Dünya

Savaş suçlusu Mladiç yakalandı

Sırp polisi Bosnalı Sırpların eski askeri lideri General Ratko Maldiç olduğundan kuşkulanılan bir kişiyi yakaladı

26 Mayıs 2011 03:00

 

T24-  Bosnalı Sırpların eski askeri lideri General Ratko Mladiç Sırp polisi tarafından yakalandı. İlk haberlerde yakalanan kişinin Mladiç olduğuna ilişkin kuşkular, Sırp Cumhurbaşkanı Boris Tadiç'in açıklamalarıyla dağıldı. Ancak gözaltına alındıktan sonra Sırp istibaratınca sorgulanan Mladiç'in DNA karşılaştırmasına tabii tutulacağı açıklandı. Cumhurbaşkanı Tadiç, "Tarihimizin karanlık bir sayfasını kapattık" diye konuştu. Mladiç, Srebrenitsa soykırımı, Saraybosna'nın kuşatma altında tutulması, insanlığa karşı suç işlemek gibi çeşitli suçlardan 16 yıldır   Lahey'de kurulan uluslararası mahkemece aranıyor.  

 Sırbistan Cumhurbaşkanı Boris Tadiç ise yakalanan kişinin Mladiç olduğunu açıkladı. Tadiç, Mladiç'in yakalanmasını açıkladığı toplantıda Avrupa Birliği'ne mesaj gönderdi: "Bugün tarihimizin bir bölümünü kapattık. Bütün savaş suçları cezalandırılmalı. Yakın tarihimizin zorlu bir sürecine nokta koyduk.
 
Savaş suçlarına karşı yaklaşımımız, Sırbistan'ı ve Sırpları tüm dünyada saygın bir yere getirdi. Mladiç'in yakalanmasını sağlayanlarla gurur duyuyorum. Herkese teşekkür ediyorum. Çevre ülkeleri onlara uzattığımız eli görürler diye düşünüyorum. Böylece AB üyeliği kapılarının bize açıldığını düşünüyorum."


AB Komisyonu sözcüsü Natasha Butler konuyla ilgili olarak, "Tutuklanan kişinin, gerçekten Mladiç olabileceğine inanmak için tüm nedenlere sahip olduklarını" belirterek, yine de Sırbistan yönetiminin bunu doğrulamasını beklediklerini kaydetti. Sözcü, bu kişinin Mladiç olduğunun doğrulanması durumunda, "Sırbistan'ın tarihiyle ve halkıyla uzlaşmanın önemini anladığını ve somut biçimde Avrupa yolunda ilerlemek istediğine karar verdiğini düşüneceklerini" dile getirdi. AB de Sırbistan'a Birliğe üye olabilmesi için Mladiç'i yakalama şartı koymuştu.

13 yıldır savaş suçlarından hakkında tutuklama kararı olan Bosnalı Sırp lider Karadziç de sahte bir kimlikle yaşadığı Belgrad’da 2008 yılı haziranında yakalanmıştı


 Ratko Mladiç kimdir

Sırbistan'da düzenlenen operasyonla yakalanan Ratko Mladiç, Bosna'daki savaş sırasında (1992-1995) sivillere karşı suç işlemek, Srebrenitsa'da soykırım yapmak ve Saraybosna'nın 44 ay boyunca kuşatma altında tutulması gibi çeşitli savaş suçlarından 16 yıldır Lahey'deki uluslararası savaş suçları mahkemesince aranıyordu.


 Ratko Mladiç, Bosna Hersek'in güneydoğusunda bulunan Kalinovik kentinin Bojanoviçi köyünde 12 Mart 1943 tarihinde doğdu. Babası Neco Mladiç, 1945'te Hitler yanlısı olan Hırvat hareketi ''Ustaşa''lar tarafından Suny köyünde öldürüldü. Babasını hatırlamayan Mladiç, ''Benim oğlum ailemizde birçok nesilden sonra babasını hatırlayan ilk çocuktur'' ifadesini sürekli kullanıyordu.


Sırp yazar Ljiljana Bulatoviç tarafından kaleme alınan, Mladiç'in hayatını anlatan, ancak daha sonra yasaklanan kitapta, Mladiç'in çocukluğunda öğretmen olmak istediği belirtiliyor. Ancak 11 yaşındayken öğretmeninin kendisine sert davranması üzerine öğretmenlikten vazgeçen Mladiç'in daha sonra cerrah olmak istediği kitapta anlatılıyor.


Tüm bu istekleri gerçekleşmeyen Mladiç, Belgrad'ın Zemun semtindeki askeri liseyi bitirdi, ardından Askeri Akademi'yi 10 üzerinden 9,57 ortalamasıyla tamamladı.


Askeri kariyerine eski Yugoslav Halk Ordusunun (JNA) lojistik bölümünde görev alarak 1965 yılında Makedonya'nın başkenti Üsküp'te başlayan Mladiç, 1989 ile 1991 yılları arasında ise Priştine'de görev yapan taburun başında bulunuyordu.



1991'de Hırvatistan'ın bağımsızlığıyla birlikte başlayan silahlı çatışmalara ''katkı'' sağlamak üzere Mladiç, Hırvatistan'ın Knin kentine gönderildi.


Eski Yugoslav Ordusunun üst düzey görevlisi olan Mladiç, Hırvatistan'da 1991 yılının Haziran ayında başlayan çatışmalarla birlikte, Hırvatistan'da savaşan eski Yugoslav Halk Ordusunun (JNA) 9. Taburunun başına geçti. Yaklaşık 6 ay boyunca Hırvatistan'ın Knin kenti ve yakınlarında görev yapan Mladiç, 9 Mayıs 1992'de JNA'nın Saraybosna'daki ''İkinci Askeri Alanı''nın komutanı olarak görevlendirildi.


Bosna-Hersek'in Yugoslavya'dan bağımsızlığını ilan etmesi üzerine Bosnalı Sırplar da 12 Mayıs 1992'de ''Bosna Sırp Cumhuriyeti''ni kurduklarını ilan etti. Bunun üzerine Mladiç ''Bosna Sırp Cumhuriyeti Ordusu''nun komutanı olarak görevlendirildi.


Ratko Mladiç, Bosnalı Sırpların askeri lideri olarak Bosna Hersek'in doğusunda bulunan Han Piyesak, Rogatica, Pale, Srebrenitsa ile batıda Cazin ve Bujim kentlerinin yakınlarındaki birliklerin başında bulundu.


Bosna'da 1992 ile 1995 yılları arasında savaşan eski Yugoslav Halk Ordu birlikleri ile Sırbistan ve Bosna-Hersekli Çetniklerin komutanı olan Mladiç, savunmasız halkın olduğu bölgelere yönelik ''operasyonlarıyla'' tanınıyordu.


Mladiç, 1994'te Sırp Cumhuriyeti ordusunun merkezi Han Piyesak'ta İtalyan gazetecilere verdiği demeçte, ''silahları ve kanlı savaşları sevmediğini'' öne sürmüş, ancak bu sözlerinden bir yıl sonra Srebrenitsa'da bir günde 8 bin insanı katletmişti. 11 Temmuz 1995 tarihinde, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa'nın yaşadığı en büyük katliam, general Mladiç'in emriyle Srebrenitsa'da işlenmişti.


Ailesindeki erkeklerin tamamını 11 Temmuzda kaybeden Srebrenitsa Anneleri Derneği Başkanı Hatice Mehmedoviç, o günü şöyle anlattı:


''Srebrenitsa'da BM altında görev yapan Hollandalı birliklerin askerlerinin bizi koruyacağını düşünüyorduk. Erkeklerimiz BM'nin isteği üzerine silahlarını Hollandalı birliklere teslim etmişti. Ancak kısa süre sonra Mladiç komutasındaki birlikler Srebrenitsa'ya girdi. Mladiç, toplanan halkın karşısında, 'Türklerden intikam alacaklarını' açıkladı. Onlar bizi Türk olarak görüyorlardı.


Daha sonra erkeklerimizi ve çocuklarımızı otobüslere bindirerek ormana götürdüler ve bir günde 8 bin insanımızı katlettiler.''


Kızı intihar etti


Mladiç'in kızı Ana Mladiç, 23 yaşındayken 25 Mart 1994 tarihinde intihar etti. Belgrad'ın ''Kurir'' gazetesinin intihardan birkaç gün sonra verdiği haberde, Ana Mladiç'in babasının Bosna'da karıştığı katliamları anlayınca depresyona girdiği ve ardından intihar ettiği belirtildi.
Belgrad'da Hukuk bölümünde öğrenciyken intihar eden kızının cenaze törenine gelen Mladiç'in ağlarken görüntüleri ise izleyenleri şaşırtmıştı. Bosna'daki savaş kurbanlarının yakınları bu görüntüleri gördükten sonra, Mladiç'in de ''evlat acısı'' tattığını ve onun ne olduğunu anladığını ifade etmişlerdi.



Mladiç'in geçen sene Sırbistan polisince eşinin yaşadığı eve düzenlenen operasyonda, savaş sırasında kaleme aldığı günlükleri de ele geçirilmişti. 3 bin 500 sayfadan oluşan günlüklerde, Mladiç'in ''Müslümanları öldürmek sorun değil, bir günde 50 bin kişiyi de öldürürüz. Ancak onlar yine doğururlar, önemli olan onları bu topraklardan tamamen sürmektir'' ifadeleri dikkat çekiyordu.
Ratko Mladiç'in ayrıca savaş sırasında Çetnik komutanların savaş mağduru kadınlarla yaşadıkları ''eğlenceler'' de yer alıyordu.