Çeviri: Varsan Çekiç
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Pazartesi günü İran Devrim Muhafızları komutanlarına, Suriyeliler kimi lider olarak görmek istiyorsa, bu lider Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad olmasa bile, İran'ın ona destek vereceğini söyledi.
ABD'de yayımlanan New York Times Gazetesinin haberine göre, selefi Mahmud Ahmedinejad'dan daha barışçıl olduğunu göstermek için yaptığı diplomatik itişin bir parçası olan açıklamada Ruhani, "Suriye vatandaşları ülkeyi yönetmesi için kime oy verirse, Biz kabul ederiz" diyerek, ülkede seçimlerin 2014 yılında yapılacağını da sözlerine ekledi.
NY Times Ruhani'nin açıklamalarının, Suriye'de hükümet yanlısı milislere eğitim veren ve muhaliflere karşı savaşan İranlı komutanların ve Devrim Muhafızı askerlerinin görüntüleri internette ortaya çıktığı sırada geldiğine, haberinde yer verdi.
Ruhani'nin konuşmasının ve videonun, birlikte ele alındığında İran'ın Suriye iç savaşında iki yönlü bir strateji kullandığını belirten gazete, İran'ın barış ve diplomasi çağrısında bulunurken, Suriye rejiminin savaş çalışmalarına yardım ettiğini yazdı. Gazete ayrıca, ABD'nin uzun zamandır İran'ın, Esad'a yardım ettiğini söylediğini de belirtti.
NY Times Batı ülkelerinin, Türkiye ve birkaç Körfez ülkesinin açık şekilde muhaliflere silah, insani ve savaşmaya yetecek kadar para yardımında bulunduğuna da haberinde yer verdi.
Suriye'deki İran Devrim Muhafızlarına dair video, Cuma günü Hollanda'da yayınlanan bir gündem programında ortaya çıktı. Programın yapımcıları görüntülerin, çatışma sırasında hayatını kaybeden bir kameramanın üzerinden aldıklarını belirten, muhalifler tarafından sağlandığını açıkladı. NY Times, Suriye'de haber yapmakla ilgili kısıtlamalar yüzünden görüntülerin kaynağı hakkında bağımsız bir doğrulama yapılamadığını belirterek, video hakkında İran'dan resmi bir tepkinin gelmediğini yazdı.
Görüntülerde İranlı komutanlar ve askerler olarak görünen kişiler, Suriyelilerle birlikte devriye gezerek,muhaliflere karşı çatışmaya giriyor. NY Times görüntülerde Farsça konuşan kişilerin, bariz bir bölgesel aksanla konuştuklarını belirtti.
Halep'in kuzeyinde bulunan bir üsten konuştuğunu belirten bir komutan, askerlerinin Suriye'deki başarılarından övünürken ve üsteki Suriyeli askerlere emir verirken görülüyor.
İran Cumhurbaşkanı Ruhani, Tahran'da yaptığı konuşmasında İran Devrim Muhafizları'nı, bölgede İran'ın çıkarlarını koruduğu için övmüş, ancak muhafızların Suriye'de aktif bir rol oynadığına değinmemişti. NY Times'ın haberine göre, Ruhani konuşmasında Batı'nın, Orta Doğu'da "İsrail'in gücünü sağlamlaştırmak ve direnişi zayıflatmak" için bir plan yürüttüğünü söylemiş ve İran'ın Hizbullah ve Suriye ile olan askeri ve ideolojik müttüfekliğine atıfta bulunmuştu.
Ruhani, komutanlarına Suriye'nin İran için büyük bir önem taşıdığını söyleyerek, "Bu kritik sorun karşısında kayıtsız kalamayız" demişti.
Devrim Muhafızları'nın bölgede askeri egemenlik arayışında olmadığını Batı'nın anlaması gerektiğini söyleyen Ruhani, "Söylemimiz, demokrasi, kardeşlik ve birlik söylemidir. Söylemimiz bölgede terörizme karşı savaşmaktır" demişti.
Hollanda'nın kamu yayın programına muhalif grup, Davud Tugayı, tarafından verilen görüntülerde, kendisini "Hacı İsmail" olarak tanıtan İranlı komutan, ismi bilinmeyen kameramanla söyleşi yapıyor. Esad'a bağlı Suriyeli milislerin Tahran'daki eğitimi hakkında konuşan İsmail, Suriye ordusunu askerlerine karşu çok sert olmakla suçluyor.
Hacı İsmail söyleşide şunları söylüyor:
"Suriye İslam ve inanmayanlar arasındaki bir savaştır. İyiye karşı kötü. Bizim cephemiz İranlı savaşçılarla, Irak'tan ve Suriye'den gelen Hizbullah ve mücahit savaşçılar tarafından destekleniyor. Karşıtlarımız İsrail, Suudi Arabistan, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri destekli Katar, İngiltere, Fransa ve ABD'dir"
NY Times, görüntüleri izleyen iki İranlı analizcinin videonun akla uygun olduğunu belirttiğini yazdı. Coğrafyanın İran gibi gözükmediğini söyleyen analizciler, konuşan kişilerin şivelerinin ve mimiklerinin, onların İranlı olduğunu gösterdiğini açıkladılar. Muhafızların Suriye'deki atılımlarını kayıt edebileceğini söyleyen analizciler, "İran'ın Suriye'de kazandığına ikna olmuşlar ve bu görüntüleri glecekte kullanmak istiyorlar" diye konuştular.
Ruhani, İran medyasında genişçe yer alan konuşmasında, ABD'ye seslenerek:
Bu bölgeye davet edilmeden geldiniz. Geri dönün ve sonra bölgedeki problemlerin çözüldüğünü göreceksiniz. Bölgenin cennete döndüğünü göreceksiniz. Güç arayan davranışınızdan vaz geçmelisiniz. Biz asla başka ülkelerin içişlerine karışmadık ve buna ihtiyacımız yok. Ve eğer birşey için bağırıyorsak, demokrasi için bağırıyoruz.
Ruhani 24 Eylül günü Birleşmiş Milletler'de, gazeteye konuşan kıdemli üyelere göre, yeni ve daha ılımlı bir İran'ı sunacağı bir konuşma yapacak. Ruhani geçen hafta, İran'ın Nükleer programı hakkında ABD ile doğrudan görüşmeler yapmaya hazır olduğunu söylemişti.
Holanda'da yayınlanan Nieuwsuur programında gösterilen video şöyle:
