NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Cuma günü "Avrupa Ordusu" kurulması çağrısıyla gündeme gelen tartışmalarda transatlantik ilişkilerin bozulmaması uyarısı yaptı.
Avrupa Birliği'nin (AB) kendi savunma kapasitesini geliştirme çabalarını memnuniyetle karşıladığını ve bunun NATO'yu da güçlendireceğini belirten Stoltenberg, ABD ile ilişkilerin bozulmaması gerektiğine dikkat çekerek "Stratejik bağımsızlık gibi bir süreçten çok fazla bahsediyorsanız, önemli stratejik işleri kendi başınıza yapacağınız anlaşılır ve bu akıllıca değildir" dedi.
Almanya'nın başkenti Berlin'de katıldığı bir forumda konuşan Stoltenberg, geçmişteki iki dünya savaşının ve Soğuk Savaş'ın, birlikte hareket etmenin önemini ortaya çıkardığına vurgu yaptı.
Avrupalı müttefiklerin isterlerse ABD ile veya ABD olmadan NATO çerçevesinde operasyonlar yürütebileceğini belirten Stoltenberg, ancak NATO'nun yaptığı işin aynısını yapacak yeni bir AB güvenlik oluşumuna karşı çıkacağını söyledi. Stoltenberg, "Gerçek şu ki, tek ve güçlü bir komuta yapısına ihtiyacımız var. Kaynaklarımızı ikiye bölemeyiz" diye konuştu.
Türkiye vurgusu
Avrupa'nın savunmasında ilerlemenin transatlantik ilişkilerin güçlendirilmesiyle mümkün olacağı mesajı veren Stoltenberg, "Çünkü AB üyesi olmayan müttefikler Avrupa'nın güvenliğinde anahtar rol oynuyor. Avrupa savunmasını, terörizme karşı savaşta, Irak ve Suriye'de tanık olduğumuz tüm şiddet ve istikrarsızlık karşısında kilit rol oynayan Türkiye gibi ülkeler olmadan tahayyül edebilmek mümkün değildir" diye konuştu.
Rusya'ya suçlama
Stoltenberg ayrıca Berlin'in Rusya'nın geliştirdiği yeni nükleer SSC-8 füzelerinin menzilinde olduğunu kaydetti. "Füzeler mobil vaziyette, yerlerinin tespit edilmesi zor, nükleer başlık takılabiliyor" diyen Stoltenberg SSC-8'in menzili nedeniyle Moskova'nın Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Antlaşmasını (INF) ihlal ettiğini savundu. Rusya ise SSC-8'in, 500 kilometre ile 5 bin 500 kilometre arasında menzile sahip füzeleri yasaklayan INF anlaşmasına uygun olduğunu savunuyor. Aralarında Almanya'nın da bulunduğu çeşitli Avrupa ülkeleri, ABD'nin INF anlaşmasından tek taraflı olarak çekilmesini eleştirerek, Washington'ı bunun sonuçlarını gözden geçirmeye çağırmıştı.
AB-Trump gerilimi
Stoltenberg'in açıklamaları ABD Başkanı Donald Trump ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron arasında güvenlik konusunda yaşanan tartışmaların ardından geldi. Macron'un geçen hatfa yaptığı "gerçek bir Avrupa ordusu” kurulması yönündeki açıklamasına Trump, "Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Avrupa'nın ABD'ye, Çin'e ve Rusya'ya karşı kendi ordusunu kurması gerektiğini söylemiş, bu çok aşağılayıcı" yanıtını vermişti. Trump ayrıca Avrupa'nın öncelikle NATO'da kendi üzerine düşen payı ödemesi gerektiğini belirtmişti.
AB, özellikle ABD'de Trump'ın başkanlığa seçilmesi ve İngiltere'nin Birlik'ten ayrılma kararının ardından, daha bağımsız bir savunma yapılanması oluşturmayı hedefliyor. AB'nin 23 üyesi geçen yıl savunma alanında daha sıkı işbirliği ve koordinasyon için kısaca PESCO olarak adlandırılan "Daimi Yapılandırılmış İşbirliği" savunma anlaşmasına imza atmıştı.
dpa,AFP/GY,BK
© Deutsche Welle Türkçe
