Suriye muhalefetinin lideri Muaz el-Hatip, daha önceki tüm tekliflerinin reddedilmesine karşın rejimle görüşmeye açık olduklarını söyledi. Hatip, “Biz çözüme açığı, insani bakıyoruz. Önemli olan kanın durması Müzakere edebilir ama rejim çıkıp nihayetinde Esad’ın gideceğini açıklamalı” diye konuştu. PYD ve Türiye arasında köprü olabileceğini belirten Hatip, “Salih Müslüm’le Kahire’de görüştük. Türkiye’yle diyaloğa hazır. Ben de köprü olmaya hazırım. Türkiye’yle görüştüm onlar da ‘PYD samimi ise olabilir’ dedi.
Milliyet yazarı Aslı Aydın Taşbaş Suriye Devrimci ve Muhalif Güçler Koalisyonu’nun lideri Muaz el-Hatip ile görüştü. İstanbul’daki görüşmeye, beraberinde muhalefetin ”Fransa elçisi” olarak Paris’e atadığı Alevi asıllı tanınmış muhaliflerden Munzir Makhus’la gelen Hatip, Esad sonrası dönem için Suriye’de yaşayan Aleviler ve Hıristiyanlara yönelik güvence verdi.
El-Hatip görüşmede özetle şu konulara değindi:
Mezhep çatışması olmaz
Rejim bunu körüklüyor. Alevi Sünni ayrımı oradan çıktı. Ama biz yüzyıllardır bir arada yaşıyoruz. Her şeye rağmen mezhep çatışması yok. Bu topraklarda kan davası olmaz. Toplumda bunu önleyecek akil adamlar var.
Aleviler zarar görmeyecek
Alevilere karşı herhangi bir intikam hissine izin vermeyiz. Aleviler de bu rejimden çekti. Ben askerliğimi Lazkiye’de yaptım ve gördüklerim karşısından ağladığım zamanlar oldu. Evet rejimden nemalanan bazı insanlar var ama büyük ölçüde Aleviler hala fakir ve baskı altında. (Burada beraberindeki Alevi muhalif Munzir Makhus, rejimin Alevi muhaliflere çok ağır bedeller ödettiğini hatırlatıyor.) Biz asla kan davası istemiyoruz.
İntikam isteyenler oldu ama...: Humus’taki katliamlardan sonra Alevilere yönelik intikam hissinde olanlar oldu ama buna karşı çıktık. Tüm komutanlara, sivil Alevi halkın zarar görmemesi için hassas olmalarını söylüyoruz. Mesela dün konuştuğum bir komutan, Lazkiye yakınlarında bir köyde saklanan Şebbiha’ya (rejim yanlısı milisler) karşı saldırmak istediklerini, ama o köyde kadın ve çocuklar olduğu için bir şey yapamadıklarını söyledi.
Hristiyanlar gitmesin
Gitmeyin, bizlerle kalın. Suriye’yi terk etmeyin. Bazı insanlar, bulanık suda balık avlanmak istiyor. Evet azınlıklar korkuyor.
Halep’ten geliyorum. Gizlice gittim, birçok farklı kesimden insanlarla konuştum. Yaşadığımı hissettim. Ruhum ayaklandı. Kalbim dans etti. Gördüğüm ilk zeytin ağacında ağladım. Her yerde birbirimize sarıldık. İnsanlar savaşın ne zaman biteceğini soruyor. Ama kimse yeniden köle olmaya hazır değil. Sade vatandaşlarla, alimlerle, savaşanlarla, çocuklarla, yetimlerle... Herkesle konuştum. Suriyelilerin kalbi her şeye rağmen bozulmamış. Birileri gelsin onlara sarılsın istiyorlar. Gittiğim yerlere daha sonra Scud atıldı.
Rejimle müzakereye açığız
Rejim daha önceki tekiflerimizi reddetti. Bari hapistekileri bırakın dedik, yapmadı. Önkoşullarla işi zorlaştırıyor. Yalan söylüyor. Ama biz çözüme açığız. İnsani bakıyoruz. Önemli kanın durması. Müzakere edebiliriz ama rejim çıkıp sonucunda Esad’ın gideceğini açıklamalı ve uluslararası güvence olmalı. Rejim bunu daha çok insan öldürmek için fırsat bilmemeli. (Müzakereler ‘Esad’la olur mu’ sonrusuna) bunlar teknik detay.
Stalinist bir mantığı var. İran’da yeşil devrim nasıl ezildiyse, aynısını yapabileceğini düşünüyor.
PYD ve Türkiye arasında köprü olabilirim
PYD karar vermeli hangi tarafta olacağına. Şu anda bazı PYD’liler rejimin karşısına geçti; ama bazıları hala rejimle. Salih Müslüm’le Kahire’de görüştük. Türkiye’yle diyaloğa hazır. Ben de köprü olmaya hazırım. Türkiye’yle görüştüm onlar da ‘PYD samimi ise olabilir’ dedi.
Suriye’nin bölünmesine karşıyız: PYD’nin doğru karar vermesine yardımcı olmamız lazım. Ama Suriye’nin parçalanmasına karşıyız. Bu kırmızı çizgimiz. Onun dışında nasıl bir yönetim sistemi olacağını ilk Meclis’te konuşabiliriz. Bazı ülkelerde yerel yönetimler güçlü, bazı ülkelerde farklı.
: Beşar Esad 60 bin suçluyu cezaevinden salıverdi. Suç oranı yüksek. Ayrıca muhalefet içinde de az da olsa ahlaki zafiyet içinde olanlar var. Beyaz bir gömlekteki siyah noktayı, küçük de olsa hemen fark edersiniz. Ama şimdi bu durumu kontrol etmeye çalışıyoruz. Liwa el-Tevhid şimdi güvenlik ve ÖSO’nda suç işleyenlere karşı özel bir birim kurdu. 100 kişi tutuklandı.
Yabancı cihatçıların varlığı, devrimimizin meşruiyetine gölge düşürmek için kullanılıyor. Sayıca azlar. Onlarla irtibatımız yok ama ileride onları kazanırız. Bazı ülkeler kurtulmak için kendi radikallerini bize yolluyorlar.
Ancak merak etmeyin; bizim sosyal yapımız, radikalleşmeye uygun değil. Suriye’nin sosyal yapısı, ılımlı olacağının güvencesidir. ÖSO’da yabancı cihatçılar yasak. ÖSO’da olmak için demokrasiyi ve iç tüzüğümüzü kabul etmeleri gerekiyor.
Suriyeliler bunu istemiyor. Suriye mozaiği bir arada kalmalı. Tek renk olmaz. Esad yenileceğini hissederse, planı bu. Ama tutmaz.