Türkiye'deki şirketlerin, dünya piyasalarında etkisini sürdüren ekonomik krize karşı aldıkları önlemler arasında eleman çıkarma ilk tercih olarak bulunmuyor.
Prometheus Danışmanlık şirketince İstanbul, Tekirdağ, Bursa, Ankara, İzmir, Manisa ve Denizli illerinde 120 şirkette "Ekonomik krizin insan kaynaklarına etkisi" konulu bir araştırma yapıldı.
Prometheus Danışmanlık Genel Müdürü Yücel Atış, şirketlerin ekonomideki dalgalanmanın yaratacağı finansal maliyetlere önlem olarak eleman çıkarmak yoluna gitmeyi ilk tercih olarak kullanmayacaklarını belirttiklerini söyledi.
Araştırmaya göre, "ekim ayı içinde eleman çıkarma gündeminizde mi?" sorusuna, araştırmaya katılan şirketlerin yüzde 65'i hayır derken, yüzde 20'si izlemede oldukları ve yüzde 15'i de eleman çıkarmak için ön çalışma yaptıklarını bildirdi.
Şirketlerin yüzde 70'i yeni eleman alımı yapmadıklarını, yüzde 10'u eleman alımı yaptığını ve yüzde 20'si zorunlu pozisyonlarda eleman aldıklarını belirtti.
"Ayrılanların yerine eleman alımı yapıyor musunuz?" sorusuna karşılık, araştırmaya katılanların yüzde 60'ı hayır ve yüzde 10'u evet yanıtını verirken, yüzde 30'u grup içi ve şirket içi kaydırmalarla çözüm ürettiklerini bildirdi.
Harcamalar kısılıyor
Bazı şirketler kriz yönetimine geçerken, bazıları ise belli alanlarda kriz yönetimi çalışmalarını sürdürüyor.
Araştırmaya göre, şirketlerin yüzde 30'u kriz yönetimine geçti ve yüzde 55'i belli alanlarda kriz yönetimi çalışmalarına başladı. Kriz yönetiminde öncelikler sorulduğunda ise nakit yönetimi en başta geliyor.
Bunu harcamaları kısmak ve bütçe revizyonu, kilit müşterileri elde tutmak ve müşteri ilişkileri, maliyet ve verimlilik yönetimi, çalışanların psikolojisini yüksek tutmak izliyor.
"Krizden ülke ekonomisinin ne kadar etkileneceğini düşünüyorsunuz?" sorusuna, şirketlerin yüzde 25'i finansal piyasalara bağlı olarak "yüksek" etkileneceğini yanıtını verirken, yüzde 55'i belli sektörlerde yoğun etkileneceğini ve yüksek etkinin 2009'da olacağı, yüzde 20'si de ekonomik alt yapısının yenilendiği, kamu ve özel sektör deneyimli olduğu için "az" etkileneceği görüşlerini ifade etti.
Yurtdışında kıyım başladı
Türkiye için henüz ciddi boyutta işten çıkarmalar söz konusu olmasa da, yurtdışından gelen haberler pek parlak değil.
Yurtdışında yaşanan finansal kriz çalışanları vurmayı başladı bile. Dev firmalar binlerce kişiyi işten çıkarıyor.
Finans sektörünün ardından reel sektörden de arka arkaya işten çıkarma haberleri geliyor.
Çalışanlarıyla yollarını ayıracak şirketler:
General Motors: ABD’de fabrikasını kapatacağını 1340 kişinin işine son vereceğini açıkladı.
Volvo: İsveçli otomotiv devi, talebin düşmesi nedeniyle İsveç’te 2 bin mavi yakalı 700 beyaz yakalı çalışanını işten çıkaracağını açıkladı. Ayrıca yurtdışında da 600 kişinin işine son verileceği kaydedildi.
HSBC: İngiliz bankacılık devi dünya çapında 1100 çalışanının işine son verecek.
Pepsi: ABD’nin en büyük alkolsüz içecek şirketi, küresel bazda 3 bin 300 çalışanıyla yollarını ayırmayı planladığını açıkladı.
Cadbury: İngiliz içecek devi 580 kişiyi işten çıkaracak.
Daimler: ABD’de iki fabrikasını kapatma kararı alan şirket 2 bin 300 kişinin işine son verecek.
Nissan: Japon otomotiv devi Avrupa’daki talebin yavaşlaması üzerine İspanya’daki operasyonlarından 1680 kişiyi işten çıkaracağını açıkladı.
New York finans sektörü: Kriz finans sektörünün kalbini kötü vuracak. Şehir genelinde önümüzdeki 2 yıl içinde 165 bin kişinin işini kaybetmesi bekleniyor.
Citigroup: Mortgage operasyonları biriminden 500 bağımsız broker’ı işten çıkaracak.
EBay: Toplam işgücünün yüzde 10’una denk gelen 1600 kişiyi işten çıkaracak.
Bank of America: Önümüzdeki iki yıl içinde 7 bin 500 kişiyi işten çıkaracak.
Deutsche Bank: Alman devi kurumsal finansman ve yatırım bölümünden 450 kişiyi işten çıkaracak.
Merrill Lynch: Bank of America’ya satılan kurum personelinden 4 bin 200 kişinin azaltılması öngörülüyor.
Sanofi: Fransız ilaç devi 927 kişiyi işten çıkaracak.