Sosyal Güvenlik Kurumu ( SGK), emekli olan ve aile hekimliği sözleşmesi imzalayarak çalışmaya başlayan aile hekimlerine bu sırada ödenen emekli maaşının "yasal olmadığına" kanaat getirdi. Aile hekimlerine tebligatlar gönderen SGK, hekimlerden, aile hekimliğine başladıkları tarihten itibaren aldıkları emekli maaşlarını faizi ile birlikte iade etmesini istedi.
Bu tutarların bazı hekimler için 50 bin liraya, bazıları için ise 250-300 bin TL’ye kadar çıktığı belirtiliyor.
Cumhuriyet'ten Sibel Bahçetepe'nin haberine göre söz konusu duruma tepki gösteren ve hukuki yollara başvuran aile hekimleri, “Bizler emekli olduğumuzu Sağlık Bakanlığı’na dilekçelerle bildirmiş olmamıza karşın yıllar sonra SGK, bu durumun yasal olmadığını, alınan maaşların faiziyle ödenmesini istedi. Bizler kaçak çalışmadık, bunlar biliniyordu” dedi.
Aile hekimliği sistemi, ülke genelinde 1 Kasım 2010’da uygulamaya konuldu. O dönemde hizmet sözleşmesini imzalayan hekimlerden bir kısmı da emekli hekimlerdi. Emekli aile hekimleri, Sağlık Bakanlığı’nın sisteme daha fazla hekimi aile hekimliği olarak katabilmek için emekli aylıklarının kesilmeyeceği söylediğini hatta sözleşmeler imzalanırken hekimlerin, sağlık müdürlükleri ve valiliklere emekli olduğunu belirten dilekçeler verdiklerini anlattı. Bu dilekçelerde, emekli aylıklarının kesilmemesi ve yeniden çalışmaya başladıkları için Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeneceğini beyan ettiklerini anımsatan hekimler, çalıştıkları sürece hem emekli aylıklarını, hem de aile hekimliği ücretini aldıkları, son günlerde ise SGK’den gelen tebligat ile şaşkınlık yaşadıklarını söylediler ve eklediler:
“SGK, Sosyal Güvenlik Destek Primi ödeyen bizleri 2.5 yıl geçtikten sonra mı fark etmiş? ”
"256 bin lira istendi"
İsmini vermek istemeyen bir aile hekimi, yaşadıklarını şu sözlerle anlattı:
“2010 yılında özel sektörden emekli oldum. Aile hekimliği sistemine geçilince İstanbul’da doktorları il sağlık müdürlüğü ve valilik toplantıya çağırdı. Burada bizler ‘emekli olduğumuzu ve bu şekilde çalışırsak emekli aylığımızın kesileceğini’ söyledik, hatta dilekçe verdik. Bize bir problem olmayacağı, emekli maaşımızı da alacağımız söylendi. 7 yıl boyunca emekli maaşımı aldım. 2017’de telefon geldi ve 5335 sayılı yasa gereği ‘çalışamazsınız’ denildi ve verilen emekli maaşları geri istendi. Verdiğimiz dilekçeleri de bulamıyorlar. Çok kişi bu sırada aile hekimliğini bu nedenle bıraktı. Davamız açıldı. Benden 7 yıllık faizi ile 256 bin lirayı ödememem istendi.”
Avukat Kemal Dinç ise şu bilgileri paylaştı:
“Sorun şu. Aile hekimliği ile ilgili düzenleme yapılırken bu konuda alelacele hareket edilmiş. Hekimler işe başlarken Sağlık Bakanlığı, hekimlerden beyanlar aldı ve o beyanda ‘emekli iken çalışırsanız normal sigorta primi ödemiyorsunuz, SGDP ödüyorsunuz’ denildi. Normalde 5335 sayılı yasada “istisnaları sayılanlar dışında”, emekli olan bir kimse kamuda çalışamaz diyor. Böyle bir yasal düzenleme var fakat bu düzenlemeden Sağlık Bakanlığı’nın haberi yok. Olmuş olsaydı muhtemelen 5335 sayılı yasaya aile hekimlerini de ‘istisna’ olarak yazacaklardı ve çalışabileceklerdi. Bakanlık bundan haberdar olmadığı için hekimler bir süre sosyal güvenlik destek primi ödedi. Sonrasında SGK de bunu fark etti ve kamuda çalışanların emekli maaşını kesti, sonrasında ödenen emekli maaşlarını faizi ile birlikte istemeye başladı. 200-300 bin TL istenen hekimler var. SGK, aslında basit bir araştırma ile bunu bulabilirdi. Kusurunu böyle örtmeye çalışıyor. Sağlık Bakanlığı aile hekimliğine geçerken bir yandan hekim açığı nedeniyle emekli hekimlere bu yolu açtı, bir taraftan da yasadaki ‘emekli olanların kamuda çalışması halinde emekli maaşlarının kesileceğini’ bilmiyorlardı. Bilselerdi belki yasaya istisna maddesi eklenecekti. 15 Temmuz sonrası pilot, subay, astsubayları istisna listesine koydular. Onlar da mesela emekli ve kamuya çalışıyor ama emekli maaşları kesilmiyor. Ayrıca aile hekimlerinin statüsü de problemli. Ne memur ne sözleşmeli personeller. Bir taraftan SGK’li çalışıyorlar ama aynı zamanda vergi yükümlüsü olarak görülüyorlar. Bu da aslında tartışma noktası.”
Davalar açıldı
Hekimlere giden yazılarda, 5335 sayılı yasanın 30. maddesi gereğince “emekli aylıklarının kesilmesi gerektiği” belirtilirken, emekli aile hekimlerinin, hem emekli aylıkları kesildi, hem de o tarihe kadar ödenmiş aylıklar faiziyle birlikte geri istendi. Hekimler ise hukuki yollara başvurdu. Konuya ilişkin İstanbul Tabip Odası Hukuk Bürosu da emekli aile hekimleri adına davalar açtı.
