Teknoloji: 2021'de hangi gelişmeler oldu?

2021'de Metaverse ve NFT (dijital sertifikalar) gibi kavramlarla tanıştık.

Facebook, sanal gerçekliğe yoğunlaşarak yeni bir yönelime girdi.

Pandemi nedeniyle uygulanan kapanma dönemlerinde iyi iş görse de internetin birkaç kez tökezlediğine tanık olduk.

Kullandığımız her cihazda bulunan ve kanıksadığımız çiplerin ise sonsuz olmadığını gördük.

2021'de teknoloji alanında yaşanan bazı gelişmeleri derledik.

Ocak: Trump, Twitter, Facebook

Eski ABD başkanı Donald Trump seçimleri kaybetse de 2021'de haber olmaya devam etti.

Trump'ın Twitter hesabı 7 Ocak'ta önce birkaç saatliğine, ardından da daimi olarak bloke edildi.

Bir gün önce Trump taraftarları Kongre binasını basmıştı; ama Trump'ın attığı tweet oldukça kışkırtıcıydı.

Daha sonra Facebook da Trump'ın hesabını iki yıllığına askıya aldı.

Sosyal medya şirketleri, milyonlarca takipçisi olan siyasetçilerin hesaplarıyla ilgili yeni kurallar gündeme getirdi.

• Twitter Trump'ın hesabını kalıcı olarak engelledi
• Facebook, Trump'ın hesabını iki yıllığına askıya aldı
• Facebook, Donald Trump'ın sesine de yasak getirdi

Şubat: WhatsApp

Dünyada en çok kullanılan dijital mesajlaşma uygulaması WhatsApp, kullanım şartları ve gizlilik politikasını 8 Şubat'ta değiştireceğini duyurdu.

WhatsApp hesap bilgilerinin Facebook'la paylaşılmasının zorunlu hale getirilmesi nedeniyle milyonlarca kişi bu platformu terk ederek rakiplerine yöneldi.

WhatsApp, güncellediği kullanım şartlarını kabul etmeyenlerin 15 Mayıs'tan itibaren uygulama üzerinden mesajlaşamayacağını duyurdu.

Ancak İrlanda merkezli veri koruma kurumunun uyguladığı 250 milyon doları aşkın cezanın ardından şirket, topladığı bilgileri tam olarak nasıl kullandığına daha fazla açıklık getirecek şekilde kullanım şartlarını değiştirmek zorunda kaldı.

• WhatsApp, kripto para transfer özelliği getiriyor
• WhatsApp yeni gizlilik sözleşmesiyle hangi verilerinizi paylaşacak?
• WhatsApp gizlilik sözleşmesini neden değiştirdi, rakipleri daha mı güvenli, kullanıcılar için riskler neler?

Mart: McAfee

Anti-virüs programı kurucusu ve yazılımcısı John McAfee, kripto paraların fiyatını artırmak amacıyla Twitter'da paylaşımlar yapmakla suçlandı.

Tartışmalı bir isim olan McAfee o sırada vergi kaçırma suçundan İspanya'da tutuklu bulunuyordu. Mahkeme ABD'ye iade edilmesini onayladıktan birkaç saat sonra McAffee Barselona'daki hapishane hücresinde ölü bulundu.

• Anti-virüs programı yazılımcısı John McAfee Barselona'daki hapishane hücresinde ölü bulundu

Nisan: Çip kıtlığı

2021'e damga vuran konulardan biri de çip kıtlığı oldu. Pandemi nedeniyle eve kapanma, evden çalışma birçok cihazda talep artışına yol açtı.

Çip kıtlığını ilk gündeme getirenlerden biri Amerikan teknoloji devi Cisco oldu. Ancak bu sorunun altı ay sürebileceğine dair beklentisi bugün oldukça iyimser görünüyor.

Çip üreticisi Arm, sorunun 2022 sonunda dek devam edebileceğini öngörüyor.

• Küresel çip sıkıntısı sizi nasıl etkileyecek?

Mayıs: Trump'ın dönüşü

Trump, kendi iletişim platformunu kurduğuna dair haberle Mayıs ayında yeniden gündem oldu.

• Sosyal medyadan uzaklaştırılan Trump, kendi iletişim platformunu kurdu

Bazıları bunun 1990'lar tarzı bir blog olduğunu söyledi ve kısa bir süre sonra kapandı.

Trump daha sonra, sosyal medyada etkisini güçlendirecek daha gelişkin Truth Social adlı uygulamayı 2022'de başlatacağını açıkladı.

Bugüne dek 1 milyar dolar yatırım çeken girişim, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu tarafından soruşturmaya konu oldu.

• Trump kendi sosyal medya uygulamasını başlatıyor
• Donald Trump sosyal medya şirketi için 1 milyar dolar yatırım aldığını açıkladı

Haziran: İnternet kesintisi

Haziran'da birçok büyük şirketi etkileyen büyük bir internet kesintisi yaşandı. Amazon, Reddit, Twitch gibi teknoloji şirketlerinin yanı sıra İngiliz Guardian ve Amerikan New York Times gazeteleri de etkilendi.

Bulut bilişim hizmeti sağlayıcısı Fastly'deki bir müşteri tarafından daha önce bilinmeyen bir hatanın yanlışlıkla tetiklenmesinden sonra birçok siteye yaklaşık bir saat boyunca ulaşılamadı.

Amazon Web Hizmetleri, Akamai ve Cloudflare gibi şirketlerde de yıl içinde yaşanan benzer sorunlar, internet hizmetinin birkaç şirketin elinde yoğunlaşmasının sorgulanmasını gündeme getirdi.

• İnternet sitelerine ve uygulamalarına erişim neden sıklıkla kesiliyor?

Temmuz: Bezos Amazon CEO'luğunu bıraktı

ABD'li e-ticaret devi Amazon'un kurucusu Jeff Bezos, 27 yıl önce garajında kurduğu şirketin CEO'luk görevini bıraktı.

Ayrıldığında şirketin değeri 1,8 trilyon dolara ulaşmıştı.

Ancak birçok teknoloji devi gibi Amazon da hem depolarında çalışanlara yönelik tutumundan dolayı hem de perakende satışta tekel oluşturma özelliği bakımından giderek daha fazla sorgulanır hale geldi.

• Amazon'un CEO'luğunu bırakan Jeff Bezos'un iş felsefesi nedir?

Ancak Bezos, uzay yolculuğu ile haberlere konu olmaya devam etti.

Ekim'de, şirketi Blue Origin roketiyle, Uzay Yolu dizisindeki ilk Kaptan Kirk karakterini oynayan William Shatner ile uzay yolculuğu yaptı.

• Jeff Bezos'un şirketi Blue Origin ticari uzay istasyonu kurmayı planlıyor
• Uzay Yolu filminde Kaptan Kirk'ü canlandıran William Shatner uzaya çıkan en yaşlı kişi oldu

Ağustos: NFT ile para kazanan çocuk

Bu yıl, dijital sertifikalar olarak tanımlanabilecek NFT (non-fungible token) olgusu hayatımıza girdi. Ama 12 yaşındaki bir çocuğun okul tatilinde bundan para kazanabileceğini de gördük.

Londra'da yaşayan Benyamin Ahmed, yaz tatilinde hazırladığı Weird Whales (Acayip Balinalar) adlı grafik serisini NFT olarak satıp 290 bin sterlin (dönemin kuruyla yaklaşık 3,3 milyon TL) kazandı.

• 12 yaşındaki çocuk balina NFT’leri satarak 290 bin sterlin kazandı

Twitter'ın kurucusu ve CEO'su Jack Dorsey de, 15 yıl önce platformu kurarken attığı ilk tweet'ini açık artırmada sattı. En yüksek teklifi veren Türk asıllı iş insanı Sina Estavi, tweet için 2,9 milyon dolar ödedi.

• Türk asıllı iş insanı Sina Estavi, Twitter'ın kurucusu Dorsey'nin ilk tweet'ini 2,9 milyon dolara satın aldı

Eylül: iPhone sarsıntısı

iPhone telefonların kamera sisteminin motosiklet sarsıntılarından olumsuz etkilendiğine dair haber büyük ilgi çekti.

Apple, MacRumours tarafından tespit edilen sorunla ilgili ayrıntıları yayımladı. Buna göre, motor titreşimleri, telefonun optik görüntü stabilizasyonu ve kapalı döngü otomatik odaklama sistemine zarar veriyordu.

Ekim: Facebook olarak bilinen şirket

Ekim ayında Facbook ile ilgili iki önemli gelişme haber konusu oldu.

Facebook, büyük bir marka yenilenmesine giderek kurumsal adının 'Meta' olarak değiştirileceğini açıkladı.

• Facebook neden adını 'Meta' olarak değiştirdi?

Facbook'un kurucusu Mark Zuckerberg, bu değişimin nedenini, "Zaman içinde metaverse şirketi olarak görüleceğimizi umuyorum" diye açıklamıştı.

Metaverse ise ilk bakışta Sanal Gerçeklik (Virtual Reality VR) teknolojisinin geliştirilmiş bir versiyonu olarak değerlendiriliyor; ama bazıları metaverse teknolojisinin internetin geleceği olduğunu düşünüyor.

• Metaverse nedir, teknoloji şirketleri neden bu kadar çok yatırım yapıyor?

Bazıları da bu adımı, Facebook'un gerçek dünyayla ilgili içeriklerinde karşı karşıya olduğu sorunlardan dikkatleri dağıtma girişimi olarak değerlendirdi.

Kasım: Hacker avı

2021 yılı siber suçlar açısından yoğun bir yıl oldu. Çok sayıda fidye yazılım saldırıları ve virüsler tespit edildi.

Kasım ayında ise BBC siber güvenlik muhabiri Joe Tidy, Evil Corp adlı kötü ünlü siber suç ağına bağlı çalışan ve çoğu Rusya'da yaşayan hackerlara ulaşmaya çalıştı.

• BBC araştırması: Dünyanın en çok aranan bilgisayar korsanlarından ikisi Rusya'da serbestçe yaşıyor

Tidy, onlara ulaşamadı ama ne kadar zengin olduklarını ve lüks içinde yaşadıklarını gördü.

Kremlin, hackerların Rus devletiyle doğrudan bağlantılı olduğu iddialarını reddediyor. Ancak uzmanlar, Rus vatandaşlarını hedef almamaları şartıyla bu ülkenin hackerlara kucak açtığını söylüyor. ABD güvenlik mensupları ise diğer ülke kurumlarının hacklenmesinde de onların payı olduğunu iddia ediyor.

• Siber suçluların para aklamak için kullandığı yeni hile
• Siber güvenlik sektöründe yüksek maaşlı bir işe nasıl girilir?
• Hayatları mahveden fidye yazılımlarına karşı eylem çağrısı
• Twitter'ı hackleyerek Bitcoin dolandırıcılığı yapan 17 yaşındaki bilgisayar korsanı suçunu kabul etti

Aralık: Radyoaktif kolye

Pandemi nedeniyle bu yıl da aşılar, Covid ve siyaset konularıyla ilgili pek çok dezenformasyona tanık olduk.

Teknoloji de komplo teorilerinin hedefi olmaktan kurtulamadı. Tehlikeli radyo dalgaları yaydığı gerekçesiyle 5G vericilerine saldırılar düzenlendi.

Cep telefonlarına yapıştırılarak radyasyondan koruduğu iddia edilen etiketlerin Amazon'dan satışının yapıldığı haberlerini okuduk.

Bu ay ayrıca Hollandalı yetkililer, 5G teknolojisinin yaydığı iddia edilen radyasyona karşı koruyucu olduğu iddiasıyla satılan kolyelerin radyoaktif olduğunu tespit etti.

• İnternette yayılan yalan haberlerin gerçek kurbanları
• Bilim insanları koronavirüsü 5G’nin yaydığı iddialarına ‘tam bir saçmalık’ diyor
• Covid'den sonra komplo teorisyenlerinin yeni ilgi alanı: İklim değişikliği
• Koronavirüs aşısıyla ilgili komplo teorileri neler, bilim insanları bunları nasıl çürütüyor?