T24- Time dergisi her yıl dünyanın en etkili 100 kişisini sıralayan bir liste yapıyor... Listeye liderler, bilim insanları, sanatçılar, düşünürler, din adamları giriyor. Peki Türkiye’de yaşayan en etkili isimler kimler? Yoğun gündemde hayatımıza kimler yön veriyor?
Hürriyet'in Enis Berberoğlu, Ertuğrul Özkök, Sedat Ergin ve Ahmet Hakan'dan oluşan 4 YÜZ ekibi, 'Türkiye’nin en etkili 10 ismi kim’ sorusunun cevabını aradı. Sonuçları çok konuşulacak, çok tartışılacak bir liste ortaya çıktı.
Sedat Ergin hariç hiç kimse Genelkurmay Başkanı Özel’i en etkili 10 kişi arasında görmüyor.
Her listede en az bir kadın var. Listesinde iki kadına birden yer veren tek isim Ahmet Hakan: Leyla
Zana ve Emine Erdoğan.
Sedat Ergin’in listesi protokol listesi gibi: Bir başbakan, üç bakan, bir cumhurbaşkanı ve ana muhalefet lideri var.
İsim olarak değil de meslek grubu olarak seçilen tek bir başlık var: Özkök’ün listesinde yer alan özel yetkili savcılar... İş dünyasından sadece üç isim öne çıkıyor: Ali Sabancı, Ümit Boyner ve Muhtar Kent.
Ertuğrul Özkök hızını alamayıp ikinci bir yedek listesi hazırladı. Enis Berberoğlu ise kızı adına ‘Junior Top Ten’ listesi çıkardı.
DÖRDÜNCÜ BULUŞMA
4 YÜZ, ‘En etkili 10’ konusunun fotoğraf çekimi için Hürriyet’in stüdyosunda buluştu. Bu proje kapsamında dördüncü kez bir araya gelmelerine rağmen kıyafetler yine en çok konuşulan konuydu.
A. HAKAN: (Özkök’e) Bu ne ya, bir Fransız entelektüeli böyle mi giyiniyor şimdi?
E. ÖZKÖK: Güç dedik, ona göre giyindim.
S. ERGİN: Kravat takayım mı, takmayayım mı?
E. BERBEROĞLU: Nasıl istersen öyle takıl!
A. HAKAN: Benim montla gelmem doğru mu acaba?
E. ÖZKÖK: Türkiye’nin en etkili ismini yapıyoruz, makam koltuğunun etrafında çekilelim! Biraz hareket gelsin fotoğrafa!
S. ERGİN: Ben niye böyle duruyorum? Biraz ‘gay’vari mi görünüyorum?
A. HAKAN: Bu sefer lütfen benim üstüme oynamayın!
E. ÖZKÖK: Hadi Enis! Sen bazı şeyleri daha iyi bilirsin; mesela gazeteciliği. Ama ben de poz vermeyi bilirim... Elleri o şekilde koymayalım.
E. BERBEROĞLU: Ben kaçıyorum. Poz verme işine hiçbir zaman alışamadım...
S. ERGİN: Ben de hiç sevmiyorum.
E. ÖZKÖK: 4 YÜZ’le ilgili tek şikâyetim grupta bir dede olması!
A. HAKAN: Özkök, Tom Ford gibi adam!
BU LİSTE ÇOK KONUŞULUR
E. BERBEROĞLU: Time dünyadaki, en etkili 100 kişiyi seçiyor ama biz listeyi biraz kısalttık; en etkili 10’a çevirdik.
E. ÖZKÖK: Fikir ortaya atıldığı anda herkes üstüne atladı. Ben çok severim ‘Top 10’leri.
E. BERBEROĞLU: Ben aslında ‘Top 10’lere pek inanmam ama 4 YÜZ olduğumuzdan hep beraber öyle karar verdik.
A. HAKAN: Türkiye’deki kültürel, siyasal ve sosyal hayatı etkileme ve belirleme gücüne sahip 10 isim. Birbirimizin kimleri seçtiğini son ana kadar bilmeyeceğiz. Seçim için kategoriler de belirlemedik. Hepimiz ayrı yazılar yazacağız, bizdeki yansımalarını kaleme alacağız. Ortak isimlerimiz olacak ama gerekçelerimiz farklı.
E. ÖZKÖK: Bu listeyle Türkiye’nin yeni güçlülerini de belirlemiş olacağız. Ben listemde her şeye yer vereceğim. Mesela spor çok önemli. Enis’in kafasında da enteresan kategoriler vardı ama dört listeden çıkacak ortak isimler ayrı bir anlam taşımayacak.
A. HAKAN: Bu etkili isimler Türkiye’nin yoğun gündemiyle de ilintili. Türkiye’nin içinde bulunduğu kadim sorunları çözebilecek ve onlarla ilgili fikir üretebilecek kültür, sanat, iş, siyaset ve bilim dünyasındaki kişiler olacak. Ortaya bizim ‘akil kişiler kadromuz’ gibi bir şey çıkacak.
KADIN ÇIKMAYABİLİR
E. BERBEROĞLU: Ben, ‘Türkiye’deki etkililer dünyada da etkili mi’ sorusunun cevabını da veriyorum. Listemde yer alan üç kişi Türkiye’de serbest dolaşamıyor, hapishanedeler... Diğer birkaç isimse Türkiye’de yaşamıyor bile. Türkiye’de siyasi nüfuzları yok ama itibarları yüksek. Türkiye bu anlamda garip bir ülke; hapishaneden de yönetebiliyorsunuz, Atlanta’da Coca-Cola’nın merkezinden veya okyanus ötesindeki bir çiftlikten de... Bir yandan da çok sübjektif bir liste olacak. 30 yıllık gazetecilik hayatımda edindiğim izlenimden başka hiçbir şeye güvenmedim. Dolayısıyla bu liste de benim izlenimlerimden oluşuyor.
A. HAKAN: Ortak isim Tayyip Erdoğan çıkabilir. Türkiye’de siyasete en egemen kişi Erdoğan. Abdullah Gül’le ilgiliyse bir itilaf olacağını düşünüyorum.
E. BERBEROĞLU: Siyasetçinin etkisi iktidarla çok alakalıdır, o nedenle muhalefetten birinin çıkmasının zor olacağını tahmin ediyorum.
E. ÖZKÖK: Kadın da çıkmayabilir. Maalesef şu an Türkiye’de güçlü ve etkili kadın yok.
PATRONU DIŞARIDA TUTTUK
A. HAKAN: Yalnızca medyayı işin dışında tuttuk. Beni çıkarırsak bu diğer üç isim de medyada etkili. Hepimiz birbirimizle ilgili yazmak zorunda kalacağımızdan istemedik. Bizim için spekülatif olurdu...
E. ÖZKÖK: Ayrıca hepimiz birbirimizin gözünü oyacak kadar ego sahibiyiz! Yoksa önce kendimizi koyup, ardından kimin geleceğini düşünmemiz gerekecekti. Bir de patronu dışarıda tutmaya karar verdik. Gerçekten güçlü bir insan. Hepimiz onu listeye koyacaktık ama bu sefer bize ‘yalaka’ diyeceklerdi. Ondan korktuk. Ama kabul etmeli ki medyanın en güçlü ismi hâlâ o... Eğer güç denen şeyi Hürriyet’in yayın yönetmenliği olarak görürseniz ben listeye giremem. Ama Türkiye’yi konuşturduğum için hâlâ etkiliyim. İnsanları kızdırmak da bir etkileme biçimidir. Medya dahil olsaydı kendi kendimi listeye koymazdım tabii. O kadar egoist değilim. Ama dışarıdan biri olsaydım kendimi medyayı etkileyen biri olarak koyardım.
A. HAKAN: Ben kendimle ilgili etkili veya değil gibi bir değerlendirme yapamam...
PEKİ ONLARI KİM ETKİLEDİ
E. BERBEROĞLU: Kişisel hayatımda benim için en etkili isim, kızım. Uzun yıllar hayatımı kızımın üstüne kurdum. Bunun dışında beraber çalıştığım insanlar da etkili. Şirket için çalışır gibi görünürüm ama aslında ben insan için çalışırım. Bunlar dışında listenin sekiz hanesi boş kalır.
E. ÖZKÖK: Beni hayatımda en çok etkileyen insan bir kadın. Onun kim olduğunu da herkes bilir. Bunun dışında çocukluğumdan beri en çok etkileyen insan yazarlığı, duruşu ve hayata bakışıyla Albert Camus. Ayrıca Fransız düşünür Edgar Morin ve fikri olarak Ortega y Gasset’yi sayabilirim. Türkiye’dense Sabri Ülgener.
A. HAKAN: Benim hayatımdaki en etkili isimler için yaşamayanlardan da bahsetmek lazım... Mesela Dostoyevski. Bir de ilkokul öğretmenim. Hayata yeni başladığınız dönemde ilkokul öğretmeniniz iyiyse size bir rota çizer.
S. ERGİN: Çetin Altan’ın Taş köşesine çok küçük yaşlarda göz atmaya başladığıma göre, onu bir erken etki olarak görmek mümkün belki. Vedat Günyol’un çıkardığı Yeni Ufuklar dergisinin ilk gençlik yıllarımda fikri gelişmem üzerinde etkisi olmuştur. Edip Cansever de bir şair olarak duygu dünyamın şekillenmesinde rol oynamış bir isimdir. Gazeteci olarak kendime rol modeli olarak aldığım kişi hep Abdi İpekçi olmuştur. Ölümüyle basında doğan boşluğun hiçbir zaman doldurulamadığını, katilinin Türkiye’ye verdiği zararın bu haliyle çok büyük olduğunu düşünüyorum. Bugünlerdeyse beni etkileyen fikir adamlarından daha çok müzisyenler… Etkileyici bir icracı ya da yepyeni zekice bir müzikal fikir yakalayan bir besteci beni çok heyecanlandırıyor, yaşamımı anlamlı kılıyor…
