Bazı bankaların tezgahaltında, deklare ettiği faiz oranlarının üzerine çıktığı, yüksek mevduat sahibi banka müşterisinin de yeniden pazarlığa başladığı dikkati çekiyor
Türk bankaları, küresel finans krizinde çok iyi sınav verirken, hatta yabancı bankaları fonlarken, içeride de para toplama yarışına girdi. Yurtdışında gerek Londra’da gerekse New York’da paranın maliyeti artınca, dolar libor faizi rekor üstüne rekor kırınca, Türk bankalarının tezgahaltı tabir edilen yöntemle, deklare ettikleri faiz oranlarının üzerinde faiz önerdikleri ve para toplamaya çalıştıkları görülüyor.
Söz konusu faiz pazarlığı, hem döviz hem de YTL hesaplar için yapılıyor. Daha önce 100 bin dolar ya da karşılığı YTL’nin altındaki hesaplar için faiz konusunda taviz vermeyen ve “Deklare edilen faiz oranlarımız geçerlidir” diyen bankaların bugün 50 bin dolar ya da karşılığı YTL hesaplara bile ekstra faiz önerdikleri dikkati çekiyor.
Pazarlık daha da kızışacak
Halen Türkiye’deki bankaların 1 aylık dolar faizleri ortalama yüzde 3.5 civarında bulunuyor. Bazı bankaların resmi faiz rakamını yüzde 2.25 ile yüzde 5.25 arasında belirledikleri de dikkati çekiyor. Resmi olarak deklare ettiği faiz oranı yüzde 3.5 olan bankaların tezgahaltında yüzde 6-6.5’lere kadar çıktıkları görülüyor.
YTL faizler için de durum aynı. Şu an bankaların 1 aylık YTL mevduata önerdikleri resmi faiz oranı ortalama yüzde 16.50 civarında. Yine faiz oranı bankadan bankaya değişiklik gösterse de yüzde 16.25 ile 19 arasında değişiyor. Buna karşılık tezgahaltında pazarlıkla paranıza yüzde 21 hatta yüzde 22 faiz almanız mümkün. Resmi faiz oranı ile tezgahaltında önerilen faiz oranı arasında özellikle bazı bankalarda marjın daha da açıldığı dikkati çekiyor. Durumu özetleyen bir bankacı, “Nakit en değerli ürün haline geldi. Kredi musluklarının daralmasına karşılık bankalar pozisyonlarını güçlendirmek istiyor. Bunu çok isteyen banka var, daha az isteyen banka var. Çok isteyen bankalar tezgahaltında fiyatları giderek yükseltiyorlar. Şayet piyasalardaki bozulma devam ederse, kredi imkanları daha da daralırsa, hem resmi oranlar yükselecektir ancak tezgahaltındaki pazarlıklar daha da kızışacaktır” yorumunu yaptı.
VATAN’ın notu: Dün bankaları elinde ciddi nakiti olan bir müşteri gibi tek tek arayarak şubelerde faiz pazarlığı yaptık. Ortaya çıkan tabloda resmi faiz oranları ile tezgahaltında verilen faiz oranları arasında ciddi farklar olduğu anlaşılıyor. Ancak bankacılık kuralları gereği, bankaları zor durumda bırakmamak için söz konusu tabloyu yayınlamıyoruz.
Yerlilerin bankalardaki mevduatı 1 haftada 5 milyar YTL azaldı
Merkez Bankası verilerine göre, bankalardaki mevduat hacmi 26 Eylül-3 Ekim haftasında 5 milyar 121 milyon YTL azalarak 246.3 milyar YTL’ye indi. Söz konusu düşüşün 5 milyar 96 milyon YTL’lik kısmı ise yerli yatırımcıların mevduatlarındaki düşüşten kaynakladı. Yerli yatırımcıların kamu bankalarındaki YTL mevduatı 2 milyar YTL, özel bankalardaki mevduatı 1.9 milyar YTL, yabancı bankalardaki mevduatı 1.1 milyar YTL azaldı. Özel bankalardaki mevduattaki düşüşün büyük bölümü ise vadesiz hesaplardan kaynaklandı. Ticari kuruluşların bankalardaki mevduatı ise 2 milyar 945 milyon YTL azalarak 44.5 milyar YTL’ye indi.
Bankalar işletme kredileri için ilave teminatlar istiyor
BankalarIn işletme kredisi alan bazı müşterilerinin kredi karşılığı teminat olarak verdiği gayrimenkul ipotekleri ile ilgili yeni ekspertiz çalışmaları yaptığı, bazı krediler için ilave teminatlar istedikleri dikkati çekiyor. “Söz konusu uygulama, son 1 ayda gayrimenkul fiyatlarında durgunluğa paralel fiyat düşüşleri yaşandığı için oluyor” diyen bir bankacı, işletme kredilerinde bankaların ilave teminat istemesinin normal olduğunu söyledi. Aynı bankacı “Krediyi geri çağırmak söz konusu değil. Bu, dönen tekere çomak sokmak olur. Ancak bankaların kendilerini garantide hissetmek için ilave teminatlar istemesi normal. Sözleşmeler de buna imkan tanıyor” dedi.
