ABD Başkanı Trump, Rusya’dan S-400 satın almasına rağmen Türkiye ile "iyi ilişkileri" olduğunu söyledi. Ancak Türkiye'nin artık F-35 satın alamayacağını açıkladı.ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi satın almasına yönelik açıklamalarda bulundu. Beyaz Saray'daki açıklamasında Trump, ABD ile Türkiye'nin "oldukça zorlu bir konumda" olduğunu belirterek konuya yönelik Ankara ile müzakerelerin sürdüğünü söyledi.
Trump açıklamasında, "iyi ilişkilere sahip olduğunu" söylediği Türkiye'nin, Rusya'dan S-400'leri satın alması nedeniyle artık F-35 savaş uçağı satın almasının mümkün olamayacağını belirtti.
ABD Başkanı, "Onlar çok zor bir durumda, bizim de ABD'de içine sokulduğumuz durum çok zor…. Neler olacağını görelim. Ama bu çok da adil değil" diye konuştu.
Trump tarafından savunma bakanlığı görevini üstlenmesi için aday gösterilen Mark Esper de Türkiye ile yaşanan S-400 gerilimi hakkında değerlendirmelerini aktardı. Esper, adaylığına ilişkin onay süreci kapsamında ABD Senatosu Silahlı Hizmetler Komisyonu'nda senatörlerin sorularını yanıtladı.
Türkiye'nin ABD'nin uzun bir zamandır, "güçlü yeteneklere sahip bir NATO müttefiki" olduğunu söyleyen Esper, "ancak son yıllarda nasıl uzaklaştıklarını görmek gerçekten de çok ümit kırıcı" diye konuştu.
Türk hükümetinin Rusya'dan S-400 satın alma kararının "yanlış" olduğuna vurgu yapan Esper, "Bu şüphesiz ki hayal kırıklığına yol açtı" dedi.
"Akar'a politikamızı ilettim"
ABD'nin savunma bakanlığı görevini üstlenmesi beklenen Esper, Türkiye'nin F-35 projesinden çıkartılması kararına sadık kalacağını, Türk Savunma Bakanı Hulusi Akar'a da, "Ya S-400'lere sahip olursunuz ya da F-35'e. Her ikisine sahip olamazsınız" yönündeki politikasını aktardığını açıkladı.
Mark Esper, ayrıca Türkiye'nin Rusya'dan aldığı S-400'lerin "F-35'lerin yetkinliğini özünde baltaladığını" da sözlerine ekledi.
Rusya'nın Türkiye'ye S-400 teslimatı Cuma günü itibariyle başladı. ABD Yönetimi, Türkiye'ye S-400'leri satın almaktan vazgeçmesi çağrısı yapmış aksi takdirde yaptırımlar uygulanacağı uyarısında bulunmuştu.
Teslimatın başlaması üzerine ABD'nin konuyla ilgili yapmayı öngördüğünü duyurduğu iki basın brifingi ertelendi.
Dikkatler CAATSA yaptırımlarına çevrildi
Türkiye’nin artık F-35 satın alamayacağını duyuran Trump’ın, ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası (CAATSA) kapsamında Türkiye’ye uygulanacak yaptırımlar konusuna değinmemesi dikkat çekti.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Morgan Ortagus ise, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun başkan Trump ile CAATSA yasası kapsamındaki tüm seçenekleri değerlendirmekte olduklarını, bu konu hakkında çalışmaların sürdüğünü açıklamakla yetindi.
CAATSA yasası, Rusya'dan kayda değer silah satın alanlara yaptırım uygulanmasını öngörüyor.
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, pazar günü Washington Post gazetesine yaptığı açıklamada, başkan Trump’ın CAATSA’nın öngördüğü yaptırımları uygulayacağına güveninin tam olduğunu açıklamıştı.
Pompeo, "Yasa yaptırım uygulanmasını öngörüyor, buna uyacağımıza güvenim tam, başkan Trump da yasaya uyacaktır" görüşünü aktarmıştı.
CAATSA yasası başkan Trump’a istisnai olarak geçeci muafiyet tanıma hakkı tanıyor. Son aylarda uluslararası basına yansıyan haberlerde Türk hükümetinin bu muafiyetin tanınması için Trump nezdinde yoğun girişimlerde bulunduğu bilgisi yer almıştı.
Amerikan İlerleme Merkezi Türkiye uzmanı Max Hoffman, ABD ile Türkiye arasında yaşanan S-400 gerilimi hakkında DW Türkçe’ye açıklamalarda bulunmuş, Türk tarafının Trump ile muafiyet tanınması yönünde bir mutabakat arayışında olduğunu söylemiştı. Hoffman, "Güçlü liderlere sempatiyle yaklaşan Trump, Putin ve Erdoğan'a bir yakınlık duyuyor, bir muafiyet sözkonusu olabilir. Ama bu da kongreyi çok kızdıracaktır. Kongre yaptırımların uygulanması için elinden geleni ardına koymayacaktır…" demişti.
Hoffman ayrıca CAATSA kapsamında yaptırımların devreye girmesi halinde Türkiye'ye yapılacak silah satışı lisanslarının red edilebileceğini söyleyerek şunları kaydetmişti: "Bu da NATO ordusu olan ve büyük ölçüde Amerikan donanıma, silahlarına sahip Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yetkinliğini, gücünü çok ciddi ölçüde etkiler. Türkiye'nin sahip olduğu tüm ABD kaynaklı uçak, teçhizatın kullanımının sürmesine dönük yedek parça ya da faal tutulabilmesi için gerekli güncellemelerin yapılması tehlikeye girebilir…"
DW, dpa, AP, DA,GA
© Deutsche Welle Türkçe
