Kriz nedeniyle batı pazarlarında etkinliği daralan Türk işadamları, Afrika ülkelerindeki görece bakir pazarlara ağırlık vermeye başladı.
Küresel ekonomik kriz nedeniyle batı pazarlarındaki etkinlikleri daralan Türk iş adamları, globalleşmeden henüz etkilenmemiş Afrika ülkelerine ağırlık vermeye başladı.
Ekonomisi petrol gelirlerine dayanan Afrika ülkelerinden Libya, son yıllarda özel sektörün gelişmesine büyük önem veriyor. Libya hükümeti de bu çerçevede, başta tarım ve ticaret olmak üzere, bankacılık, nakliyat, imalat sanayi, eğitim, sağlık alanlarında yapılacak yatırımlar için cazip teşvikler sunmaya başladı. Bu teşvikler Türk iş adamlarının da ilgisini çekmeye başladı.
İhracatçılar ve yurt dışı müteahhitlerden oluşan 200 kişilik bir heyetle 21-23 Nisan tarihleri arasında Libya'ya gidecek olan Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, bu ülkedeki temaslarına ilişkin bilgi verdi.
Libya'daki resmi makamlar ve özel sektör temsilcileriyle görüşmelerde bulunacaklarını ifade eden Tüzmen, bu görüşmelerden verimli sonuçlar alacaklarına inandıklarını söyledi.
Libya'nın, dünyada yaşanan ekonomik krizden en az etkilenen ülkelerden birisi olduğunu kaydeden Tüzmen, bunun iş adamları açısından değerlendirilebileceğini kaydetti.
Türkiye'nin Libya'ya ihracatının 2002 yılında 165 milyon dolar iken 2008 yılında 1,1 milyar dolara ulaştığını anlatan Tüzmen, "Diğer bir deyişle Libya'ya ihracatımızı 6 yılda 6 kat artırdık. 2009 yılının ilk aylarında da ihracatımız artarak devam ediyor" dedi.
Müteahhitler Libya’da
Libya'nın Türk müteahhitlik sektörü açısından önemli bir yerinin olduğunu belirten Tüzmen, şunları kaydetti:
"Libya, yurt dışı müteahhitlik sektörümüzün ilkokul eğitimi aldığı ülke. Şimdi müteahhitlerimiz mastırlı olarak doktoralı olarak yeniden Libya'dalar. Son 5 yılda yurt dışı müteahhitlik sektörümüz Libya'da 9 milyar dolardan fazla proje aldı. Libya, devrimlerinin 40. yıl dönümü nedeniyle on milyarlarca dolarlık projeyi yürürlüğe koydu. Türk müteahhitleri olarak bu projelerden daha fazla pay almak istiyoruz.
Kalitemize güveniyoruz. Bugüne kadar yaptıklarımız yapacaklarımızın da teminatıdır. Libya'da ihracatçılarımız ve müteahhitlerimizle birlikte en başarılı sonucu alacağımıza inanıyorum."
Libya pazarı görece daha cazip
Türk-Libya İş Konseyi Başkanı Ersin Takla da Türk iş adamlarının Libya'da daha çok inşaat müteahhitliği konusunda yatırım yaptığını söyledi.
Takla, Birleşmiş Milletler tarafından Libya'ya uygulanan ambargonun 1999'dan sonra kaldırılmasının ardından Türkiye'nin bu ülkeye beyaz eşya, tekstil ve inşaat malzemeleri ihracatının da arttığını belirtti.
Türk müteahhitliğinin uluslararası düzeydeki tecrübesini 1973 yılında Libya'da kazanmaya başladığını ifade eden Takla, inşaat sektörü açısından Libya pazarının diğer ülkelere göre oldukça cazip olduğunu kaydetti.
Libya'da faaliyet gösteren 60'ın üzerindeki Türk şirketinin yıllık 500 milyar doları aşan ciroya sahip olduğunu anlatan Takla, bu şirketlerin iş hacimlerinin ise 3 milyar doları aştığını söyledi.
Teminat mektubu sorun
Teminat mektubu sorunlarının çözülememiş olmasının Türk müteahhitlerinin Libya pazarına girmesini ciddi şekilde engellediğini ifade eden Takla, "Teminat mektubu komisyonları yıllık yüzde 6-7'yi buluyor. Bu oran çok yüksek" dedi.
Türkiye'nin Libya'ya geçen yıl 1 milyar doları aşkın ihracat yaptığını belirten Takla, "Banka teminat konusu çözüme ulaştırılırsa yani Türk bankalarının vereceği teminat mektubunun Libya bankalarınca kabul edilmesinin sağlanması hususu yerine getirilirse bu ülkeye ihracatımız ekonomik krize rağmen ciddi artış gösterir" diye konuştu.
Bu arada, Libya'ya gidecek heyette gıda, makine, tekstil, inşaat malzemeleri ve mobilya sektörlerinden iş adamları ile yurt dışı müteahhitlik yapan firmaların temsilcileri yer alıyor.
İki ülke arasındaki ticaret
Türkiye geçen yıl Libya ile 1,1 milyar dolarlık ihracat, 336,3 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirdi.
Libya'ya yapılan ihracatın büyük kısmını metal ürünler, elektrikli makine ve cihazlar, hububat, demir ve çelik ile tekstil ve plastikten mamuller oluşturuyor.
İhracatta ilk sırayı 125,6 milyon dolar ile metal ürünler alırken bunu 124,8 milyon dolar ile elektrikli makine ve cihazlar, 112,8 milyon dolar ile hububat ve mamulleri takip ediyor.
Türkiye'nin bu ülkeden yaptığı 336,3 milyon dolarlık ithalatın ise ilk sırasını 212,5 milyon dolarla petrol ve doğal gaz oluşturuyor. Bunu, yaklaşık 60 milyon dolarla taş kömürü katranı ile ham petrol ürünleri, 28,5 milyon dolarla plastik ve mamulleri izliyor.
Libya, geçen yıl yaklaşık 66,13 milyar dolar ihracat, 20,64 milyar dolar ithalat gerçekleştirdi.
