TMOBB ve muhalefetin karşı çıktığı Maden Kanunu tasarısı ne getiriyor?

TBMM Genel Kurulu’nda bugün Maden Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı görüşülecek. Geçicilerle 30 maddelik düzenleme maden ruhsatından redevansa kadar değişiklikler öngörüyor. Tasarıya göre, maden ruhsatları ve buluculuk hakkı bakan onayıyla devredilebilecek.  Ruhsat almak için yapılan ilk müracaat yoluyla arama ve işletme ruhsatı alma uygulaması kaldırılıyor.  Tesis veya altyapı tesisi kurulacak alanlar, ruhsat kapsamında değerlendirilecek. Kamu kurum ve kuruluşlarıyla iştirakleri hariç yeraltı kömür işletmelerinde maden ruhsat sahipleri, ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişilerle üretim faaliyetlerine yönelik redevans sözleşmeleri yapamayacak. Maden ruhsat sahalarındaki işletme faaliyetlerinde asgari bir maden mühendisi daimi olarak istihdam edilecek. Projeye aykırı faaliyetlerin işletme açısından tehlikeli olduğunun tespit edilmesi halinde tehlikeli durum giderilinceye kadar üretim faaliyetleri doğrudan durdurulacak.

 

TMMOB: Soma ve Ermenek facialarından ders çıkarılmamış

 

TMMOB, “Tasarı ile devlet, asli görevlerini ve sorumluluklarını devretmektedir” diyor ve son maden faciaları sonucu yoğun eleştiri alan ilgili kamu kurumunun sorumluluktan sıyrılmak istediğini vurguluyor. “Hizmetlerin piyasalaştırılması ve özelleştirilmesi ise iş cinayetlerinin daha da artmasına neden olabilecektir” uyarısında bunuyor. Tasarıda,  “Yetkilendirilmiş tüzel kişiler” adıyla yeni bir kurumun sakıncalarına dikkat çeken TMMOB, Bakanlık adına denetim görevi yapan “teknik nezaretçilik” kurumunun kaldırılmasına itiraz ediyor. TMOOB, tasarı yasalaşırsa, mühendisler “belli firmalarda” düşük ücretlerle çalışan durumuna getirilecek ya da işsiz kalacak görüşünde. “ Bu tasarıda; Soma ve Ermenek facialarından ders çıkarılmamış, işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda hiçbir düzenleme getirilmemiştir” diyor.

 

CHP:  Redevans işletmelerine ek ödemenin yolu açıldı

 

CHP,  tasarının Sanayi Komisyonu görüşmelerinde çok sert eleştirilerde bulundu.  Tasarıya  karşı oy yazdı.  “Kanunla kamunun sözleşmeli biçimde kömür aldığı redevans işletmelerine, Torba Kanun’la getirilen ilave yükleri karşılaması için ek ödeme yapılmasının önü açılmıştır” diyen CHP,  Anayasa’nın ilgili hükümlerini hatırlatarak  “ Madenler kamunun malıdır” diyor.  Her hal ve şart altında  madenlerin denetiminin  devlet tarafından  yapılacağına  dikkat çeken CHP, tasarıda yer alan ‘yetkilendirilmiş tüzel kişiler’  maddesiyle ilgili, “ Yetkilendirilmiş Tüzel Kişiler, yaşanan iki büyük maden kazasından sonra Bakanlık’ın sorumluluktan kaçmak için denetimi bir başkasına ihale etmesinden başka bir şey değildir. Yetkilendirilmiş Tüzel Kişiler, devletin denetim hakkının özelleştirilmesidir. Böyle bir özelleştirme yasal da değildir, doğru da değildir. Kanundan çıkartılması gerekmektedir”  görüşünde.

CHP karşı oy yazısında,  iktidarın TMMOB’a yönelik olumsuz tutumunun tasarıya yansıdığını ve odaların elinde olan eğitim yetkisinin   alınarak Bbakanlık’a  devredildiğini söyledi.  CHP’nin  şerh  gerekçeleri arasında şunlar var:  

 -Yetkilendirilmiş Tüzel Kişiler eliyle devletin denetleme yetkisinin özelleştirilmesi hem Anayasal bir suç, hem de sakıncalı bir düzenlemedir. Derhal kaldırılmalıdır. 

-Soma raporunun bu kanunu ilgilendiren havza madenciliği ve redevans ve asgari üretim miktarının kaldırılmasına yönelik önerileri bu kanuna derc edilmelidir.

-Orman Bakanlığının Genelgesi ve ağır cezalar başta olmak üzere madencilik sektörünü üretimden uzaklaştıran her yapı ve anlayışlardan uzaklaşmaya ihtiyaç vardır. Madencilik sektörü desteklenmeli, çıkarttığı madeni uç ürüne yöneltmede teşvik edilmelidir. 

-Ülkemizin ve sektörün sorunlarına çözüm üretecek düzenlemeleri gerçekleştirmekten uzaktır. Ülkemizin ihtiyacı olan madenlerin planlı bir şekilde, mühendislik bilim ve tekniği uygulanarak üretilmesini, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmasını öngören bir metin değildir.

MADEN KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI ( TBMM  Sanayi  Komisyonu’ndan geçen son hali)  

MADDE 1- 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununun 2 nci maddesinin ikinci fıkrasının (II) numaralı bendinin a alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve bende aşağıdaki c alt bendi eklenmiş, (IV) numaralı bendine aşağıdaki alt bent eklenmiş ve (VI) numaralı bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

“a) Kalsit, Dolomit, Kalker, Granit, Andezit, Bazalt gibi kayaçlardan agrega, hazır beton ve asfalt yapılarak kullanılan kayaçlar.”

“c) Kalsit, Dolomit, Kalker, Granit, Andezit, Bazalt gibi kayaçlardan entegre çimento, kireç ve kalsit öğütme tesisinde kullanılan kayaçlar,”

“ç) Uranyum, Toryum, Radyum gibi elementleri içeren radyoaktif mineraller ve diğer radyoaktif maddeler.”

MADDE 2- 3213 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Görünür Rezerv”, “Proje”, “Ön Arama Faaliyet Raporu”, “Genel Arama Faaliyet Raporu”, “Detay Arama Faaliyet Raporu” ve “Kaynak” tanımları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, fıkraya aşağıdaki tanımlar eklenmiş ve aynı fıkrada yer alan “Ekonomik Cevher”, “Faaliyet Raporu”, “Satış Bilgi Formu”, “Faaliyet Bilgi Formu” ve “Teminat” tanımları madde metninden çıkarılmıştır.

“Görünür Rezerv: Kaynağın üç boyutu ile belirlenmiş olan ve bu boyutlar içerisinde sürekliliği konusunda en az risk taşıyan, jeolojik, madencilik, metalürjik, ekonomik, pazarlama, hukuki, çevresel, sosyal, mali etkenlerin altında ve günün şartlarında işletilebilir kısmı.”

“Proje: Yer kabuğundaki maden kaynaklarının değerlendirilmesi amacına dönük seçilmiş bir teknoloji kullanarak mevcut bir potansiyel talebini karşılamak üzere mal ve cevher üretmek için çalışmaları düzenleyen beyan niteliğinde rapor.”

“Ön Arama Faaliyet Raporu: Ön arama döneminde maden arama projesinde belirtilen madene yönelik elde edilen veriler doğrultusunda tenör/kalite tahminini içeren kaynak raporu.”

“Genel Arama Faaliyet Raporu: Genel arama döneminde madene yönelik maden arama projesinde belirtilen yöntem ve uygulamalar ile detay arama dönemine ilişkin öngörülen sondaj, yarma, kuyu, galeri gibi arama faaliyetlerine ait bilgileri içeren kaynak raporu.”

“Detay Arama Faaliyet Raporu: Detay arama döneminde madene yönelik maden arama projesinde belirtilen yöntem ve uygulamalar ile sondaj, yarma, kuyu, galeri gibi arama faaliyetlerine ilişkin bilgileri ve diğer belgeleri kapsayan kaynak raporu.”

“Kaynak: Yerkabuğunda veya derinliklerinde; biçim, nitelik ve nicelik olarak muhtemel ekonomik beklentileri karşılayacak katı, sıvı ve gaz birikimleri.

“İşletme Faaliyet Raporu: Yıllık işletme faaliyetine ilişkin üretim, satış tutarı ve miktarı, stok ve bunun gibi bilgiler ile toplam gelir ve tahakkuk eden Devlet hakkı gibi malî durumu gösteren ve şekli yönetmelikle belirlenen belge.

Rezerv: Kaynağın, boyutları ve tenörü/kalitesi belirlenmiş ve günün şartlarında ekonomik olarak üretilebilir ve işlenebilir kısmı.

Muhtemel Rezerv: Sürekliliği görünür rezervde olduğu kadar tarif edilemeyen, ekonomik işletilebilirliği jeolojik, madencilik, metalürjik, ekonomik, pazarlama, hukuki, çevresel, sosyal ve mali etkenler ile ilgili belirsizlikler içeren cevher miktarı.

Ruhsat Bedeli: Taban bedelinin, maden grubu ve alan büyüklüklerine göre belirlenen katsayılarla çarpılarak ek-1 ve ek-2’de yer alan tabloda gösterildiği şekilde hesaplanarak her

yıl Ocak ayının sonuna kadar; arama ruhsatlarında tamamı genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili muhasebe birimi hesabına, işletme ruhsatlarında ise %70’i genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili muhasebe birimi hesabına, %30’u çevre ile uyum planı çalışmalarını temin etmek üzere maden gruplarına göre teminat olarak ruhsatı veren idarenin muhasebe birimi hesabına yatırılması gereken tutarı.

Yetkilendirilmiş tüzel kişiler: Genel Müdürlükçe yetkilendirilen, bu Kanun kapsamında Genel Müdürlüğe verilmesi gereken rapor, proje ve her türlü teknik belgeyi

hazırlamaya yetkili, şirket hisselerinin yarısından fazlasının sahibinin mühendis olduğu ya da bünyesinde nitelik ve nicelikleri yönetmelikle belirlenen mühendisler çalıştıran maden arama ruhsat sahibi veya işletmesi olan tüzel kişiler.

Fizibilite Dönemi: Detay arama faaliyetleri sonunda belirlenen maden kaynağının ekonomik değer olarak işletilebilirliğini göstermek amacıyla yapılacak çalışmaların gerçekleştiği dönemi.

Fizibilite Raporu: Bir cevher kaynağının ekonomik olarak işletilebilirliğini göstermek amacıyla jeolojik, madencilik, metalürjik, ekonomik, pazarlama, yasal, çevresel, sosyal ve mali etkenlerin önerilen maden projesinde yeterli ayrıntıda incelendiği kapsamlı raporu

İşletme Projesi Uygulama Raporu: Üretim faaliyetine geçilinceye kadar işletme projesinin uygulanmasına ilişkin olarak yönetmelikte belirtilen süre ve esaslar kapsamında Genel Müdürlüğe sunulması gereken rapor.”

Daimi Nezaretçi : İşletmede daimi olarak istihdam edilen maden mühendisini”

MADDE 3- 3213 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, dördüncü fıkrasının son cümlesi madde metninden çıkarılmış ve maddeye bu fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Maden ruhsatları ve buluculuk hakkı devredilebilir. Devir yapılmadan önce arama ve işletme ruhsatlarının devredildiği tarihteki ruhsat bedelinin iki katı tutarında devir bedeli alınır. Devir Bakan onayı ile gerçekleşir. Bakan, bu yetkisini gerekli hallerde devredebilir.”

“Devir ve intikal işlemlerine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.”

MADDE 4- 3213 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “harç ve teminatın” ibaresi “ruhsat bedeli” şeklinde değiştirilmiş, onbeşinci fıkrasına “kamu yararı niteliği taşıyan” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya gerçek/tüzel kişilere ait diğer” ibaresi ve onaltıncı fıkrasına “I. Grup” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve II. Grup (a) bendi” ibaresi eklenmiş, onyedinci fıkrasında yer alan “Devlet Planlama Teşkilatının bağlı olduğu bakanın” ibaresi “Kalkınma Bakanının”, “Devlet Planlama Teşkilatının bağlı olduğu Bakanlığa” ibaresi “Kalkınma Bakanlığına”, “Sanayi ve Ticaret” ibaresi “Bilim, Sanayi ve Teknoloji” şeklinde, on dokuzuncu ve yirmi birinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Kurul veya Genel Müdürlük tarafından gerekli görülmesi halinde hazırlatılan rapor, danışmanlık ücretleri, yapılacak tetkik ve incelemeler için gerekli yolluk, gündelik ve benzeri tüm harcamalar yatırımcı veya ruhsat sahibi tarafından karşılanır. Ayrıca Kurul veya Genel Müdürlük kararı ile faaliyeti kısıtlanan maden işletmecisinin veya yatırım sahibinin yatırım giderleri, lehine karar verilen tarafça tazmin edilir. Yatırım giderlerinin tespiti ve tazmin esasları Genel Müdürlük tarafından çıkarılan yönetmelikle belirlenir.”

“Çevresel etki değerlendirmesi ile ilgili karar, işyeri açma ve çalışma ruhsatı, mülkiyet izni olmadan veya onüçüncü fıkraya aykırı faaliyette bulunulduğunun tespiti halinde 50.000 TL tutarında idari para cezası uygulanarak bu alandaki işletme faaliyetleri durdurulur. Bu ihlallerin üç yıl içinde üç kez yapıldığının tespiti halinde ise ruhsat iptal edilir.”

MADDE 5- 3213 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasının ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir

“Bu hüküm I. Grup madenler, II. Grup (a) ve (c) bendi madenler ve mıcır ile kaba inşaat, baraj, gölet, liman, yol gibi yapılarda kullanılan her türlü yapı hammaddesi için uygulanmaz.”

MADDE 6- 3213 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan

MADDE 6- 3213 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “teminat irad kaydedilir” ibaresi “20.000 TL idari para cezası uygulanır” şeklinde, altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde, yedinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “ruhsat sahiplerinin teminatları irad kaydedilerek iki katına çıkarılır” ibaresi “ruhsat sahiplerine 50.000 TL idari para cezası verilir” şeklinde, sekizinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde ve (e) bendinde yer alan “üretimlerin” ibaresi “üretim veya satışların” şeklinde değiştirilmiş, aynı maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiş, maddenin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmış ve maddenin yedinci fıkrasının üçüncü cümlesinde yer alan “teminat irad kaydedilerek” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.

“Daimi nezaretçinin, atandığı ruhsat sahasındaki faaliyetleri düzenli bir şekilde denetleyerek tespit ve önerilerini daimi nezaretçi defterine kaydetmesi zorunludur. Aksi takdirde daimi nezaretçi uyarılır. İkinci kez aynı ruhsat ile ilgili olarak bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda daimi nezaretçi hakkında beşinci fıkra hükümleri uygulanır. Daimi nezaretçi defterini, daimi nezaretçi ile ruhsat sahibi veya vekili imzalar. Defterin ibraz edilmemesi veya düzenli tutulmaması halinde, ruhsat sahibine 20.000 TL idari para cezası verilir.”

“b) Arama ruhsat döneminde arama faaliyetleri yapılırken zorunlu olarak maden çıkarılması veya numune alınması dışında izinsiz üretim ve/veya satış yapılması,”

“Bu Kanun kapsamında tanımlanan işlemleri yapmak üzere kurulan tüzel kişiler, Genel Müdürlükten yetki belgesi almakla yükümlüdürler. Yetki belgesinin verilmesi, yetkilendirilmiş tüzel kişilerin denetimi, uyarılması, yetki belgesinin askıya alınması ve belgenin iptal edilmesi ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.”

MADDE 7- 3213 sayılı Kanunun 11 inci maddesine ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Ruhsat sahibi veya vekilinin mahallinde yapılan tetkik ve incelemelere katılmaması veya ruhsat sahibince herhangi bir nedenle tetkik ve incelemelerin engellenmesi halinde 20.000 TL, bu fiilin tekrarı halinde ise iki katı tutarında idari para cezası uygulanır.”

MADDE 8- 3213 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “on katı” ibaresi “beş katı” şeklinde, beşinci fıkrasında yer alan “üç katı” ibaresi “iki katı” şeklinde, altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde, yedinci fıkrasında yer alan “teminat irad kaydedilir” ibaresi “30.000 TL idari para cezası uygulanır” şeklinde ve sekizinci fıkrasında yer alan “Harç” ibaresi “Ruhsat bedeli” şeklinde değiştirilmiştir.

“Hammadde üretim izni olmadan üretim yapıldığının ve hammaddenin kamuya ait projelerde kullanıldığının tespit edilmesi halinde faaliyetler durdurulur. Bu alanda üretilen hammadde için faaliyeti gerçekleştirene ocak başı satış bedeli kadar idari para cezası uygulanır. Herhangi bir işleme tabi tutulmadan kullanılan hammaddeler için ocak başı satış bedeli, tüvenan hammaddenin ocak başı fiyatına göre hesaplanır. Hammadde üretim izin alanından üretilen hammaddenin kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılan projeler dışında kullanıldığının, ticarete konu edildiğinin veya satışının yapıldığının tespit edilmesi halinde, faaliyeti gerçekleştirene amaç dışı kullanılan hammaddenin ocak başı satış bedelinin üç katı tutarında idari para cezası verilir. Yapılan üretimin projede belirtilen amaç dışında kullanımının ikinci kez tespiti halinde hammaddenin ocak başı satış bedelinin üç katı tutarında idari para cezası uygulanarak izin iptal edilir.”

MADDE 9- 3213 sayılı Kanunun 13 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ruhsat bedeli, cezalar ve diğer yaptırımlar:

MADDE 13- Yürürlükteki ruhsatlar için her yıl Ocak ayının sonuna kadar ruhsat bedelinin tamamının yatırılması zorunludur. İşletme ruhsat bedelinin %70’i genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili muhasebe birimi hesabına, %30’u çevre ile uyum planı çalışmalarını gerçekleştirmek üzere ruhsatı veren idarenin muhasebe birimi hesabına aktarılmak üzere Bakanlığın belirlediği bankada açılacak teminat hesabına yatırılır. I. Grup (a) bendi madenlerin ruhsat bedelleri ise, büyükşehir belediyesi dışındaki illerde il özel idaresi hesabına yatırılır. Ruhsat bedelinin yatırılmaması veya eksik yatırılması halinde 20.000 TL idari para cezası verilir ve ruhsat bedelinin üç ay içinde tamamlanması istenir. Bu süre içinde ruhsat bedelinin yatırılmaması durumunda ruhsat iptal edilir. Verilen sürede yatırılmayan ruhsat bedelinin %70’ine tekabül eden tutar 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre, takip ve tahsil edilmek üzere ilgili tahsil dairesine bildirilir. Kaynak tuzlalarından ruhsat bedeli alınmaz. Faaliyet sonrası sahanın çevre ile uyumlu hale getirilmesini müteakip, çevre ile uyum bedeli iade edilir.

Arama ruhsatlarında ruhsat taban bedeli 1.000 TL, işletme ruhsatlarında ruhsat taban Arama ruhsatlarında ruhsat taban bedeli 1.000 TL, işletme ruhsatlarında ruhsat taban bedeli 10.000 TL olup, bu bedeller ile bu Kanun gereğince uygulanan idari para cezaları her yıl 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı nispetinde arttırılır. Ruhsat bedeli, taban bedelinin maden grubu ve alan büyüklüklerine göre belirlenen katsayılarla çarpılarak arama ruhsatlarında ek-1’de, işletme ruhsatlarında ise ek-2’de yer alan tabloda gösterildiği şekilde hesaplanır. Kuruşlar liraya iblağ edilir.

Bakanlık, mülki idare amirlikleri ve il özel idareleri tarafından bu Kanuna göre verilen idari para cezaları hakkında 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri uygulanır. Bu Kanuna göre verilen idari para cezaları tebliğinden itibaren bir ay içerisinde ödenir. Tahakkuk eden ve ödenmeyen Devlet hakları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip ve tahsil edilmek üzere ilgili tahsil dairesine bildirilir.

Ruhsat birleştirme, izin alanı değişikliği, ihale, küçük alanların ihalesi, devir talepleri, işletme ruhsatı ve süre uzatımı taleplerinde işletme ruhsat taban bedelinin genel bütçeye yatırıldığına dair belge ve 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge ile müracaat edilir. I. Grup (a) bendi madenlerde ise büyükşehir belediyesi dışındaki illerde il özel idaresi hesabına gelir kaydedilmek üzere yatırıldığına dair belge ve 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge ile müracaat edilir.”

MADDE 10- 3213 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin ikinci, dördüncü ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, on yedinci fıkrasına aşağıda yer alan cümleler ve bu fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Üretilen madenin hammadde olarak kullanılması veya satılması halinde, aynı pazar ortamında madenin işletmelerdeki tüvenan olarak ocak başı satışında uygulanan fiyat, ocak başı satış fiyatıdır. Madenlerden alınan Devlet hakkına esas olan emsal ocak başı satış fiyatı, bölgeler de dikkate alınarak her madene ait ayrı ayrı ve uygulandığı yıl için belirlenerek Genel Müdürlükçe ilan edilir. Ocak başı satış bedeli, ilan edilen emsal fiyattan daha düşük olamaz. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.”

“Devlet hakkı;

a) I. Grup (a) bendi madenlerin valilik veya il özel idaresince belirlenen ve ilan edilen boyutlandırılmış ve/veya yıkanmış piyasa satış fiyatı üzerinden %4 oranında,

b) I. Grup (b) bendi madenlerden %4 oranında,

c) II. Grup (a) ve (c) bendi madenlerden %4 (Kaba inşaat, baraj, gölet, liman gibi yapılarda kullanılan tüvenan hammadde dışında bu maddedeki Devlet hakkı boyutlandırılmış fiyat üzerinden alınır.) oranında,

ç) II. Grup (b) bendi madenlerde doğal taşın özelliklerine ve bulunduğu bölgeye göre ocakta oluşan piyasa satış fiyatı üzerinden %4 oranında,

d) III. Grup kaynak tuzlarından %1 oranında, bu grubun diğer madenlerinden %5 oranında,

 

e) IV. Grup madenlerden; altın, gümüş, platin, bakır, kurşun, çinko, krom, alüminyum ve uranyum oksit madenlerinden ek-3’te yer alan tabloda belirtilen oranlarda, uranyum oksit dışındaki radyoaktif mineraller ve diğer radyoaktif maddelerden %8 oranında, diğerlerinden ise %2 oranında,

f) V. Grup madenlerden %4 oranında, alınır.

Ruhsat sahibi tarafından beyan edilen ocak başı satış fiyatı Bakanlık tarafından denetlenir ve eksik beyanlar tamamlattırılır. İşletme izni olan maden ruhsatlarından her yıl en az ruhsat taban bedeli kadar Devlet hakkı alınır. Ancak, kaynak tuzlalarında alınacak Devlet hakkında bu şart aranmaz.”

“Ancak, ihale sözleşmelerinde hammaddenin ihaleyi yapan kamu kurum ve kuruluşunca karşılanmayacağı hükmünün bulunması halinde kullanılan hammaddenin ocak başı satış fiyatı üzerinden ihaleyi alandan her yıl Haziran ayı sonuna kadar Devlet hakkı ile aynı grupta bulunan işletme ruhsatlarından alınan ruhsat bedelinin %30’u oranında çevre ile uyum planı çalışmalarını temin etmek üzere her yıl Ocak ayının sonuna kadar teminat alınır. Devlet hakkı ve teminatın eksik yatırılması veya hiç yatırılmaması halinde 20.000 TL idari para cezası verilir ve üç ay içinde tamamlanması istenir. Aksi halde üretim faaliyeti durdurulur.”

“Bu Kanun kapsamında ruhsat sahipleri için öngörülen idari para cezaları hammadde üretim izin belgesi ile çalışılan sahalarda faaliyeti yürüten gerçek ya da tüzel kişiler için geçerlidir.”

MADDE 11- 3213 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin birinci, üçüncü, beşinci, altıncı ve yedinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, ikinci fıkrasına “ihale bedeli” ibaresinden sonra gelmek üzere “büyükşehir belediyesi dışındaki illerde” ve “izninin alınması halinde” ibaresinden sonra gelmek üzere “büyükşehir belediyesi olan illerde valiliklerce, diğer illerde” ibareleri eklenmiş, maddenin yedinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve sekizinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

“II Grup (b) bendi ve IV. Grup madenler dışındaki ruhsatlar ihale ile verilir. I. Grup, II. Grup (a) ve (c) bendi madenler için doğrudan işletme ruhsatı verilir. II. Grup (b) bendi, III. Grup ve IV. Grup madenler arama ruhsatı, V. Grup madenler arama sertifikası ile aranır. II Grup (b) bendi ve IV. Grup madenler için yapılan müracaatların işletme ruhsat taban bedeli ödenerek yapılması zorunlu olup, müracaatlarda öncelik hakkı esastır.”

“Denizlerdeki kum ve çakıl, SiO2 oranına bakılmaksızın I. Grup (a) bendi maden sayılır ve bu alanlarda 20 hektara kadar ruhsat verilir.”

“I. Grup (b) bendi madenlerde 50 hektarı, II. Grup (a) ve (c) bendi madenlerde 100 hektarı geçmeyecek şekilde doğrudan işletme ruhsatı; II. Grup (b) bendi madenlerde 100 hektarı, III. Grup madenlerde 500 hektarı, IV. Grup madenlerde 2.000 hektarı geçmeyecek şekilde ve tamamı denizlerde verilen III. ve IV. Grup madenlerde 50.000 hektarı geçmeyecek

V. Grup madenlerde 1.000 hektarı geçmeyecek şekilde arama sertifikası düzenlenir.

Ruhsatlar hak sahiplerinin işletme ruhsat taban bedeli ile müracaatta bulunmaları halinde birleştirilebilir. Birleştirme sonucunda ortaya çıkan alan, bu maddede belirtilen alan sınırlamasını geçemez. Ancak işletme ruhsatı safhasında görünür maden rezervinin mücavir ruhsat alanlarında bir bütünlük teşkil etmesi, ortak işletme yapılmasının zorunlu veya üretimin entegre tesisi beslemeye yönelik olması halinde bu alan kısıtlaması aranmaz. Mevcut işletme ruhsat alanında uygun ve yeterli yer bulunamaması halinde zorunlu tesis ve alt yapı tesisleri için bitişik alandaki ruhsat sahası ile safhasına bakılmaksızın ve alan sınırlaması aranmaksızın birleştirme yapılarak işletme ruhsatı düzenlenir. I. ve II. Grup ruhsatlar, birleştirme sonucunda alan sınırlamasını geçemez.

İhale yolu ile hak sağlanan sahaların ihale bedelinin yatırılmasını müteakip iki ay içinde ön inceleme raporu ile arama dönemi faaliyetlerinin yerine getirilebilmesi için gerekli olan mali yeterliliği de içeren maden arama projesinin verilmesi ve ruhsat bedelinin yatırılması halinde arama ruhsatı verilir. Ruhsat bedelinin yatırılmaması ve bu belgelerin tamamlanmaması durumunda bu alanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın ihalelik saha konumuna gelir.”

 

“II Grup (b) bendi ve IV. Grup madenler için müracaatlar, 1/25.000 ölçekli “II Grup (b) bendi ve IV. Grup madenler için müracaatlar, 1/25.000 ölçekli topoğrafik harita koordinatları esas alınarak tespit edilen noktalarla sınırlandırılmış alanlar için Genel Müdürlüğe doğrudan yapılır. Talep edilen alanın müsait olan kısmı müracaat tarihinde müracaat edene bildirilir ve iki ay içinde ön inceleme raporu, arama dönemi faaliyetlerinin yerine getirilebilmesi için gerekli olan mali yeterliliği de içeren maden arama projesinin verilmesi, ruhsat bedelinin yatırılması halinde arama ruhsatı verilir. Ruhsat bedelinin yatırılmaması ve bu belgelerin tamamlanmaması durumunda bu alanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın müracaatlara açık hale gelir. II Grup ( b ) bendi ve IV. Grup madenler için yapılan müracaatların değerlendirilmesi sonucunda hak sağlanan alanların ayrı alanlar şeklinde oluşması durumunda, müracaat sahibinin talebi halinde bu alanlardan her birine ayrı ayrı ruhsat verilir. Ruhsatı alınmayan alanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın müracaatlara açık hale gelir.”

MADDE 12- 3213 sayılı Kanunun 17 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 17- Arama ruhsatının düzenlenmesinden sonraki ilk bir yıl ön arama dönemidir. Ön arama süresi sonuna kadar, asgari faaliyetlerin tamamlandığını ve bu faaliyetlere ilişkin yatırım harcamalarını gösteren ön arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. Bu süre içerisinde raporun verilmemesi halinde 30.000 TL idari para cezası verilir. Genel Müdürlüğe verilen raporların veya yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması halinde eksikliklerin bir ay içinde giderilmesi ruhsat sahibine yazılı olarak bildirilir. Tebliğ tarihinden itibaren eksikliklerin bu sürede tamamlanmaması veya verilen raporların ya da yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması halinde de 30.000 TL idari para cezası verilir. Arama ruhsatı, IV. Grup madenlerde iki yıl, diğer gruplarda bir yıl olmak üzere genel arama dönemine hak sağlar.

Genel arama dönemi süresi sonuna kadar maden arama projesinde belirtilen maden kaynağına ilişkin bilgilerin ve bu dönemde yapılan arama faaliyetlerine ilişkin yatırım harcamalarını da gösteren genel arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. Bu süre içerisinde raporun verilmemesi halinde 30.000 TL idari para cezası verilir. Genel Müdürlüğe verilen raporların veya yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması halinde eksikliklerin bir ay içinde giderilmesi ruhsat sahibine yazılı olarak bildirilir. Tebliğ tarihinden itibaren eksikliklerin verilen sürede tamamlanmaması veya verilen raporların ya da yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması halinde 30.000 TL idari para cezası verilir. Arama ruhsatı, IV. Grup madenlerde dört yıl detay arama dönemine hak sağlar.

II. Grup (b) bendi, III. ve V. Grup ruhsatlarda ise genel arama dönemi sonuna kadar işletme ruhsat talebinde bulunulmaması halinde ruhsat iptal edilir.

Arama dönemlerinin süresinden önce tamamlanması halinde dönem sonu beklenmeden sonraki aşamalara geçilebilir.

Arama dönemleri ile ilgili proje, arama faaliyet raporları ve diğer belgeler yetkilendirilmiş tüzel kişilerce hazırlanır.

Detay arama dönemi sonuna kadar görünür maden kaynağına ilişkin bilgileri ve bu dönemde yapılan arama faaliyetlerine ilişkin yatırım harcamalarını gösteren detay arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur.

IV. Grup (a) bendi maden ruhsatlarında detay arama dönemi sonuna kadar diğer grup maden ruhsatlarında ise genel arama dönemi sonuna kadar Genel Müdürlüğe verilen raporların ve yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması halinde eksikliklerin bir ay içinde giderilmesi ruhsat sahibine yazılı olarak bildirilir. Tebliğ tarihinden itibaren eksikliklerin verilen sürede tamamlanmaması veya verilen raporların ve yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması halinde ya da arama ruhsat süresi sonuna kadar işletme ruhsat talebinde bulunulmaması durumunda ruhsat iptal edilir.

 

IV (b), (c), (d) grubu maden arama ruhsatlarında detay arama dönemini takiben fizibilite çalışmalarına ihtiyaç duyularak gerekçesi ile birlikte Genel Müdürlüğe müracaatta bulunmaları ve talebin uygun bulunması halinde, detay arama dönemi sonrasında iki yıllık bir fizibilite dönemine hak sağlar. İki yıllık süre sonuna kadar fizibilite raporunun verilmesi zorunludur. Fizibilite döneminin sonuna kadar Genel Müdürlüğe verilen fizibilite raporunun uygun bulunmaması halinde eksikliklerinin bir ay içerisinde giderilmesi ruhsat sahibine yazılı olarak bildirilir. Tebliğ tarihinden sonra eksikliklerin verilen sürede tamamlanmaması halinde ya da arama ruhsat süresi sonuna kadar işletme ruhsat talebinde bulunulmaması durumunda ruhsat iptal edilir. Bu dönemde detay arama dönemi ruhsat bedelinin 2 katı tutarında ruhsat bedeli alınır.

Arama döneminde teknolojik araştırma, geliştirme, pilot çalışmalar ve pazar Arama döneminde teknolojik araştırma, geliştirme, pilot çalışmalar ve pazar araştırmaları yapmak üzere arama faaliyet raporu ile birlikte müracaat eden ruhsat sahibine, arama ruhsat döneminde arama faaliyetleri yapılırken zorunlu olarak çıkan madenden numune alınmasına ve sevk edilmesine izin verilebilir.”

MADDE 13- 3213 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları, dördüncü fıkrasının üçüncü cümlesi ile on birinci ve on ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde, altıncı fıkrasında yer alan “talep harcının” ibaresi “ruhsat taban bedelinin” şeklinde ve sekizinci fıkrasında yer alan “en az bir maden mühendisi tarafından” ibaresi “yetkilendirilmiş tüzel kişilerce” şeklinde değiştirilmiştir.

“I. Grup (b) bendi ve II. Grup (a) ve (c) bendi madenler için ihale bedelinin yatırılmasından itibaren iki ay içinde, diğer maden grupları için arama ruhsat süresi sonuna kadar, yetkilendirilmiş tüzel kişilerce maden mühendisinin sorumluluğunda hazırlanmış işletme projesi ruhsat sahibi tarafından Genel Müdürlüğe verilir. Proje ile birlikte projenin uygulanabilmesi için gerekli olan mali yeterliliğine ilişkin belgeler ve genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere ilgili muhasebe birimi hesabına işletme ruhsat taban bedelinin yatırıldığına dair belgenin Genel Müdürlüğe verilmesi zorunludur. Aksi halde talep reddedilir.

Projedeki teknik eksiklikler, 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge ve işletme ruhsat bedeli yapılan bildirimden itibaren üç ay içinde tamamlanır. Eksikliklerini verilen sürede tamamlamayanlara 20.000 TL idari para cezası uygulanarak süre üç ay daha uzatılır. Bu süre sonunda eksikliklerini tamamlamayanların talepleri kabul edilmez ve yatırılan işletme ruhsat bedeli iade edilir. Taleplerin uygun görülmesi halinde bir ay içerisinde işletme ruhsatı düzenlenir. Süre uzatım işlemlerinde birinci fıkra ve bu fıkra hükümleri uygulanır.

I. Grup (a) bendi madenlerin işletme ruhsat süresi beş yıldır. Diğer grup madenlerin işletme ruhsat süresi, on yıldan az olmamak üzere projesine göre belirlenir. I. Grup (a) bendi ve diğer gruplardaki maden işletme ruhsatlarının süresi, sürenin bitiminden önce yeni bir projeyle uzatma talebinin olması ve uygun bulunması halinde uzatılabilir. I. Grup (a) bendi maden işletme ruhsat süresini uzatma taleplerinde, işletme ruhsat bedelinin beş katından fazla olmamak üzere büyükşehir belediyesi olan illerde valilik, diğer illerde ise il özel idaresi tarafından belirlenen uzatma bedeli alınır. Toplam işletme ruhsat süresi I. Grup madenlerde otuz yılı, II. Grup madenlerde kırk yılı, diğer grup madenlerde ise elli yılı geçemez. I. Grup madenlerde otuz yıldan, II. Grup madenlerde kırk yıldan sonraki sürenin uzatılmasına Bakan, diğer grup madenlerde ise elli yıldan sonraki sürenin uzatılmasına Bakanlar Kurulu yetkilidir.”

“Mümkün rezerv alanlarının IV. Grup maden işletme ruhsat sahalarında beş yıl, diğer grup maden işletme ruhsat sahalarında üç yıl içinde görünür veya muhtemel rezerv haline getirilmeyen alanlar da taksir edilir.”

“7 nci maddeye göre gerekli izinlerin alınmasından itibaren işletme izni verilir. Bu iznin verildiği tarihten itibaren Devlet hakkı alınır. Ruhsat sahibince, işletme ruhsatı yürürlük tarihinden itibaren üç yıl içinde 7 nci maddeye göre alınması gerekli olan çevresel etki değerlendirme kararı, mülkiyet izni, işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile Genel Müdürlüğün kayıtlarına işlenmiş alanlar ile ilgili izinlerin, Genel Müdürlüğe verilmesini müteakip işletme izni düzenlenir. Süresi içinde yükümlülükleri yerine getirilmeyen ruhsatlar için her yıl 50.000 TL idari para cezası verilir. İşletme ruhsat süresi sonuna kadar bu fıkrada belirtilen izinlerden dolayı işletme izninin alınamaması halinde ruhsat süresi uzatılmaz.

Beş yıllık sürede mücbir sebepler ve beklenmeyen haller dışında üç yıldan fazla üretim yapmayan ruhsat sahiplerine 50.000 TL idari para cezası verilir. Bu üç yıllık süre içerisinde yapılan toplam üretimin projede beyan edilen bir yıllık üretim miktarının %10’undan az olması halinde de bu hüküm uygulanır. İdari para cezasının uygulanmasından başlamak üzere bu fıkraya aykırı fiilin tekrar tespit edilmesi halinde ise ruhsat iptal edilir. Ancak işletme projesinde, işletme izninin yürürlük tarihinden itibaren üç yıl içinde madene ulaşmak amacıyla galeri, kuyu ve dekapaj yapılacağı beyan edilmiş ve ruhsat sahasındaki faaliyetlerin bu beyanlara uygun olarak gerçekleştirildiği tespit edilmiş ise idari para cezası uygulanmaz ve ruhsat iptali yapılmaz.”

MADDE 14- 3213 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 29- İşletme faaliyeti, projesine ve bu Kanunun ilgili hükümlerine göre yürütülür. İşletme projesine aykırı faaliyette bulunulmasının tespit edilmesi halinde projeye uygun faaliyette bulunulması için ruhsat sahibine altı aya kadar süre verilir. Bu süre sonunda projeye uygun faaliyette bulunulmaması halinde 50.000 TL idari para cezası verilerek üretim faaliyeti durdurulur. Ancak, projeye aykırı faaliyetlerin işletme açısından tehlikeli olduğunun tespit edilmesi halinde tehlikeli durum giderilinceye kadar üretim faaliyetleri doğrudan durdurulur.

İşletme projeleri ve değişiklikleri uygulamaya konulmadan önce Genel Müdürlüğe sunulması zorunludur. Aksi takdirde üretim faaliyeti durdurulur. İşletme projeleri ve değişiklikleri ile ilgili dokümanlar ve işletmelerin faaliyetlerinin durdurulmasına dair işlemler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Bakanlık tarafından karşılıklı olarak elektronik ortamda erişime açılır.

Yetkilendirilmiş tüzel kişiler tarafından hazırlanan rapor, proje ve tüm teknik belgeler ruhsat sahibi tarafından Genel Müdürlüğe verilir.

Ruhsat sahibi, her yıl Nisan ayı sonuna kadar bir önceki yıl içinde gerçekleştirdiği işletme faaliyeti ile ilgili teknik belgeleri, işletme faaliyet raporunu ve işletme sahasında arama yapmış ise arama ile ilgili bilgileri Genel Müdürlüğe vermekle yükümlüdür.

Yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde 30.000 TL idari para cezası uygulanır. Yükümlülük yerine getirilinceye kadar üretim faaliyeti durdurulur.

I. Grup (a) bendi madenler için ruhsat sahibi, her yıl Ocak ayı sonuna kadar bir önceki yıl içinde gerçekleştirdiği işletme faaliyeti ile ilgili işletme faaliyet raporunu, büyükşehir belediyesi olan illerde valiliklere, diğer illerde il özel idaresine vermekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde 30.000 TL idari para cezası uygulanır. Yükümlülük yerine getirilinceye kadar üretim faaliyeti durdurulur.

Maden ruhsat sahaları ile hammadde üretim izin sahalarında rezervin verimli bir şekilde değerlendirilmesi, can ve mal güvenliği tedbirlerinin alınması amacıyla birden fazla ruhsatın birbirine mücavir olarak bulunduğu sahalarda faaliyetlerin ortak bir proje çerçevesinde yapılmasına hak sahiplerinin rızasının olması halinde Genel Müdürlük kararı ile, ruhsat sahiplerinin rızasının olmaması halinde Bakan onayı ile karar verilebilir. Bu amaçla, ortak ruhsat alanları içinde belirlenecek termin planları dikkate alınarak işletme izin alanları yeniden düzenlenebilir.

I. Grup madenler ve II. Grup (a) bendi madenler Valiliklerce yapılan ildeki planlama çerçevesinde Genel Müdürlüğün uygun görüşü alınarak maden bölgeleri oluşturulabilir. Oluşturulacak maden bölgelerinin altyapı hizmetleri valiliklerce yapılır. Kısıtlanan alandaki ruhsatlar rezerv miktarları göz önünde bulundurularak maden bölgelerine taşınarak ruhsatlandırılır. Bu tür ruhsatlandırma işlemi ihalelik sahalar üzerine de yapılabilir. Bu fıkrada belirtilen taşıma işlemleri, ruhsat sahiplerinin de rızasının olması halinde Genel Müdürlük kararı ile ruhsat sahiplerinin rızasının olmaması halinde 7 nci maddede belirtilen Kurul kararı ile yapılabilir. Taşıma işlemi yapılırken ruhsat sahiplerinin kazanılmış hakları korunur. Ruhsat sahasında bulunan tesislerin sökülmesi, taşınması ve yeniden inşa edilmesine ilişkin masraflar Bakanlıkça tespit ettirilir ve kısıtlama ve taşıma işlemini talep eden kamu kurum ve kuruluşu tarafından ruhsat sahibine ödenir. Tespit edilen masraflar dışında herhangi bir ödeme yapılmaz.”

MADDE 15- 3213 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 30- Herhangi bir sebeple hükümden düşmüş, terk edilmiş veya taksir edilmiş alanlar ile II. Grup (b) bendi ve IV. Grup madenler dışındaki yeni alanlar ihale yolu ile ruhsatlandırılır. İhale ilânı Resmi Gazetede yayımlanır.

İhale bedeli işletme ruhsat taban bedelinden az olamaz.

Maden ruhsat sahasının cinsi, rezervi, bulunduğu bölge, tenörü, istihdam, yatırım, ülke ihtiyaçları ve benzeri hususlar dikkate alınarak şartnamelerde açıkça belirtmek kaydıyla ara ve uç ürün üretme şartını içeren ihaleler yapılabilir. Bu ihalelerde rezervin özellikleri dikkate alınarak ihaleye katılma şartları, taban ihale bedeli, ihale bedelini ödeme şekli ve süresi, üretim süreleri veya tesislerin yatırım süreleri ve diğer hususlar şartnameler ile belirlenebilir.

Ruhsat sahaları arasında tek başına madencilik yapılamayacak büyüklükteki alanlara ruhsat verilmez. Bu alanlar bitişik ruhsat sahipleri arasında ihale edilir. İhalelik durumda olan ve madencilik yapılabilmesi için uygun büyüklükte olmayan sahalar, çevresindeki ruhsatsız alanlar veya diğer ihalelik sahalarla birleştirilerek ihale edilir.

Havza madenciliğini geliştirmek ve jeolojik yapıyı aydınlatmak amacıyla yeni Havza madenciliğini geliştirmek ve jeolojik yapıyı aydınlatmak amacıyla yeni oluşturulan alanlar ile herhangi bir sebeple hükümden düşmüş, terk edilmiş veya taksir edilmiş sahalar, alan sınırlamasına bakılmaksızın birleştirilerek ihale edilebilir. Bu şekilde ihale edilen sahaların ruhsatlandırılmasında 16 ncı maddedeki alan sınırlaması aranmaz.

Mülga 6309 sayılı Maden Kanunu hükümleri uyarınca verilmiş olan ve bu Kanuna göre ruhsat hukuku devam eden çakışmalı işletme ruhsat sahalarında yeni bir maden bulunması halinde, çakışmalı alandaki maden hakkı bu ruhsat sahipleri arasında ihale edilerek ruhsatlandırılır.

Sahaların ihalesinden elde edilen gelirler genel bütçeye gelir kaydedilir. Bu Kanun kapsamındaki iş ve işlemler için ihtiyaç duyulan ödenekler Bakanlık bütçesinde öngörülür.”

MADDE 16- 3213 sayılı Kanunun 31 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Daimi nezret ve teknik eleman:

MADDE 31- Kaynak tuzlaları hariç olmak üzere maden ruhsat sahalarındaki işletme faaliyetleri, maden mühendisi nezaretinde yapılır. Maden ruhsat sahalarındaki işletme faaliyetlerinde asgari bir maden mühendisi daimi olmak üzere, işletme tekniği, büyüklüğü ve yapısal durumu gözönüne alınarak diğer meslek disiplinlerinden mühendis istihdam edilmesi zorunludur. Daimi nezaretçi ile vardiyalı çalışan işletmelerde işletmenin büyüklüğü ve niteliği esas alınarak her vardiyada zorunlu olarak istihdam edilecek maden mühendisi ve görevlendirilecek diğer mühendislerin görev, yetki ve sorumlulukları, atanma usul ve esasları, eğitimi, çalışma usul ve esasları Bakanlıkça yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.

Birinci fıkrada belirtilen istihdam şartlarını sağlamadan maden işletme faaliyetinde bulunulması halinde 30.000 TL idari para cezası uygulanarak maden işletme faaliyetleri durdurulur. İstihdam şartlarının sağlanması halinde faaliyete izin verilir.”

MADDE 17- 3213 sayılı Kanunun 32 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ruhsatın hükümden düşmesi ve terk edilen alanlarda alınacak tedbirler:

MADDE 32- Ruhsat sahibi sahasında gerekli emniyet tedbirlerini almak ve sahanın son durumunu gösterir imalât haritası ve maden jeoloji haritasını Genel Müdürlüğe vermek suretiyle terk talebinde bulunabilir.

Herhangi bir nedenle hükümden düşmüş veya ruhsat hukuku yürürlükte olan sahalarda terk edilen alanlarda ruhsat sahibi gerekli emniyet tedbirlerini almak ve sahanın son durumunu gösterir teknik belgeleri Genel Müdürlüğe vermek zorundadır.

Ruhsat sahibi yukarıda belirtilen tedbirleri en geç bir yıl içerisinde almak ve işletme faaliyetinde bulunulan alanı işletme projesi doğrultusunda çevreye uyumlu hale getirmek zorundadır.

Verilen bu sürede çevre ile uyum planı çerçevesinde gerekli güvenlik önlemlerinin ve çevresel önlemlerin alınmaması durumunda tedbir alınana kadar sorumluluk ruhsat sahibinin olması şartıyla, bu durum valiliğe bildirilir. Çevre ile uyum çalışması için gerekli tedbirler, çevreye uyum planına uygun olarak orman arazilerinde ilgili orman idaresi, diğer alanlarda il özel idareleri veya valilikler tarafından yerine getirilir. Orman idaresi, il özel idaresi veya valilik tarafından çevre ile uyum planına uygun olarak yapılan masraflar, ruhsat bedelinden çevre ile uyum planı çalışmaları için emanete yatırılan tutarlardan karşılanır. Teminatların yeterli olmaması durumunda çevre ile uyum planı çerçevesinde eksik kalan masrafların ödenmesi için ruhsat sahibine bir ay ödeme süresi verilir. Süresinde ödenmeyen ve Bakanlık tarafından ilgili vergi dairesine bildirilen tutarlar 6183 sayılı Kanuna göre ruhsat sahiplerinden tahsil edilir. İlgili idare tarafından çevreye uyum planı dışında başkaca bir proje veya uygulama yapılması halinde buna ilişkin masraflar, ilgili idare tarafından karşılanır ve ruhsat sahibinden herhangi bir bedel talep edilmez.

Çevre ile uyum çalışmasının Hazinenin özel mülkiyetindeki yerler ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerde yapılması halinde uygulamanın yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar Bakanlık ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenir.”

MADDE 18- 3213 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Birinci fıkraya aykırı hareket edenlere işletme ruhsat taban bedeli kadar idari para cezası verilir.”

MADDE 19- 3213 sayılı Kanunun 37 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları yürürlükten kaldırılmıştır.

“Mücbir sebep veya beklenmeyen haller dolayısıyla işletme izni alınmış işletme ruhsat sahalarında faaliyetin geçici olarak tatiline ruhsat sahibinin müracaatı üzerine Genel Müdürlükçe karar verilebilir. Ruhsat sahibince müracaat tarihi, geçici tatilin başlama tarihi olarak kabul edilir. Geçici tatili kabul edilen işletme ruhsatlarına 24 üncü maddenin onikinci fıkrası hükümleri uygulanmaz. Ruhsat hukukundan kaynaklanan diğer yükümlülükler devam eder.”

MADDE 20- 3213 sayılı Kanunun 46 ncı maddesinin üçüncü fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“İşletme ruhsat sahasında ve/veya mücavirinde kurulacak tesislerde kullanılacak ve ruhsat sahası dışından getirilecek olan su, doğalgaz, elektrik ve haberleşme hatları için ruhsat sahibi Bakanlığa müracaat ederek irtifak ve/veya intifa hakkı tesisi isteyebilir.”

MADDE 21- 3213 sayılı Kanunun ek 1 inci  maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. 

“Ereğli Kömür Havzasındaki taşkömürü için kamu tarafından yürütülecek faaliyetler, bu Kanunun hak düşürücü ve malî hükümlerine tabi değildir, ruhsat bedeli ve Devlet hakkından muaftır. Ancak taşkömüründen özel idare payı ve köylere hizmet götürme birliği payı alınır. Diğer madenler için yürütülen faaliyetlerden de Devlet hakkı, özel idare payı ve köylere hizmet götürme birliği payı alınır.” 

MADDE 22- 3213 sayılı Kanunun ek 7 nci maddesine birinci fıkrasından önce gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir. 

“Ruhsat sahipleri ile üçüncü kişiler arasında rödövans sözleşmeleri Bakanlığın iznine tabidir. İzin alınmaksızın yapılan rödövans sözleşmesi ile yürütülen madencilik faaliyetleri durdurulur. Kamu kurum ve kuruluşları ile iştirakleri hariç olmak üzere yeraltı kömür işletmelerinde maden ruhsat sahipleri, ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişiler ile üretim faaliyetlerine yönelik rödövans sözleşmeleri yapamaz. Aksi takdirde rödövans sözleşmesi ile yapılan madencilik faaliyetleri durdurulur.”

MADDE 23- 3213 sayılı Kanuna aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir.

“Yönetmelik:

Ek Madde 10- Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikler Bakanlık tarafından yürürlüğe konulur.

İş sağlığı ve güvenliğini ilgilendiren ve işletme projesinde yer alması zorunlu olan yapısal ve teknik hususlarla ilgili yönetmeliklerde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının uygun görüşü alınır.”

Ek Madde 11-  II. Grup  (a) bendi maden ruhsat sahiplerinin proje ile başvurması ve talep ettiği bendin alanına taksir edilmesi halinde II. Grup (b) ve (c) bendi maden ruhsatlarından birine geçilebilir. Ancak bu Kanuna göre hak sağlayan II. Grup (b) bendi maden ruhsatlarından II. Grup (a) ve (c) bendi maden ruhsatlarına geçiş yapılamaz.

MADDE 24- 3213 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

“Ruhsat bedelinin tamamlattırılması:

GEÇİCİ MADDE 21- Mevcut ruhsatların ruhsat bedeli yatırma yükümlülüğü 01/01/2016 tarihinde başlar. Ruhsat bedelinin süresinde yatırılmaması halinde 13 üncü madde hükümleri uygulanır. Ruhsat bedelleri yatırılan ruhsatların, ruhsat teminatları iade edilir.  Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte teminat iradı yapılması gerekmesine rağmen yapılamayan veya teminat irat işlemleri başlatılıp sonuçlandırılamayan işlemler için bu Kanuna göre uygulanmamış teminat iradı kadar idari para cezası uygulanır.

Teminat iradı işlemleri nedeniyle iptal durumuna gelmesine rağmen iptal edilmeyen ruhsatların iptal işlemleri sonuçlandırılır.

7 nci madde kapsamındaki izinler:

GEÇİCİ MADDE 22- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar, 24 üncü maddenin on birinci fıkrası gereğince 7 nci maddeye göre alınması gerekli olan izinler ile Genel Müdürlüğün kayıtlarına işlenmiş alanlarla ilgili diğer izinlerin için müracaat edilmiş olmasına rağmen süresi içerisinde izinleri alınamamış ruhsatlar ile anılan izinlerin süresi içerisinde alınarak Genel Müdürlüğe verilemeyen ruhsatlar hakkında 30.000 TL. idari para cezası uygulanır. İdari para cezası yatırılan ruhsatlar iptal edilmez, bu ruhsatlar hakkında 24 üncü maddenin on birinci fıkrası hükümleri uygulanır.

Mevcut rödövans sözleşmeleri:

GEÇİCİ MADDE 23- Mevcut rödövans sözleşmelerinin, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde Genel Müdürlüğe verilmesi zorunludur. Aksi takdirde rödövans sözleşmesi ile yapılan madencilik faaliyetleri durdurulur. 

Kamu kurum ve kuruluşları ile iştirakleri hariç olmak üzere yeraltı kömür madenciliğine dair rödövans sözleşmeleri sona erdirilmeyen ruhsat sahalarının süre uzatım talepleri kabul edilmez.

Mevcut ruhsat müracaatları:

GEÇİCİ MADDE 24- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce müracaatı yapılmış ancak işlemleri tamamlanmamış, harç ve ruhsat teminatları yatırılmamış ruhsat müracaatları, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde ruhsat bedelinin ödenmesi halinde, ruhsat işlemleri müracaat tarihindeki mevzuat hükümlerine göre tamamlanır. Bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altı ay süreyle II. Grup (b) ve IV. Grup maden ruhsatları müracaatları alınmaz.

Mevcut teknik nezaretçiler:

GEÇİCİ MADDE 25- Teknik nezaretçisi bulunan ancak daimi nezaretçisi bulunmayan sahalarda, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde daimi nezaretçinin atanması zorunludur. Bu süre içerisinde teknik nezaretçinin istifa etmesi veya azledilmesi halinde ise daimi nezaretçi derhal atanır.

Birinci fıkradaki yükümlülüklere uymayan ruhsat sahiplerine 30.000 TL idari para cezası verilir ve ruhsat sahasındaki maden işletme faaliyetleri durdurulur.

VI. Grup maden ruhsatlarının IV. Gruba alınması:

GEÇİCİ MADDE 26- Yürürlükteki VI. Grup maden ruhsatları IV. Grup olarak ruhsatlandırılır. Aynı alanda IV. Grup maden ruhsatı bulunması halinde IV. Grup ve VI. Grup maden ruhsatlarının işlemleri bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki kazanılmış haklarına göre yürütülür. Ruhsatların birbirleri ile çakışmaması halinde, yürürlükteki VI. Grup maden ruhsatları, IV. Gruptaki alan sınırlamasına uymak kaydıyla tüm madenlere hak sağlar.

Mevcut kalker, kalsit ve dolomit ruhsatları:

GEÇİCİ MADDE 27- 100 hektardan büyük kalker, kalsit ve dolomit ruhsat sahaları Genel Müdürlükçe incelenerek uygun bulunan görünür ve muhtemel rezerv alanlarına proje ile talepte bulunulması durumunda 100’er hektarlık alanlar halinde II. Grup (a) bendi maden işletme ruhsatı verilir. 

 

İşletme ruhsatlarının süresi

 

GEÇİCİ MADDE 28- Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce verilmiş olan işletme ruhsatları, 24 üncü maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen toplam ruhsat süresi bakımından eski hükümlere tabidir.

Yeraltındaki maden işlerinde maliyet artışlarının ödenmesi: 

 GEÇİCİ MADDE 29- Bu Kanun kapsamında yer altındaki maden işlerinde faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşlarının yeraltındaki maden işlerine ilişkin 11/09/2014 tarihi ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu kapsamında devam eden sözleşmeler ile bu Kanun kapsamında devam eden rödövans sözleşmelerinde,   4857 sayılı Kanunun 41, 53 ve 63 üncü maddelerinde 10/09/2014 tarih ve 6552 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler ile bu Kanunun ek 9 uncu maddesiyle sınırlı olmak kaydıyla meydana gelen maliyet artışları fiyat farkı olarak ödenir. Fiyat farkı ödenmesine ilişkin esas ve usuller; 4735 sayılı Kanun kapsamında imzalanan sözleşmeler için Kamu İhale Kurumunun teklifi, rödövans sözleşmeleri için ise Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir."

GEÇİÇİ MADDE 30- Bu Kanunla getirilen yetkilendirilmiş tüzel kişilere ilişkin uygulamalar Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl sonra yürürlüğe girer.  Bu süre içerisinde bu Kanuna göre verilmesi gereken faaliyet raporları, projeler ve her türlü teknik belgeler ile ilgili olarak 3213 sayılı Maden Kanununun bu Kanundan önceki hükümleri uygulanır. 

Bu bir yıllık süre içerisinde teknik nezaretçinin görevinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde teknik nezaretçinin tüm görev ve yetkileri bu sürenin sonuna kadar daimi nezaretçi tarafından yürütülür.

MADDE 25- 3213 sayılı Kanunun 47 nci  maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “ile VI. Grup” ibaresi madde metninden çıkarılmış, altıncı fıkrasının son cümlesi ve ek 6 ncı maddesi yürürlükten kaldırılmıştır. 

MADDE 26- 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (8) sayılı tarifenin “III- Maden arama ruhsatnameleri, işletme ruhsatnameleri, işletme imtiyazları:” başlıklı bölümü yürürlükten kaldırılmıştır. 

MADDE 27- 19/2/1985 tarihli ve 3154 sayılı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi yürürlükten kaldırılmış ve aynı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir. 

 “EK MADDE 3- Ekli listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına ait bölümüne eklenmiştir.”

MADDE 28- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. 

MADDE 29- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.