T24- TSK, Denizkurdu ve Efes tatbikatlarını askeri gerekçelerle iptal ettiğini duyurdu. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan,”TSK ne diyorsa ona bakın” dedi. İptalin perde arkasında tatbikatta önemli görevlerde bulununan bazı komutanların Balyoz Davası için ifade vermeye çağrılması olduğu iddia edildi.
Meriç Tafolar'ın Milliyet'te yayımlanan (27 Mayıs 2011) haberi şöyle:
Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK), yıllık takvimindeki en büyük ve en kapsamlı iki tatbikat olan Denizkurdu ve Efes’in iptal edilmesiyle beliren gerginlik son 24 saat içinde yaşanan bazı gelişmelerle iyice su yüzüne çıktı.
Başbakan Erdoğan, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Işık Koşaner görüşmesinin ardından “İddialar üzerinde durmayın, Silahlı Kuvvetler ne diyorsa ona bakın. Her şeyin gerekçesi açıklanır mı?” dedi. Türk Silahlı Kuvvetleri de akşam saatlerinde tatbikatın iptal nedeninin askeri gerekçeler olduğunu duyurdu. Balyoz soruşturması kapsamında ifade vermeye çağrılan 4 general, bir amiral ve bir kurmay albaydan bazılarının iptal edilen tatbikatlarda önemli görevlerde bulunduğu öğrenildi.
Bu durum, “Tatbikatlar Genelkurmay Karargâhı’nın Balyoz soruşturmasında çok sayıda muvazzaf subayı kapsayan yeni bir gözaltı dalgası gelecek” duyumunu alması nedeniyle iptal edildiği iddialarını güçlendirdi.
TSK, çarşamba günü Efes ve Denizkurdu tatbikatlarının iptal edildiğini duyurdu. İptal kararına askerle hükümet arasındaki gerginliğin neden olduğu iddia edilirken, Genelkurmay Karargâhı ve devletin zirvesinde hareketli saatler yaşandı.
Önceki gün Çankaya Köşkü’ne çıkarak Cumhurbaşkanı Gül ile bir araya gelen Orgeneral Koşaner, dün de Erdoğan’la 45 dakika görüştü..
Devletin zirvesinin yoğun temaslarına karşılık, tatbikatın iptaline ilişkin kamuoyuna ve gazetecilere doyurucu bir açıklama yapılmamaya özen gösterildi. Büyük Anadolu Oteli’nde düzenlenen Türkiye Otobüsçüler Federasyonu’nun genel kuruluna katılan Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, “Açıklamayı Genelkurmay yapsın, ben yapmam, merakınızı oraya yönlendirin” dedi.
Aksaray’da dünkü mitingin ardından Erdoğan da iptal kararı için, “Bir çok iddia var ortada” sorusu üzerine, “Hiçbirisine kafa takmayın, iddialar üzerinde durmayın, Silahlı Kuvvetler ne diyorsa ona bakın” dedi. “Silahlı Kuvvetler de bir gerekçe açıklamadı” sözleri üzerine Erdoğan, “Her şeyin gerekçesi açıklanır mı?” yanıtını verdi.
Askeri gerekçeler
Ankara’da dün akşam düzenlenen Azerbaycan Milli Günü’ne tam kadro katılan TSK’nın komuta kademesi, gazetecilere soru almayacağını ifade etti. Ancak Genelkurmay adına açıklama yapan Genelkurmay İletişim Daire Başkanı Tuğgeneral Tayyar Süngü, “Tatbikatlar askeri gerekçelerle iptal edildi” dedi. Resepsiyona katılan Cemil Çiçek ile Koşaner’in bir araya gelmemesi asker ile hükümet arasında bir soğukluk yaşandığı iddialarını kuvvetlendirdi.
Balanlı iddiası
Balyoz’dan şüpheli sıfatıyla ifadeye çağrılan generaller arasında Harp Akademileri Komutanı Org. Bilgin Balanlı’nın da olduğu iddia edildi. Sorgulanacak diğer komutanların Korg. Turgut Atman, Tümg. Beyazıt Karataş ve Nedim Kurubaş, Tümamiral Sinan Ertuğrul, Tuğg. Mehmet Eldem ve Erhan Pamuk olduğu öne sürüldü.
Bu arada tatbikatların yapılması beklenen önceki gün Ege Denizi’nde ilginç bir gelişmede yaşandı. Sakız adasının kuzeybatısında Yunanistan’ın Skiros meydanından kalktığı belirtilen Yunan jetleri, eğitim uçuşunda bulunan Türk F-16’ların radarını 18 dakika süreyle kilitleyerek tacizde bulundu.
Hareketli saatler
Cemil Çiçek karargâhta iddiası
Resepsiyonda bir araya gelmeyen Çiçek ve Koşaner’in Balyoz kapsamında gözaltına alınan muvazzaf subayların durumunu konuşmak amacıyla Genelkurmay Karargâhı’nda bir araya geldiği iddiası bir haber kanalında yer aldı. Ancak bu iddia hem Çiçek hem de askeri kaynaklarca yalanlandı. Askeri kaynaklar, böyle bir görüşmenin gerçekleşmediğini belirtirken, Çiçek’in yakın çevresine “Seçim çalışmalarıyla uğraşıyorum. Kesinlikle böyle bir görüşme gerçekleşmedi” dedi.
Komutanlar ifadeye nasıl çağıralacaktı?
Eskişehir’de emekli Albay Hakan Büyük’ün evinde ele geçirilen ve Balyoz’la bağlantısı olduğu öne sürülen belgelerle ilgili soruşturmada Savcı Hüseyin Ayar, bir korgeneral, bir tümamiral, bir tümgeneral, iki tuğgeneral ile bir kurmay albayı şüpheli sıfatıyla ifadeye çağırdı. İptalin gerekçelerinden biri olarak “Asker, muvazzaf subaylara yönelik yeni bir operasyon dalgasının duyumunu aldı” iddiasının da gündeme gelmiş olması dikkatleri buraya çevirdi. Bu komutanlardan bazılarının iptal edilen tatbikatlta görev alacağı belirtildi. Tatbikat yapılmış olsaydı bu isimlerin nasıl ifadeye çağrılacağı da merak konusu oldu. Yeni dalga, askerin Balyoz nedeniyle tatbikatı iptal ettiği yorumlarını güçlendirdi.
29 Ekim tepkisi
Tatbikatların iptal gerekçesiyle ilgili başkent kulislerinde konuşulan iddialara göre, Gül ve Erdoğan, TSK’nın “gövde gösterisi” şeklinde geçen ve ordunun savaşa hazırlık durumunu gösteren tatbikatlara katılmayacaklarını bir süre önce bildirdi. Gül ve Erdoğan’ın, 29 Ekim resepsiyonuna katılmayan askerin bu tavrına tepki olarak tatbikata katılmadıkları Cumhurbaşkanı ve Başbakan’ın bu kararının orduda yarattığı rahatsızlık nedeniyle tatbikatın iptal edildiği öne sürüldü.
Uzmanlar ne demişti?
Bu gelişmelerden önce TSK'nın bu çok önemli tatbikatı çok sayıda üst rütbeli Deniz Kuvvetleri mensubunun tutuklu halde cezaevinde bulunmasını protesto etmek için iptal ettiği ihtimali konuşuluyordu. İşte uzmanlardan gelen yorumlar:
Türker Arslan'ın HaberTurk.com'da yayımlanan (26 Mayıs 2011) haberinin bir kısmı:
Muharrem Sarıkaya/ Ciner Medya Grubu Ankara Temsilcisi
"Kamuoyuyla paylaşılmalı"
Bu konuda Genelkurmay Başkanlığı herhangi bir açıklama yapmazsa spekülasyonların önü kesilmez. İki gündür Ankara'da akla gelmedik her türlü dedikodu, spekülasyon dile getiriliyor. Bu iddiaların önünün kesilmesinin tek yolu ise Genelkurmay Başkanlığı'nın kısa da olsa nedenlerini de koyarak iptalin gerekçesini kamuoyuyla paylaşması. Yoksa bu dedikodu ve spekülasyonlar en fazla Genelkurmay Başkanlığı'nı yıpratır.
Lale Kemal/Taraf gazetesi Ankara Temsilcisi
"Başbakan'ın haberi olduğunu öğrendim"
Üst düzey bir yetkiliye konuyu sorduğumda "Başbakan'ın bu tatbikat iptallerinden haberi vardı" cevabını aldım. Ve şunu ekledi: "Uluslararası ilişkiler bakımından bu tatbikatın uzaltılmasının bir manası yok. Yunanistan özelinde bu tatbikat iptal edildi." Beni de çok tatmin etmemekle birlikte kaynaklarım olayın iç veçhesinin bu şekilde olduğunu söyledi. Sonuç olarak bazı şeyleri kamufle etmek için mi bu söylendi bilmiyorum ama benim kaynağım, Başbakan'ın haberi olduğunu ve bu olayın iç siyasetle ilgisi olmadığını söyledi.
Atilla Kıyat/ Emekli Amiral
"Balyoz'la ilgili ama tepki değil"
Yunanistan'la konunun ilgisinin olmadığını düşünüyorum. Kişisel fikrim bu konunun Balyoz Davası ile ilgisi var. Ama bu tam anlamıyla bir tepki de değil. Düşünün ki bir Deniz Kuvvetleri var ve bu Deniz Kuvvetleri'nin 40 amiralinin 13 tanesi hapiste. 13 Amiral derken de Donanma Kurmay Başkanı, Güney Deniz Saha Komutanı, Denizaltı Filosu Komutanı gibi önemli komutanlardan bahsediyoruz. 13 Amiral hapisteyken bu Deniz Kuvvetleri bir de üstüne üstlük Libya'ya gidiyor ve tatbikat yapması isteniyor. Burdan çıkacak iki sonuç var. Ya "bu içerideki Amiraller işe yaramazmış" diyorsunuz ya da "size 40 tane Amiral fazlaymış siz 20 Amiralle de işi yürütüyorsunuz gelin şu kadroları gözden geçirelim" diyorsunuz.
Görevdeki komutanlar bu tatbikatı yaparlarsa suçsuz olduklarına samimiyetle inandıkları içerideki amiralleri küçümsemiş olurlar ve kendileriyle de çelişkiye düşmüş olurlar. Benim şahsi fikrim bu olayın Yunanistan'a jest olmadığıdır. Bu olay Balyoz Davası ile yakından ilgilidir.
Sait Yılmaz/ Emekli Kurmay Albay- Bahçeşehir Üni. Staratejik Araştırmalar Kurumu Başkanı
"TSK tatbikatla tepki göstermez"
Türk Silahlı Kuvvetleri bir tepki gösterecekse bunu tatbikatlar yoluyla yapmaz diye düşünüyorum. Çünkü bu bir ulusal güvenlik meselesi. Benim şahsi fikrim bu erteleme Yunanistan'la alâkalıdır. Yunanistan'ın içinde bulunduğu ekonomik kriz nedeniyle böyle bir jest yapıldı. Tatbikatlar iptal edildi. Ben TSK'nın siyasete tepki vermek için böyle bir yola başvuracağını düşünmüyorum.