T24 - 55 yazarın kaleme aldığı 1755 maddelik Rakı Ansiklopedisi, Overteam etiketiyle satışa sunuldu. Erdir Zat’ın yayın yönetmenliğini üstlendiği ‘Rakı Ansiklopedisi’ 500 yıllık rakı kültürünü ve bu kültürü oluşturan meyhane, rakı ve çilingir sofrası kavramlarını 16’ıncı yüzyıla dayandırıyor
“... Şiir yazıyorum/Şiir yazıp eskiler alıyorum/Eskiler verip musikîler alıyorum//Bir de rakı şişesinde balık olsam” dizelerini sanıyorum bilmeyen yoktur. Fakat benim rakı deyince aklıma ilk gelen Ataol Behramoğlu’nun Kedi şiiridir: “...Ataol yağmuru sevmiyor/saati sormayın korkuyor/Ne zaman rakıya otursam/üçüncü elveda geliyor”
Bu girizgãhın yazılmasındaki maksat, yarım bin yıllık tarihe sahip olan rakının birkaç gün önce ansiklopedisine kavuşmuş olmasının müjdesini vermekti.
Taraf gazetesinde yer alan habere göre, yayın yönetmenliğini Erdir Zat’ın üstlendiği proje, Yeni Rakı ve Overteam Yayınları’nın ortak çalışmaları sonucu ortaya çıktı. Eserin ehemmiyeti yalnızca alanında bir ilk olmasından kaynaklanmıyor pek tabii. Katkıcılar da rakı gibi sert: Murat Belge, Ayşe Hür, Sennur Sezer, Eray Canberk, Vefa Zat, Tan Morgül ve başkaca birçok değerli isim...
Ansiklopedi, rakı kültürünü ve bu kültürün sacayağı olarak tanımlayabileceğimiz rakı, meyhane ve çilingir sofrası kavramlarını 16’ıncı yüzyıla kadar götürüyor. Rakı’yla dolaylı ya da doğrudan ilgili olan tarih, edebiyat, müzik, sinema, kent kültürü ve eğlence gibi alanlardan derlenen 1755 madde, beş yüzyıllık süreç içerisinde gelişen rakı kültürünü ayrıntılarıyla ortaya koyuyor.
Vaatler çok yaman
Osmanlı’da endüstriyel rakı üretiminin başladığı 1880 yılından günümüze uzanan zaman diliminde 200’e yakın rakı markasının gelecek kuşaklara aktarıldığı bu ansiklopedi, şairlikleriyle rakıcılıkları bir bütün olarak değerlendirilebilecek Cemal Süreya, Edip Cansever, Can Yücel gibi şairlerden anekdotlar içeriyor. Edip Cansever’in Cemal’e rakı içmeyi ben öğrettim” lafına karşılık olarak, Cemal Süreya’nın Edip’e şiir yazmayı ben öğrettim” demesiyle iki şairin arasının açılmasını, Sait Faik’in hüzünlü öykülerindeki rakı izleklerini, Nazım’ın Orhan Veli için yazdığı dizeleri, nam-ı diğer Can Baba’nın rakı muhabbetini ve daha yüzlerce hikâyeyi bu ansiklopedide bulmak mümkün.
Bu kapsamlı eser size, Cemal Süreya’yla Hatay Meyhanesi’ne gitmeyi, Mösyö Lambo’ya uğrayıp borca rakı içmeyi, Mösyö Lambo’nun trajik intiharına kederlenmeyi, Madam Despina’nın Meyhanesi’nde rakı eşliğinde Sezen Aksu dinlemeyi, Arap Şükrü’den gecenin bir vakti çıkıp sallanarak eve dönmeyi ve 6-7 Eylül Olayları’na lanet okumayı vaat ediyor, hayır diyebileceğinizi sanmıyorum...
Erdir Zat'tan ansiklopedik birkaç anektod:
1- Rakı Ansiklopedisi'nin fikir babası, Türkiye'de barmenliğin duayeni olarak kabul edilen Vefa Zat.
2- Ansiklopedinin fikir olarak ortaya çıkmasıyla somut olarak raflarda yerini alması arasında uzun
bir zaman var. Ancak madde yazım süreci 6 ay gibi rekor sayılabilecek bir sürede tamamlandı.
3- Rakı, Anadolu'da yaşayan tüm milletlerin ortak buluşu olarak kabul edilebilir. Türklerin Müslüman olmaları hasebiyle bu katıkıda az pay sahibi olduklarını söylemek mümkün değil.
4- Ansiklopedinin yayın yönetmeni Erdir Zat'ın rakı yanında vazgeçilmezleri ise beyaz peynir ve kavun. Zat, denizden babam çıksa Rakı içerim diyenlerden...
