Türkiye'de bu yılın Ocak - Kasım döneminde toplam 451 bin 945 adet araç satılırken, geçtiğimiz yıla göre satışlar yüzde 8.5 düştü
Türkiye’de bu yılın Ocak-Kasım döneminde toplam 451 bin 945 adet araç satılırken, geçtiğimiz yıla göre satışlar yüzde 8.5 düştü. Aslında yılın ilk 6 ayında geçtiğimiz yıla göre sürekli yükselen toplam pazar, Haziran ayından itibaren inişe geçti ve Amerika’dan yayılan global krizin etkisiyle Ekim ayında iyice kan kaybetmeye başladı.
Kasım ayına gelindiğinde ise aylık bazda kayıp geçtiğimiz yıla göre yüzde 58.5 olarak gerçekleşti. Şimdi bütün gözler Aralık ayında. İlk iki haftası bayrama denk geldiği için son iki haftasına büyük umut bağlanan Aralık ayında, otomotiv firmaları kampanyalarla Kasım ayını geride bırakmak istiyor.
Kriz dönemlerinde Türk tüketicilerin satın alma alışkanlıkları dünyadan farklı olduğu Kasım ayı sonu itibariyle satışlarda net olarak ortaya çıktı. Çünkü krizde tüm dünyada küçük otomobil talebi artarken, Türkiye’de küçükten büyüğe yönelme yaşanmış.
Otomotiv sektörü yetkilileri bundan önceki krizlerde de benzer durumun yaşandığını belirtiyor. ODD raporuna göre 2007 yılında B (küçük) sınıfı C (Orta) sınıftan daha fazla pazar payına sahipken, bu yılın aynı dönemde orta sınıfın payı küçük sınıfı geçmiş durumda. Yetkililer buna gerekçe olarak Türk tüketicilerin kampanyaların da etkisiyle krizde az parayla alabileceği en büyük aracı almak istediğini gösteriyor.
Kasım sonu itibariyle küçük sınıfın toplam otomobil satışlarındaki payı yüzde 44’ten 41’e düşerken, orta sınıfın payı ise yüzde 39’dan yüzde 41’e yükselmiş. 2007 yılının Ocak-Kasım döneminde toplam 128 bin 947 adet küçük otomobil satılırken, bu yıl bu sayı yüzde 12’lik düşüşle 113 bin 732’ye gerilemiş durumda.
Orta sınıfta ise adetsem olarak çok küçük bir düşüş yaşansada, pay olarak artış dikkat çekici. Geçtiğimiz yıl 115 bin 731 adet orta sınıf otomobil satılırken bu yıl bu sayı 114 bin 958 olarak gerçekleşmiş. Kasım sonu itibariyle bir tek D (üst) ve E (lüks) sınıfta artış yaşanırken en büyük kayıp, A (mini) ve F (üst lüks) sınıfta görülüyor.
Stok maliyeti korkulu rüya
Ekim ve kasım aylarında satışları ciddi oranlarda düşen otomotiv sektörü yılın son ayına büyük stokla girdi. Kasımda satışların bıçak gibi kesilip, otomotiv pazarının beklenenden daha fazla daralması, firmaların ellerindeki stoğu 160 bin adete çıkardı.
Otomotiv sektörü yetkilileri kaba bir hesapla bu stokun maddi yükünün 2.5 milyar doları bulduğunu kaydediyor. Otomotiv firmalarını zorlayan en büyük sorun ise bu paranın büyük bir kısmının henüz ödenmemiş olması. Gelecek yıl vadelerin gelmesiyle birlikte bu sorunun otomotiv firmalarının korkulu rüyası olacak gibi görünüyor.
2009’da pazar yüzde 20 düşer
Türk otomotiv sektörü 2009 yılına ilişkinde çok iyimser bir tablo ortaya koyamazken, özellikle yeni yılın ilk 6 ayının sıkıntılı geçeceğini söylüyorlar. Sektör yetkilileri, her yılın ilk aylarında satışların düştüğünü hatırlatarak, bunun 2009’da da yaşanacağını öngörüyorlar. Ama sektör yetkilileri 2009 yılında 6’ncı aydan sonra satışların artacağı görüşünde birleşiyor.
2009 yılına ilişkin pazar tahminleri ise 2008 yılının yüzde 20 altında. Son iki haftanın iyi geçmesiyle 2008 sonunda 500 bin adetlik bir pazarın oluşacağı varsayılırsa, 2009 yılında toplam pazarın 400 bin adet civarında oluşacağı öngörülüyor.
Hangi sınıfta ne kadar oto satıldı
Sınıf 2008 2007 Değişim %
A (Mini) 1762 2597 -32
B (Küçük) 113732 128947 -12
C (Orta) 114958 115731 -1
D (Üst) 35487 33924 5
E (Lüks) 11773 11355 4
F (Üst lüks) 2407 3166 -24
Toplam 280.119 295.720 -5
