Doğruluk Payı sitesi, yaptığı bir araştırma ile OECD raporuna göre Türkiye’nin “orta gelirli ülkeler” sınıfından “yüksek gelirli ülkeler” sınıfına geçtiğine dair haberlerin gerçeklik payı olmadığını belirtti.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 26 Aralık Salı günü “Ilgaz 15 Temmuz İstiklal Tüneli”nin açılışına video konferans yoluyla katıldı. Bu video konferansta Türkiye’nin ekonomik durumuna da atıfta bulunan Erdoğan, şunları söylemişti:
Doğruluk Payı’nın yaptığı araştırma şöyle:
Türkiye’nin OECD ülkeleri arasında orta gelirli ülkeler statüsünden, yüksek gelirli ülkeler statüsüne çıktığı iddiası aslında ilk olarak Cumhurbaşkanı’ndan gelmedi. OECD’nin Aralık 2016’da yayımladığı “Küresel Kalkınma Perspektifleri 2017” raporunu kaynak alarak, iki gün önce yani 25 Aralık 2016'da, Türkiye’nin bu statü değişimini haber yapan Sabah Gazetesi oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ilgili iddiası ise 26 Aralık tarihinde geldi.
Peki İddia Doğru mu?
Önce Sabah Gazetesi’nin, ardından ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gündeme taşıdığı bu iddiayı incelemek için birincil kaynağa, yani OECD’nin “Küresel Kalkınma Perspektifleri 2017” raporuna başvurduk. 275 sayfalık raporda gelir durumlarına göre ülke kategorileri yer almakta ve bunların nasıl oluşturulduğu da açıklanmakta. Ancak raporda Türkiye’nin yüksek gelir grubu ülkeleri arasında geçtiğine dair bir ifade yok. Türkiye’nin yeri, tıpkı geçen senelerde olduğu gibi “orta gelir” grubu olarak görünüyor. Daha spesifik olmak gerekirse ise, Türkiye yüksek gelirli ülkeler arasına çıkabilmiş değil, “yüksek ve sürekli büyüyen ülkeler” arasındaki yerini koruyor.
Raporun içeriğindeki önemli bir diğer bilgi ise, Türkiye’nin 1990’dan 2014’e kadar OECD ülkelerinin ortalama gelir seviyesine %10 puan civarında daha fazla yaklaştığı ama buna rağmen hala OECD ortalamasının %40 altında kaldığı vurgusu.
Peki Ama Bu Haber ve İddia Nereden Kaynaklanıyor?
Cumhurbaşkanı’nın iddiasına ve Sabah Gazetesi’nin haberine konu olan kısım ise, OECD raporunun yanlış yorumlanmasından kaynaklanıyor gibi. Raporun sonlarına doğru dört farklı 2030 senaryosu kurgulanıyor ve bu senaryolardan ikincisinde 2015 yılında orta gelir grubunda bulunan Türkiye, Çin, Kolombiya, Kosta Rika, Endonezya, Kazakistan, Meksika ve Güney Afrika’nın, 2030 yılında yüksek gelir grubuna geçeceği söyleniyor. Ancak bu bir kurgu/senaryo. Bu senaryoyu daha etkileyici kılmak için raporda şimdiki zaman kipi kullanıldığından, Türkiye’nin içinde bulunduğumuz zaman diliminde bu sıçramayı yaptığı sanılmış.
Sonuç olarak, tüm kaynaklar ve verilere göre Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın iddiasında ve Sabah Gazetesi’nin haberinde doğruluk payı bulunmamaktadır. Türkiye, OECD içinde hala orta gelir grubu ülkelerinden bir tanesidir.
