Maliye tarafından enflasyon düzeltmesi yapılmaması, işletmelerin sahip oldukları malların piyasa değerinin düşmesine, borçluluk oranlarının daha yüksek görünmesine neden oldu. Şirketler, Maliye'den bir düzenleme bekliyor.
Hürriyet Gazetesi’nden Neşe Karanfil’in haberine göre; hükümet büyümeyi sağlamak amacıyla kredi kanallarını açıyor, ancak kredi almak için önemli kriterlerden biri olan mali tabloların gerçek değerini gösterecek enflasyon düzeltmesi uygulaması belirsizliğini koruyor. Maliye yetkilileri konuyla ilgili çalışmaların sürdüğünü belirtirken bu yıl da kaçmışa benziyor. Düzenleme hayata geçmezse şirketlerin bilançolarındaki özkaynaklar düşük çıkacağı için bu reytinglere de olumsuz yansıyacak. Reytinglerin daha yüksek olabilecekken düşük kalması ise işletmelerin talep ettiği kredi limitlerini olumsuz etkiliyor.
Enflasyon düzeltmesi uygulaması son olarak 2004 yılında uygulandı. Maliye Bakanlığı'nın geçen yıl hazırladığı Vergi Usul Yasası taslağında enflasyon düzeltmesi getirildi. Hatta geçici bir madde ile 31.12.2016 tarihi itibariyle düzeltilebileceğine ilişkin de bir madde taslakta yer aldı. Ancak paket yasalaşmadığı için enflasyon düzeltmesi boşlukta kaldı.
Kredilerde neden önemli
Firmaların kredi taleplerinin değerlendirilmesi için finansal tabloların ibraz edilmesi gerekiyor. İşletmelerin bilançolarının büyük bölümü duran varlıklar/maddi duran değerler kaleminden oluşuyor. Kayıtlı değerler ile piyasa değerleri arasındaki fark yüksek olunca borçluluk oranları daha fazla gözüküyor.
Vergi Uzmanı Bumin Doğrusöz, enflasyon düzeltmesinin 2004'te uygulandığını, sonraki yıllarda yasada belirtiler şartlar oluşmadığı için son 12 yıldır uygulanamadığını söyledi. Enflasyon düzeltmesinin uygulanabilmesi için Vergi Usul Yasası'nın 298. maddesine göre, “Fiyat endeksindeki artışın içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde yüzde 100'den ve içinde bulunulan hesap döneminde yüzde 10'dan fazla olması” koşulları aranıyor.
Doğrusöz, Ziraat Bankası Kredi Politikaları Genel Müdür Yardımcısı Cengiz Göğebakan'ın Dünya Gazetesi'nde yayınlanan makalesine vurgu yaparak, “2005 yılı 100 kabul edildiğinde, fiyat endeksindeki artışın yüzde 205'e ulaşıyor. Enflasyon düzeltmesi müessesesinin uygulanmasını sadece fiyat endeksine bağlamak yanlıştır. Kurdaki artışın da uygulama koşulları içerisinde olması gerekir. Söz konusu çalışmaya göre aynı dönemde doların değerindeki artış da yaklaşık yüzde 230'dur.
Günümüz kuru dikkate alınırsa bu oran yüzde 300'ün üzerindedir. Fiyat ve kur değişimleri bu seviyelere ulaşması, buna karşılık yasalarda bir tedbir öngörülmemiş olması neticesinde, işletme bilançolarının gerçek durumu yansıtmaması, duran varlıkların kayıtlı değerleri ile piyasa değerleri arasında önemli farklar oluşması, işletmelerin borçluluk oranlarının olduğundan fazla gözükmesi, öz kaynakların yanıltıcı görünmesi sonuçları ortaya çıkmıştır” dedi. Maliye Bakanlığı yetkilileri ise Vergi Usul yasa değişikliğine ilişkin taslakla ilgili çalışmaların devam ettiğini, henüz TBMM'ye sevk edilmediğini dile getirdiler.
2016 yılı için uygulanacaktı
Maliye Bakanlığı'nın hazırladığı ve üzerinde çalışmaların devam ettiği Vergi Usul Yasası taslağında, enflasyon düzeltmesinin 2016 yılı bilançolarına uygulanmasına yönelik bir düzenleme yer almıştı. Yasa taslağının 239. maddesine göre, kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri fiyat endeksindeki artışın içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde yüzde 100'den ve içinde bulunulan hesap döneminde yüzde 10'dan fazla olması halinde mali tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutabilecekler. Enflasyon düzeltmesi uygulaması her iki şartın birlikte gerçekleşmemesi halinde sona erecek. Taslağa eklenen yeni bir düzenleme ile şartların gerçekleşmemesi durumunda da enflasyon düzeltmesinin yolu açılıyor. Ayrıca taslağın geçici 7'nci maddesine göre enflasyon düzeltmesi 31.12.2016 bilançoları için uygulanacaktı. Kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri 31.12.2016 tarihli bilançolarında yer alan parasal olmayan kıymetleri güncelleştirerek düzelteceklerdi.
