Muhammet KAÇAR- Aytekin KALENDER/PAZAR (Rize), (DHA)- RİZE\'nin Pazar ilçesi Yeşilköy köyünde, Türkiye\'nin deniz dolgusuna inşa edilecek ikinci havalimanı Rize- Artvin Havalimanı\'nda, çalışmalar sürüyor. Kamyonların yanı sıra gemi ile taşınan günlük 20 bin ton taşın döküldüğü denizde yaklaşık 6.5 milyon ton taş dolguda kullanıldı. Öte yandan, havalimanı inşaatında kullanılan taşların alındığı ocaklar da tartışmalara neden oldu. Yargıya taşınan taş ocakları için hazırlanan bilirkişi raporunda, Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) dosyasının eksik ve yetersiz olduğu tespit edildi. Özellikle taş ocaklarında yapılacak patlatmalarla oluşması muhtemel heyelan riskine dikkat çekilerek, önlem alınması istendi.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı\'nca 766 hektarlık alanda projelendirilen ve temeli 3 Nisan\'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından atılan Rize- Artvin Havalimanı için 266 hektarlık alanda 88.5 milyon ton taş kullanılacak.
Kamyonların aralıksız malzeme taşıdığı alanda doldurulan denize, 500 metre uzunluğunda bağlantı yolu yapıldı. Bu yolu kullanmaya başlayan kamyonlar ve \'Taşır-4\' adlı hafriyat gemisi aracılığı ile 12-26 metre derinliğe taş dökülüyor. Proje sahasına 3-7 kilometre uzaklıktaki Hisarlı ve Subaşı taş ocaklarının devreye alınmasıyla günde yaklaşık 20 bin ton taş denize dökülüyor. Bu rakamın, ilave taş ocaklarının kullanılmaya başlaması, kamyon ve gemi takviyeleri ile günde 80 bin tona çıkarılması hedefleniyor. Bugüne kadar deniz dolgusu için yaklaşık 6.5 milyon ton taş denize döküldü.
BİLİRKİŞİ TAŞ OCAĞINDAKİ EKSİKLİKLERİ SIRALADI
Rize-Artvin Havalimanı inşaatında kullanılacak taşların alındığı Pazar ilçesi Sivrikale, Subaşı, Hisarlı, Derebaşı ve Yavuz köylerindeki taş ocaklarına karşı yöre halkı, Rize Valiliği\'nce verilen \'ÇED gerekli değil\' kararına dava açmıştı. Bölgede yapılan bilirkişi incelemesi sonrası hazırlanan rapor mahkemeye ulaştı. Raporda, hazırlanan ÇED dosyasındaki eksiklikler sıralandı, taş ocaklarında yapılacak patlatmalarla oluşması muhtemel heyelan riskine dikkat çekildi.
ÇED DOSYASI EKSİK VE YETERSİZ BULUNDU
Bilirkişi raporunda, ÇED raporlarının ruhsat alanı büyüklüğüne bakılmaksızın 25 hektara kadar çalışma alanında açık işletme yöntemi uygulanması halinde, daha detaylı hazırlanmasının gerekliliğine vurgu yapıldı. ÇED raporundaki eksik ve yetersizlikler şöyle sıralandı:
\"İnşaat aşamasında ve işletme aşamasında oluşacak olan hafriyat pasa toprağı depolaması için belirlenen alan, oluşan hafriyat toprağı depolanması için yetersizdir. Personelin içme ve kullanma suyu ihtiyacının mevcut yöre imkânları ve hazır sulardan karşılanacağı belirtilmiş ancak suyun mevcut yöreden nasıl ve ne şekilde temin edileceği, o yöredeki suyun paylaşımının nasıl olacağına dair bir değerlendirme yapılmamıştır. Proje için nakliye güzergâhı hakkında herhangi bir bilgiye proje içerisinde rastlanılmamıştır. Proje sahasına sınır olan dere ile ilgili herhangi bir önlemin, tedbirin, rapor içerisinde geçmediği tespit edilmiştir. Patlatma sonucu yamaçlarda meydana gelecek kaymalar konusunda herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır. Rapor içerisinde yapılan toz modellemesinde çıkan sonuçlar, 2016 yılı sınır değerlerine göre değerlendirilmiştir. Yönetmelik sınır değerleri 2018 ve sonrası için değerlendirme yapılması gerekmektedir.\"
Rize İdare Mahkemesi, bilirkişi raporunu değerlendirmeye aldı. Mahkemenin, rapordaki eksiklikleri değerlendirerek karar vermesi bekleniyor.
HALK EYLEM YAPMIŞTI
Rize-Artvin Havalimanı inşaatı için taşların alınacağı Pazar ilçesi Sivrikale, Subaşı, Hisarlı, Derebaşı ve Yavuz köylerinin sakinleri, eylem yaparak bölgelerine kurulan taş ocaklarına tepki göstermişti. Horonlar oynayan ve türküler söyleyen yöre halkı, taş ocaklarının köylerinde heyelana neden olacağını öne sürerek, \"Havalimanına karşı değiliz. Taş ocaklarına karşıyız. Başka bir yerden taş alınsın. Yoksa biz köyümüzde yaşayamaz hale geliriz\" diyerek tepkilerini dile getirmişti.
RİZE- ARTVİN HAVALİMANI PROJESİ
Türkiye\'nin deniz dolgusuna inşa edilecek ikinci havalimanı Rize-Artvin Havalimanı, 3 bin metre uzunluğunda 45 metrelik pist, 260 metreye 24 metrelik taksi yolu, 300 metreye 120 metrelik aprondan oluşacak. 88.5 milyon ton taşın kullanılacağı dolgu alanı üzerine inşa edilecek havalimanı tamamlandığında, Türkiye\'nin 56\'ncı, denize dolgu 2\'nci havalimanı olacak. 4 yılda tamamlanması ve yılda 2 milyon yolcunun kullanması beklenen Rize- Artvin Havalimanı\'nın inşaatı, 1 milyar 87 milyon 434 bin liraya mal olacak. Havalimanının, 29 Ekim 2021 tarihinde tamamlanması planlanıyor.
FOTOĞRAFLI
