Türkiye, ABD'li papaz Andrew Brunson'ın yaklaşık 2 yıllık tutukluluğun ardından serbest bırakılmamasıyla ivmelenen Ankara-Washington gerilimi kapsamında çelik ve alüminyum ticaretinde ABD tarafından uygulanan ek vergilerle ilgili Dünya Ticaret Örgütü'ne (WTO) şikayette bulundu.
TIKLAYIN - Türkiye, ABD'yi Dünya Ticaret Örgütü'ne şikayet etti
Konuya ilişkin Ticaret Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ise "Çelik ve alüminyuma uygulanan ilave gümrük vergileri için dava süreci başlatılmıştır" dendi ve Türkiye’nin talep ettiği danışmanlığın kapsamı şöyle açıklandı:
“İstişare başvurusu, WTO için resmi olarak bir ihtilaf başlatır. Müzakereler, taraflara konuyu tartışma ve hukuki anlamda daha ileri gitmeden konuyu tartışma imkanı sunar. 60 günün sonunda eğer müzakereler ihtilafı çözmekte başarısız olursa; şikayetçi, hükme varılması için bir oturum talebinde bulunabilir.”
Peki süreç nasıl işleyecek?
WTO Anlaşmazlıkların Halli Mekanizması işleyiş kuralları kapsamında, Türkiye'nin danışma talebine yanıt vermesi için ABD'ye 10 gün süre veriliyor. Bu süre içerisinde ABD yanıt vermezse ve ek vergilere ilişkin Türkiye ile 60 gün içinde bir uzlaşmaya varmazsa konu, WTO'da dava sürecinin bir ileri aşaması olan Panel'e taşınacak.
Panel üyelerinin kim olacağı konusunda Türkiye ve ABD'nin anlaşması gerekiyor. İki taraf bir anlaşmaya varamazsa Panel üyelerini WTO Genel Direktörü atayacak. Panel üyeleri, Türkiye ve ABD'nin savlarını WTO mevzuatına göre değerlendirerek Türkiye'nin şikayetinde haklı olup olmadığını karara bağlayacak. Bunun en az 12-14 ay alacağı tahmin ediliyor.
Temyize gitmek mümkün mü?
Taraflardan biri Panelin kararını Temyiz Organı'na götürebilecek. İşleyiş kurallarına göre Temyiz Organı'nın, Panelin kararına ilişkin raporunu 3-4 ay içinde tamamlaması gerekiyor. Karar, Temyiz Organı'nın raporunun yayınlanmasından sonra nihai hale gelecek.
WTO'daki dava sürecinin en az bir buçuk yıl süreceği tahmin ediliyor.
AB ve yedi ülke dava açmıştı
Türkiye'nin de dava açmasıyla ABD'nin ek vergi önlemlerine karşı bu ülkeye karşı dava açan üye sayısı sekiz oldu. Daha önce de Avrupa Birliği (AB), Çin Halk Cumhuriyeti, Hindistan, Rusya, İsviçre, Kanada, Norveç ve Meksika dava açmıştı.
ABD, Mart ayında çelikte yüzde 25 ve alüminyumda yüzde 10 ilave gümrük vergisi getirmiş, bu adımı "ulusal güvenlik" gerekçesiyle attığını iddia etmişti. ABD'nin kararı üzerine, Türkiye dahil bu karardan zarar gören ülkeler, ABD ürünlerine eş değer oranda vergiyle mukabele etmişlerdi.
ABD'nin Türkiye özelinde bu vergileri iki katı oranında uygulayacağını açıklaması üzerine de Türkiye, DTÖ hukukundan kaynaklanan hakları paralelinde, ABD'ye karşı, çeşitli ürünlerde aynı oranda vergi koyarak karşılık vermişti.
