-TÜTÜN ÜRETİMİNE STANDART ANKARA (A.A) - 10.07.2010 - Tütün üreticileri, yazılı sözleşme veya tütün satış merkezlerinde açık artırma usulü ile satış yapmak üzere menşe özellikleri Türk Standardında belirlenen tütünleri üretebilecek. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK), bugünkü Resmi Gazete'de yayımlanarak, yürürlüğe giren ''Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti İle İlgili Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik'' ile tütün üretimi, alım satımı, tütünlerin işlenmesi, depolanması, tütün işleme tesislerinin kurulması, tütün iç ve dış ticareti ve denetimi ile üretici ve alıcının hak ve yükümlülüklerini düzenledi. Buna göre, üreticilerin menşe özellikleri Türk Standardında belirlenmiş tütün çeşitlerini üretmesi esas olacak. Ancak alıcının talebi halinde Türk Standardında yer almayan tütün çeşitleri de yazılı sözleşmeli üretim esasına göre üretilebilecek. Yönetmelikte, tütün ürünleri standardında tanımlanmış menşeler de ''İzmir, Düzce, Bursa, Agonya, Edirne, Artvin, Trabzon, Samsun-Maden, Samsun-Evkaf, Samsun-Canik, Bafra, Gümüşhacıköy, Taşova, Basma, Bucak, Yayladağı, Adıyaman, Silvan, Mardin, Bitlis, Muş ve Şemdinli'' olarak belirlendi. Bu menşelerin üretim merkezleri de düzenlemede tek tek sıralandı. Türk Standardında yer almayan tütün tipleri ise, ''Hasankeyf, Tömbeki, Virginia, Burley ve Puroluk'' tütün şeklinde tespit edildi. -KAYIT DEFTERİ TUTULACAK- Yönetmelik uyarınca üreticiler, tütün üretimi aşamalarında kullanılan bitki koruma ürünleri ve diğer kimyasallarla ilgili olarak Üretici Kayıt Defteri tutacak. Yazılı sözleşme usulüyle yapılan üretimde, defterin tutulmasından alıcı da müteselsil sorumlu olacak. Tütün tohumu ve fideleri, yurt dışına çıkarılması yasak olacak. Bunların ithali ise Kurumun uygun görüşü ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığının izni ile yapılabilecek. TAPDK, menşe dejenerasyonunu önlemek amacıyla Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından tescil edilmiş tohumların kullanımı zorunlu hale getirebilecek. Üreticilerin, alım-satıma konu teşkil eden tütünleri, tam mahsul olacak ve denk haline getirilecek. Bu çerçevede el ve kalite özellikleri aynı olan tütünler birlikte denklenecek ve denklerin içinde yabancı madde, dip, filiz, kırıntı, yanık, karayeşil ve çürük tütün bulunmayacak. -TÜTÜNLERİN ALIM VE SATIMI- Türkiye'de üretilen üretici tütünleri, yazılı sözleşme esası veya açık artırma yöntemiyle alınıp, satılacak. Alım-satım, taşıma, depolama, işleme ve ihracat aşamasında şekli ve içeriği TAPDK tarafından belirlenen belgeler, alıcı tarafından düzenlenecek, muhafaza edilecek ve bir örneği süresi içinde Kuruma verilecek. Tütünlerin, yazılı sözleşme esasına göre üretimi, alım ve satımı da, Kurum tarafından tütün ticareti yetki belgesine sahip alıcıya bedeli karşılığında verilen Tütün Üretim ve Alım-Satım Sözleşmesine göre yapılacak. Yazılı sözleşmeler, tütünlerin tarlaya dikiminden önce ve en geç Nisan ayının sonuna kadar alıcı ve üretici ya da bunların temsilcileri arasında akdedilmiş olacak. Üretici ile alıcı arasında yazılı sözleşmeye göre yapılan tütün alım-satımında, alıcının tütün eksperi tarafından yapılan ekspertiz sonucuna üretici veya temsilci tarafından itiraz edilebilecek. Yazılı sözleşme yapılarak üretilen tütünler dışında kalan üretici tütünleri, tütün satış merkezlerinde açık artırma yöntemiyle alınıp, satılacak.
