Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettiği
'faiz gelirlerinden yabancılarda kesilen sıfır stopaj' için nasıl bir
çözüm yöntemi izleneceği konusunda ilk fikir alışverişleri yapılmaya
başlandı.
Anayasa Mahkemesi, faiz gelirlerinden kesilen stopajın
yabancılara 'sıfır' olarak uygulamasını geçtiğimiz günlerde iptal
etmişti. Şimdi gerekçeli kararın çıkması bekleniyor. Gerekçeli kararın
yayınlanmasının ardından yeni düzenleme için Maliye'nin 9 aylık süresi
var. Düzenleme için ilk görüşler ise oluşmaya başladı. Uygulama ilk
başladığında yabancılardan da stopaj kesilmesi hükmünün yer aldığını
hatırlatan yetkililer, aynı düzenlemenin gündeme gelebileceğini, ancak
bu sefer de çifte vergilendirme anlaşmalarının devreye gireceğini
söyledi. Çifte vergilendirme anlaşmaları sayesinde yabancılara
Türkiye'de stopaj uygulanmayacağı üzerinde duruluyor. Bu ülkelere ilk
örnek ise Hollanda.
Yerliden stopaj alınıyor
Faiz gelirlerinden stopaj
alınmasını içeren düzenleme 2006 yılında yürürlüğe girdi. "Geçici 67"
olarak bilinen düzenlemenin ilk halinde hem yerli hem de yabancı
yatırımcıdan yüzde 15 oranında stopaj kesilmesi düzenlemesi yer
alıyordu. Ancak yaşanan sorunlar nedeniyle yabancılardan kesilecek
stopaj aradan geçen 6 aylık süre sonunda sıfırlandı. Geçen yıl ise
yerli yatırımcıların hisse senedi piyasasında yani borsada yaptıkları
işlemlerden elde ettikleri gelirlerden de stopaj alınmaması
kararlaştırıldı. Mevcut sistemde yerli yatırımcıdan başta bono olmak
üzere repo ve yatırım fonlarından yüzde 10 stopaj kesiliyor. Çünkü
Bakanlar Kurulu, yasada yüzde 15 olarak belirtilmesine rağmen aldığı
yetki ile oranı yüzde 10 olarak uygulamıştı. Anayasa Mahkemesi ise
yabancılardan stopaj kesilmemesine ilişkin düzenlemeyi yaklaşık 10 gün
önce iptal etmişti.
Çifte vergilendirme olur
Bundan sonrası için Maliye ya
yabancılardan yüzde 10 stopaj almaya başlayacak ya da yerlilerin
stopajını yabancılarla eşit hale getirip sıfırlayacak. Üçüncü çözüm
önerisinin ise stopaj oranının yüzde 5 gibi bir orana düşürülüp
eşitlenmesi olabileceği ifade ediliyor. Eğer yerli yatırımcının stopajı
sıfırlanırsa bu sefer bütçede gelir kaybı oluşacak. Maliye, oranı
düşürerek hem yerli hem de yabancı yatırımcılardan eşit stopaj alma
yoluna da giderse gelirini dengeleyebilecek. Maliye Bakanlığı'nda ilk
yapılan değerlendirmeler yerli yatırımcının yanı sıra yabancıya da
stopaj uygulanması yönünde. Böyle bir düzenleme yapılsa bile zaten
çifte vergilendirme anlaşmalarının devreye gireceği söyleniyor.
Maliye ispat istemişti
Türkiye'nin ABD, Hollanda, Belçika,
İsrail, Arnavutluk ve Pakistan'la çifte vergilendirme anlaşmaları var.
Ancak bu sefer de çifte vergilendirme anlaşması yapılmamış ülkelerden,
anlaşma yapılmış ülkelere kayış söz konusu olabilecek. Örneğin bir
şirket aslında İngiltere merkezliyse Hollanda üzerinden işlem yaptırıp
mahsuptan yararlanabiliyor. Stopaj uygulamasının ilk günlerinde bu
durum tartışma konusu olmuştu. Maliye Bakanlığı da çifte vergilendirme
anlaşmalarının takibinde kişi ya da kurumların gerçek hak sahibi
(Beneficial owner) olup olmadığının belgelerle ispat edilmesini
istemişti. Ancak yabancılardan kesilen stopaj daha sonra sıfırlandı.
