İstanbul Büyükada’da çekimleri süren “Şakir Paşa Ailesi: Mucizeler ve Skandallar” dizisinin setinde çıkan yangında 36 yaşındaki set işçisi Serkan Sükyan hayatını kaybetti. Aynı sette ikinci kez yangın çıkması, dizi ve film sektöründe iş güvenliği önlemlerinin ihmal edildiğini bir kez daha gözler önüne serdi.
Sendikalar, olayın “iş cinayeti” olduğunu vurgularken, sektördeki güvencesizlik ve denetimsizlik nedeniyle benzer faciaların yeniden yaşanabileceği uyarısında bulundu. Setlerde ambulans ve iş güvenliği uzmanı bulunmaması da ağır eleştirilere neden oldu.
Şakir Paşa Ailesi dizisinin köşkü kül oldu: Sabotaj ihtimali değerlendiriliyor
“Bu bir cinayet, fail sermaye hırsı”
Sine-Sen Başkanı Galip Görür, yangının ardından yaptığı açıklamada, “Bu bir cinayet; faili ise kâr hırsı, sermayenin doymak bilmez iştahı” dedi. Görür, set çalışanlarının uzun saatler çalıştığını, düşük ücretler aldığını, SGK primlerinin eksik yatırıldığını ve sistematik mobbinge maruz kaldığını belirtti.
“Yangın, ekranlardaki ışıltılı görüntülerin ardındaki sömürü düzeninin bir yansımasıdır. Denetim yapılmadığı sürece bu düzen devam eder” diyen Görür, alınması gereken tedbirleri de sıraladı: Risk analizi, iş güvenliği eğitimi, yangın ekipmanlarının eksiksiz kurulumu ve makul çalışma saatleri.
“İkinci yangın, aynı set, aynı ihmal”
Sinema Televizyon Sendikası Yönetim Kurulu Üyesi Alper İduğ da yaşanan olayı “süregelen ihmallerin sonucu” olarak değerlendirdi. BirGün'ün aktardığına göre, İduğ, “Bu ikinci yangın, ambulans yok, güvenlik uzmanı yok. Bu bir iş cinayeti. Setlerde ölümler kader değil, ihmalin sonucu. Sorumlular yargı önüne çıkarılmalı” ifadelerini kullandı.
İduğ, Şakir Paşa setinde yaşananların sektördeki tüm emekçilerin güvenliğini tehdit ettiğini söyleyerek, sektörde insani ve güvenli koşulların acilen sağlanması gerektiğini vurguladı.
Şakir Paşa’da zaman atlanacak, finale gidilecek: Hazal Kaya ve Eda Ece’li yeni sezon
Yasal zorunluluklar yok sayılıyor
Sendikalar, 50’nin üzerinde çalışanın bulunduğu her sette iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurmanın yasal zorunluluk olduğunu hatırlattı. Ancak pratikte bu kuralların çoğunlukla ihlal edildiği, denetimlerin yetersiz olduğu belirtildi. Galip Görür, setlerde alınması gereken tedbirleri şöyle sıraladı:
"Set başlamadan önce detaylı bir risk analizi yapılmalı.
Yangın, elektrik çarpması, ağır ekipman kullanımı, yüksekten düşme gibi olası tehlikeler belirlenmeli.
Tüm set çalışanları, işe başlamadan önce iş sağlığı ve güvenliği eğitimi almalı.
Yangın, ilkyardım ve acil durumlara dair tatbikatlar yapılmalı.
Yangın söndürme tüpleri, yangın battaniyeleri ve yangın alarm sistemleri her sete kurulmalı.
Çıkışlar açık olmalı, acil durum yönlendirmeleri görünür biçimde yerleştirilmeli.
Acil durum ekipleri oluşturulmalı.
Maksimum 11 saat çalışma süresi yasal sınır, bunun üzeri yasa dışıdır.
5 saatlik çalışmadan sonra en az 1 saat yemek molası verilmelidir.
Gece çalışmaları sonrası emekçilerin güvenli ulaşımı sağlanmalıdır.
Uykusuzluk ve yorgunluk kaynaklı kazaların önüne geçilmelidir"
Set işçileri ne istiyor?
Set emekçileri “yaşamak, insanca çalışmak ve güvenli üretim yapmak” istediklerini belirtiyor. Sektördeki tekelleşme, uzun çalışma saatleri, güvencesizlik ve devletin etkisiz denetimleri nedeniyle çalışma koşullarının her geçen gün daha da ağırlaştığını ifade ediyorlar.
