Matt Bardo
BBC Nature
Daha önce ayıların sayı sayma yeteneğine sahip olduğu bilinmiyordu.
Animal Behaviour adlı dergide yayınlanan araştırmaya göre üç ayı dokunmatik ekranlı bir bilgisayarda yapılan sayılara dayalı bir grup testten başarıyla geçmeyi başardı.
Testlerde ayıların iki farklı boyuttaki noktadan birini seçmeleri gerekiyordu. Ayılar elde ettikleri her doğru cavap için ödüllendirildiler.
Araştırmayı yöneten Jennifer Vonk ''İnsanlar ayıların ne kadar zeki olduklarının genelde farkına varmıyor'' dedi.
Ayılar, tüm etcil hayvanlar arasında en büyük beyin boyutu oranına sahip olsalar da zekalarının tam kapasitesi henüz bilinmiyor.
Oakland Üniversitesi Psikoloji Profesörü Dr Vonk Kuzey Amerika siyah ayılarının ilk defa testleri anlayabilecek şekilde eğitilebilen ayılar olduğunu söyledi.
Dr Vonk ''Bu ayıların dokunmatik ekran kullanarak geçtikleri bir testle ilgili yapılmış ilk araştırma. Daha önce etcil hayvanlarla bu tarz bir çalışma yapılmamıştı'' dedi.
Deney sırasında ayılara iki çeşit nokta ya da nokta dizisi gösterildi.
Vonk ''Basitçe ayılar daha büyük ya da küçük sayıları seçecek şekilde eğitilebilir mi ona bakıyorduk'' dedi.
Ayılar istedikleri şekli seçmek için ekrana dokundular. Her doğru cevap verdiklerinde ise ödüllendirildiler.
Deneye katılan ayılardan biri en çok noktayı içeren diziyi seçtiğinde ödüllendirildi. Diğer ikisi içinse doğru cevap en az noktanın bulunduğu diziydi.
Bilimadamları deneyi gerçekleştirirken ayıların gerçekten sayı sayabildiğinden ve sadece boyut farkını algılamadığından emin olmak istedi.
Doğadaki bir çok canlı sayı sayamasa da boyut farklarını kolayca algılayabiliyor.
Bunu sağlamak için araştırmacılar her deneyde noktaların yerleşme şeklini değiştirdi, noktaların arkaplanının da rengi değiştirildi hatta bazı testlerde noktalar hareket ediyordu.
Araştırma sonucunda ayıların önlerindeki noktaların sayısını algılayabildiği anlaşıldı.
Siyah ayılar doğal ortamlarında genelde yalnız başlarına yaşıyorlar ve sosyal hayvanlar değiller.
Yani bu araştırma sayesinde grup içinde yaşamayan canlıların da sayılarla ilgili kararlar alabildiği görülmüş oldu.
Vonk ''Bu deney ilk defa sosyal hayat yaşayacak şekilde evrim geçirmemiş bir canlının sayılarla ilişkisini inceledi. Bu noktada kesin olarak sayı sayıyorlar diyemem ancak sadece boyut analizi yapmıyorlarmış gibi görünüyor'' dedi.
Primatlar üzerinde yapılan benzer araştırmalar sayesinde bilimadamları ayılar ile maymunların bu konudaki yeteneklerini karşılaştırma imkanına sahip olacak.
Bu deney ayıların belki de maymunlar kadar yetenekli olduğunu gösteren ilk araştırma.
Dr Vonk ''Bu ayılarla bir süredir çalışıyorum ancak bir süredir bir şempanze ile de çalışıyordum. İki türün soyut şekilleri anlama ve objeleri kategorize etme konusundaki yetenekleri birbirine oldukça yakın'' dedi.