T24- Son yıllarda ABD ve Avrupa'da oldukça popüler olan e-kitaplar sonunda Türkiye'de de hayatımıza giriyor. İnternette yıllardır kitap pazarlayan İdefix bugünden itibaren anlaştığı 20 yayıneviyle birlikte Türkiye’de e-kitap dönemini başlatıyor.
Milliyet Gazetesi Ekonomi Müdürü Murat Sabuncu e- kitap fikrinin mimarı, İdefix Genel Müdürü Mehmet İnhan ile görüşerek projenin detaylarını okurlarıyla paylaştı. İşte Sabuncu'nun kaleminden A'dan Z'ye Türkiye'deki e- kitap:
Bir süredir her yere benimle gelen bir dostum var. İnce, zarif, beyaz ve hafif... Kısa sürede alışkanlık yaptı bende. Ayrı kalamıyorum. Gün içinde sık sık göz göze geliyorum onunla. Sessizce anlatıyor bana... Bazen hayatı bazen aşkı bazen de en yeni bir haberi. Kindle’ımdan bahsediyorum. e-book, e-kitap, elektronik kitap ne dersiniz bilmiyorum. Ben ince-zarif dostum demeyi tercih ediyorum. Kitaplar, dergiler ve gazeteler, hepsine onun sayesinde kolayca ulaşabiliyorum. Ancak bir dezavantajı var. Hani her güzelin bir kusuru olur ya... O da çok yabancı takılıyor. Yaratıcısı Amazon “Sen Türkiye’ye henüz gitme” diyor. Bir de sadece “yabancı dildeki kitap, gazete ve dergiye” ulaşmaya olanak sağlıyor.
Fazla naz âşık usandırır. Koca koca markalar Amazon ile konuşup Kindle’ı Türkiye’de de pazarlamak, kimi Türk yayınevlerinin kitaplarını e-kitap olarak da sisteme katmak için çok kapı aşındırdılar, olumlu sonuç alamadılar. Ama Türk girişimcisi durur mu? İnternette yıllardır kitap pazarlayan İdefix bugün itibariyle anlaştığı 20 yayıneviyle birlikte Türkiye’de e-kitap dönemini başlatıyor.
İşin mimarı, fikir önderi Mehmet İnhan. Yıllardır internette kitap pazarlayan İdefix’in genel müdürü. Boğaziçi Üniversitesi’nde öğretim üyesi de aynı zamanda. 2008 yılının temmuz ayından beri bu işin üzerinde çalışıyor. Yanına Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı ve TÜBİTAK’ı da alıp bu işi sonuca ulaştırdı. Yani yayınevlerinin ve yazarların hakları korunarak Türkiye’deki kitapları e-kitap formatında okunabilecek hale getiren formatı hazırladı. Sonra teker teker yayınevlerini dolaşmaya başladı. Onların aralarında Türkiye’nin en büyüklerinden olan Can Yayınları’nın da olduğu 20 yayınevini ikna etti. Siz bakmayın benim kolayca ikna etti diye yazdığıma...
Öyle basit bir süreç değil bu. Bırakın değişime gösterilebilecek direnci hukuki olarak da kimi güçlükler var. Bir numaralı güçlük yazarların telif hakları... Yazarların basılı kitaplarının dışında “dijital yayın hakları” için de ayrı bir sözleşme yapma hakları var. Yani mevcut telif haklarıyla yazarların kitaplarını e-kitap olarak pazarlayamazlar.
Bir diğer sorun. Türkiye’de kitapların yüzde 90’ı quark ortamında saklanıyor. Oysa e-kitaplardaki teknolojik altyapı html üzerinde çalışıyor. Birbirinden tamamen farklı iki dil diye basitçe anlatabilirim. Yani her kitap yaklaşıp 6 saatlik bir çalışmayla okunmaya müsait ortama getiriliyor.
İdefix akıllı bir iş yaptı. Kitap okuyucuları “sadece kendi malıymış” gibi konumlamadı. İthalatçılarla anlaştı. “Benim esas işim kitap satmak, makineleri siz getirin hem bizim sitede hem teknoloji marketlerde satılsın, tekel olmayalım” dedi. Şimdilik 3 kitap okuyucu geldi. Yanda her birinin özelliklerini yazdım.
Pili uzun ömürlü
Cybook opus ya da Bookeen e-ink teknolojisiyle çalışıyor. Bu üründe internete bağlanabilme ya da parmağınla dokunarak sayfa çevirme imkânın yok. Ama pili daha uzun süre dayanabiliyor. Alman Yayıncılar Birliği de bu ürünü tavsiye ediyor. Cihaz tam olarak şarj olduktan sonra 8 bin sayfa çevirebiliyorsunuz.
- Ekranı 5 inç. Ağırlığı 150 gram. Fransız malı. Fiyatı 220 euro artı KDV.
Parmağınla şıkır şıkır çevirebiliyorsun
Adı Reeder. e-ink (mürekkep) ve e-paper (kâğıt) teknolojilerini kullanıyor. İster düğmesine basıp ister parmağını ekranın üstüne koyup sayfayı çevirebiliyorsun. Reeder’ın e-ink ekranı ile; telefon, laptop ve masaüstü bilgisayar ekranlarındaki LCD ekran teknolojisinin foton yayılımı yoluyla gözü yoran ve açık havada ya da doğrudan ışık alan ortamlarda okuma zorluğu yaratan durumu ortadan kalkmış oluyor. Bir de kablosuz ağ ile internete bağlanabiliyorsunuz.
- Ekranı 6 inç. Ağırlığı 240 gram. Tayvan malı. Fiyatı 550 TL artı KDV.
Benim favorim...
İtiraf edeyim, yerimde duramadım. Dün öğle saatlerinde Mısır Apartmanı’na Türkiye’nin ilk e-booklarını daha piyasaya çıkmadan görmeye gittim. Her zamanki gibi yanımda Kindle. Bu kez amacım hepsini yan yana koyup karşılaştırmak. Bir uzman gözü beklemeyin ama... Sıradan bir okur diyebilirsiniz. Teker teker hepsini kurcaladım. Türkiye’ye getirilenler içinde okumaya en elverişlisinin hem de en şıkının Bookeen olduğuna karar verdim. Ama diğerleri de iyi. Eminim önümüzdeki günlerde teknoloji editörleri daha detaylı analizlerini yazacaklardır. Bu arada Kindle’ı da yakında Türkiye’de göreceğiz. TT Net bu konuda yol almış gözüküyor.
Türkiye’de ilk Bahçeşehir’den
Adı Walkbook. Türkiye’de e-kitap yolunda ilk adımı Bahçeşehir Üniversitesi attı. Walkbook’u Türkiye’ye getirdi. Ancak bunu sadece kendi personeli ve başta Türk Silahlı Kuvvetleri olmak üzere kimi kamu kurumları için kullanıma açtı. Tüketici satışı yok. Ancak ilk örnek olduğu için görmenizi istedim.
Klavyesi var, not alabiliyorsun
Polybook adlı ürünün diğerlerinde farkı klavyesinin olması. İnternete bağlanamıyor ama indirdiğiniz kitaplar üzerinde not almanızı sağlıyor. Kısa bir süre sonra satışta olacak.
- Ekranı 5 inç. Ağırlığı 150 gram. Çin malı. Fiyatı 250 dolar artı KDV.
Şimdilik 120 kitap var
Türkiye’nin bu ilk elektronik kitap ağında şimdilik 120 kitap var.
Bu rakamın birkaç ay içinde binlere ulaşması bekleniyor.
Can Yayınları gibi yaklaşık 20 yayınevine yeni katılımlar olması da bekleniyor.
