini savundu.
Botan, İçişleri Bakanlığı'nın şimdiye kadar resmi bir açıklama yapmamış olmasını gözaltında yapılan işkenceyi meşrulaştırdığı öne sürdü.
Nadir Yıldırm da Başbakan Binali Yıldırım'ın cevaplaması için meclise sunduğu önergede "Sivil yurttaşları kamuoyuna olayın failleri olarak deşifre edip kamuoyunu yanıltan Van Valisi istifa edecek midir? Van Valisi hakkında soruşturma başlatılmış mıdır?" diye sordu.
Gevaş'ı sarsan saldırı ve sonrasındaki gözaltı olayıyla ilgili olarak görüşünü aldığımız, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Van İl Başkanı Zahir Soğan gözaltına alınan kişilerle ilgili detaylı bilgi sahibi olmadığını söyledi.
Kimsenin işkenceye uğramasını kabul etmediklerini söyleyen Soğan şöyle konuştu.
"Gevaş belediyemizin toplu iftar saatinde cereyan eden bir olay ve atılan iki roketten biri çok kalabalık olan iftar sofrasına yakın bir yerde havada infilak etmiş. Sofraya düşmesi halinde onlarca ölü olabilirdi. Biz bu olayın bir terör saldırısı olduğunu biliyoruz. Kim gözaltına alınmış, ne olmuş bilmiyoruz, çünkü adli vakalar bunlar. Gözaltında işkence iddiası var, mukavemet sırasında olmuş olabilir. Eğer öyle bir iddia varsa işkenceye uğradığını söyleyen kişiler yasal yollardan şikayetçi olabilirler."
