Maliye Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığının devreye soktuğu ''Elektronik Teftiş'', Vergi Daireleri Otomosyon Projesi (VEDOP) sistemindeki bir yazılım hatası nedeniyle vergi borcu olanların, bunu ödemeden ''vergi borcu yoktur'' yazısı alabildiğini ortaya çıkardı.
Ankara'daki pilot uygulamanın ardından İstanbul, Tekirdağ ve Balıkesir'de 30 vergi dairesindeki denetimlerle hayata geçirilen elektronik teftiş, sistem ve insan unsurundan kaynaklanan açıkları, çeşitli kara delikleri de gözler önüne serdi.
E-Teftişin ilk ayağı olan Vergi Daireleri Denetim Bilgi Sistemi (VEDEBİS) kapsamında yapılan incelemeler sırasında, sistemdeki bir açık nedeniyle, vergi borçlularının da, vergi dairelerinden ''vergi borcu yoktur'' yazısı alabildiği anlaşıldı.
Bir Maliye yetkilisi, sistemden kaynaklanan bu açığı şu şekilde anlattı:
''A şahsı vergi dairesine geliyor. Diyelim 100 YTL vergi borcu var. Tahsilat Şubesine giderek, (Ben, borcumu ödeyeceğim) diyor. Buradan 100 YTL'lik tahsilat fişi alıyor. Tahsilat fişi kesildiği an, sistemden bu şahsın 100 YTL'lik vergi borcu düşüyor. Şahıs, bu defa (vergi borcu yoktur) yazısını alacağı bölüme giderek, (borcu yoktur) yazısını alıyor.
A şahsı, (vergi borcu yoktur) yazısını cebine koyuyor ve tekrar Tahsilat Şubesine geliyor. (Son anda bir gelişme oldu. Ben 100 YTL'yi bugün ödeyemeyeceğim, kalsın) veya (Borcumun 10 YTL'sini ödeyeyim) diyerek, yeni tahsilat fişi düzenletiyor. Sonra da vergi dairesinden çıkıp gidiyor. Aldığı (Vergi Borcu Yoktur) yazısıyla bir ihaleye katılabiliyor, diğer işlerini görebiliyor.''
E-Teftiş sırasında ortaya çıkarılan bu açık için hemen Gelir İdaresi Başkanlığı arandı. Daha sonra da sistemdeki bu hata giderildi.
Hiçbir suç tekerrür etmiyormuş!
Bu arada elektronik teftiş sırasında, hiçbir vergi dairesinde ''tekerrür''den kaynaklanan bir cezaya rastlanmaması da dikkat çekti.
Vergi Usul Kanunu uyarınca, aynı fiilin tekrarlanması halinde, bu fiile ilişkin cezaların tekerrür nedeniyle belli oranda artırılarak uygulandığını belirten Maliye yetkilisi, bu konuda da şunları söyledi:
''Ama VEDEBİS incelemeleri sırasında hiçbir vergi dairesinde 'tekerrürden' kaynaklanan bir vergi cezasına rastlanmadı. Fiiliyatta böyle bir şey mümkün değil. Sonuçlara bakılırsa herkes kurallara tam uyuyor, her hata sadece bir kez yapılıyor, asla tekrarlanmıyor. Keşke her şey böyle olsa ama işin içine girdiğinde bunun aksi olduğu görülüyor. Vergi dairelerinde tekerrürden kaynaklanan bir ceza bulunmaması, tamamen insan hatasından kaynaklanıyor.
E-Teftiş sırasında bundan sonra da sistemden veya insandan kaynaklanan açıkları ortaya koyacağız. İlgili birimler de, buna yönelik politikalar belirleyecek.''
Vergi Usul Kanunu'nun 3339'uncu maddesine göre, vergi ziyaına sebebiyet vermekten veya usulsüzlükten dolayı ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere, cezanın kesinleştiği tarihi takip eden yılın başından başlamak üzere vergi ziyaında 5, usulsüzlükte 2 yıl içinde tekrar ceza kesilmesi durumunda, vergi ziyaı cezası yüzde 50, usulsüzlük cezası yüzde 25 oranında artırılmak suretiyle uygulanıyor.
