Dünya

'Türkiye'de uranyum takası endişeleri gidermeyecek'

Rusya Tahran'da Brezilya ve Türkiye'nin katılımıyla imzalanan takas anlaşmasına ilk tepkiyi veren ülke oldu.

17 Mayıs 2010 03:00

T24 - İran'ın başkenti Tahran'da Türkiye ve Brezilya'nın da katılımıyla imzalanan "uranyum takası" anlaşmasıyla ilgili açıklamada bulunan Rusya, "Türkiye'de takas uluslararası endişeleri gidermeyecek" dedi. Bu arada imzalanan takas anlaşması ile zenginleştirme faaliyetleri arasında bir ilişki bulunmadığını belirten İran da uranyum zenginleştirmeye devam edeceğini açıkladı. Birleşmiş Milletler de (BM) anlaşmanın cesaret verici olduğunu ancak Güvenlik Konsey'i kararlarının dikkate alınması gerektiğini söyledi. Beyaz Saray'dan konuyla ilgili yapılan açıklamalarda da İran'la ilgili endişelerin devam ettiği belirtilirken, İran'ın sorumluluklarını yerine getirmediği takdirde yaptırımlarla karşı karşıya kalabileciği ifade edildi. Washington Büyükelçisi Namık Tan da ABD'yi anlaşmayı incelemeye çağırarak "Olumlu tepki alamazsak, hayal kırıklığı olur" dedi


İran'ın uranyum takası konusunda anlaşma sağlandı


Son günlerde önemli bir diplomasi trafiğinin yaşandığı Tahran'da, Türkiye ve Brezilya'nın da katılımıyla hazırlanan ve düzenlenen uranyum takas anlaşması metni, tarafların Dışişleri Bakanları tarafından dün (17 Mayıs 2010) imzalandı.


İmzalanan takas anlaşmasıyla birlikte uluslararsı endişelerin giderilmesi beklentisi oluşmuştu.


Ancak Rusya'dan bugün (17 Mayıs 2010) akşam 19:00 sularında yapılan açıklamada Türkiye'de takas anlaşmasının uluslararası endişeleri gidermeyeceğini ifade etti.


Rusya Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev, uranyum takas anlaşmasının,"uluslararası kaygıların tümünü gidermede yetersiz kalabileceğini" belirtmekle birlikte, sağlanan bu mutabakatın memnuniyet verici olduğunu belirtti.


Medvedev, devam edebilecek uluslararası kaygıların kaynağı konusunda ise, "İran'ın uranyum zenginleştirmeyi sürdürmesini" gösterdi. Medvedev, "İran'ın, uranyum zenginleştirmeye devam etme planları, uluslararası kaygıların nedeni olmayı sürdürecek" diye konuştu.



İran: Uranyum zenginleştirmeye devam



İran'da öğle saatlerinde yaptığı bir başka açıklamada uranyum zenginleştirmeye devam edeceğini bildirdi.


İran Atom Enerjisi Örgütü Başkanı Akbar Salehi, takas anlaşması ve uranyum zengileştirme faaliyetleri arasında bir ilişki olmadığını belirterek, "Uranyum zenginleştirme çalışmalarımıza devam edeceğiz" açıklamasında bulundu.



BM: Anlaşma cesaret verici ancak...



BM'den takas anlaşmasıyla ilgili yapılan açıklamada da "Anlaşma cesaret verici ancak Güvenlik Konseyi kararları açıklanmalı" ifadeleri kullanıldı.



ABD: Ciddi endişeler devam ediyor



Beyaz Saray Sözcüsü Robert Gibbs, açıklamasında, İran'ın uranyum takasıyla ilgili olarak Türkiye, İran ve Brezilya arasında sağlanan anlaşmanın, uluslararası toplum tarafından üzerinde düşünülmeden önce, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'na (UAEK) iletilmesi gerektiği belirtildi.


Sözcü, ABD ve uluslararası toplumun İran'ın nükleer arzularıyla ilgili ciddi endişeler taşımaya devam ettiğini kaydetti. 


İran'ın uranyum zenginleştirmeye devam etmesinin BM kararlarının ihlalini oluşturduğu ifade edilen açıklamada, ABD'nin, Tahran'ın uluslararası yükümlüklerini yerine getirmesi gerektiği, aksi takdirde yaptırımlar da dahil bunun sonuçlarıyla yüzleşeceği hususunun net olarak ortaya koyulmasında ortaklarıyla birlikte çalışacağı belirtildi.


Açıklamada, ABD'nin, İran'ın nükleer programından kaynaklanan soruna diplomatik çözüm bulunmasına olan bağlılığı da dile getirildi. Gibbs, "İran, nükleer programı ile barışçıl amaçlar taşıdığını, uluslararası topluma gösterecek gerekli adımları atmalı" diye konuştu.


Dünkü imzaların ardından Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu artık Batı'nın yaptırımlarına gerek kalmadığını açıklamıştı.



Büyükelçi Tan'dan ABD'ye 'dikkatle inceleme' çağrısı



Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Namık Tan, ABD'ye, İran'ın uranyum takasıyla ilgili olarak Türkiye, İran ve Brezilya arasında imzalanan anlaşmayı dikkatlice incelemesi çağrısında bulundu.


Tan, yaptığı açıklamada Türkiye'nin anlaşmanın ABD'nin tüm taleplerini karşıladığına inandığını belirterek, "Eğer olumlu bir tepki alamazsak, bu gerçek bir hayal kırıklığı olur" ifadesini kullandı.



1200 kilograma karşılık 120 kilogram uranyum



İmzalana anlaşma çerçevesinde İran, düşük seviyede zenginleştirilmiş 1200 kilogram uranyumu yüksek seviyede zenginleştirilmiş 120 kilogram uranyumla Türkiye'de takas edecek.