Rus savaş uçakları iki düzine kadar roketi Hazar Denizi'nden yani bin 500 kilometre
dolayında bir mesafeden Suriye'ye fırlatırken, Putin'in ulusal buz hokeyi liginin
yıldızlarıyla yaptığı maç başlamıştı. Rus Devlet Başkanı'nın çok sayıda gol atması kimse
için şaşırtıcı olmadı, doğum günü kutlamanın güzel bir yolu olsa gerek.
Kırım'ı ve Ukrayna'nın bir bölümünü
topraklarına katmış bir devlet adamını başka ne
sevindirebilir? Muhtemelen Rus bakış açısıyla ABD'nin Ortadoğu'daki aşırı baskın
pozisyonuna çekidüzen verme imkanı ve İran, Irak, Hizbullah gibi ABD ve Suudi
Arabistan ve Körfez ülkeleri gibi müttefiklerinin pek de katlanamadığı bir dizi ortakla
oluşturulan bir Ortadoğu birliği. İşin ironik tarafı, tam olarak da Suudi Arabistan'ın ve
Körfez ülkelerinin Rusya'nın bu dönemde başını ağrıtıyor olması. Bu ülkelerin
petrol
arzını artırması, petrolün varil fiyatını 45 euronun altına kadar geriletti. Rusya bütçe
planlamasını yaparken bir varil petrolün fiyatının 90 euro dolayında olacağından yola
çıkmıştı. Bütçe planlarında revizyon yapıldıysa da Rus ekonomisi hâlâ durgunluk
içinde.
Ruble kuru büyük bir düşüş kaydetti.
Riskli politika
Böyle bir durumda dikkatleri üzerine çekmek için başka bir ülkeye roket fırlatmaktan daha
iyi bir yol olabilir mi? Suriye hükümeti bu yönde talepte bulundu dense bile… Her ne
olursa olsun, Rusya'nın Suriye'deki hava saldırılarının ABD ve NATO ülkelerinde büyük
bir şok dalgasına yol açtığı inkâr edilemez.
Rusya, Suriye'deki hava
saldırılarının amacının IŞİD'e yok etmek olduğunu savunuyor.
ABD ise uyarıyor: “Terörist gibi görünen” veya “savaşan” herkesi yok etmeye çalışma
stratejisi başarısızlığa mahkûm. İngiltere, Rusya'nın Ukrayna'daki
genişleme hamlesinden
bu yana bozuk olan sinirleri düzeltmek için Baltık ülkelerine 100 asker göndereceğini
açıkladı. NATO, Rus uçaklarının ikinci kez ‘yanlışlıkla' Türk hava sahasını ihlal etmesine
şimdilik uyarı ile karşılık verdi ve NATO'nun üye ülkeleri korumaya hazır olduğunu
vurguladı. Türkiye, Rusya'ya pilotlarının daha dikkatli uçması çağrısı yaptı,
zira
Türkiye'yi bir dost ve müttefik olarak yitirmek büyük bir kayıp olur.
İktidar gösterileri
Peki bu Putin'i etkiliyor
mu? Siyasi analistler Rus Devlet Başkanı'nın taktikleri hakkında
düşünedursun, bu hamle ABD'deki şahinleri paniğe sürükledi, Amerika'nın derhal bu
küstahlığa karşılık vermesi istendi. Bu retorik bilinen bir şey: Amerikan dış politikası
‘uluslararası arenada aşağılanıyor', eğer şimdi güç gösterilmezse, Putin'in cesur ‘toprak
alma' politikasının bir kez daha ‘zayıf' Demokratları alt edebilir.
Gerçekten de Putin'in içten içe sevinmesi için nedenler olabilir. Ama kendisini dev
aynasında görüyor olması da muhtemel. Putin, dünyayı kötülükten kurtardığı, Esad'a
karşı çıkan herkesin karşısında olduğu güvencesi veriyor ve zamanı gelince de Esad'a
yeniden meydanı bırakacağını taahhüt ediyor. Oysa Batı Esad'ın tüm terör gruplarından
daha kötü olduğunu ve yerine muhaliflerin geçirilmesi gerektiğini savunuyor.
Putin, Batı'nın beş yıldır Esad'dan kurutulma çabalarının Avrupa'yı şimdi aşmaya
çalıştığı mülteci krizi ile karşı karşıya bıraktığı görüşünde. Rusya, ABD'nin ‘dost'
muhaliflere destek olma stratejisinin Afrika ve Ortadoğu'da defalarca başarısızlığa
uğradığını öne sürüyor. Sadece bu da değil, dost muhalifler kendilerine verilen silahları El
Kaide'ye teslim ettiler. Bu koşullar altında neden yeni bir şey denenmesin ki? ABD 1
yıldan fazla süredir Suriye üzerinde uçarken Putin, Rusya'nın hava harekatının sadece
birkaç ay süreceğini iddia etse de uzun sürecek bir savaşın içine çekilme tehlikesiyle karşı
karşıya.
Savaş ve petrol
Çeçen lider Ramazan Kadirov, IŞİD'le karadan mücadele etmek için birliklerini Suriye'ye
gönderme konusunda baskısını artırırken, hava saldırıları Rusya'daki 15-20 milyon
Müslüman arasında o kadar da iyi karşılanmayabilir. Putin en masum ifadesiyle iyi niyetini
beyan ediyor, ama onu dinleyen fazla kimse yok. Belki de bunu umursamıyor. Zira uzun
süren bir çatışma büyük ihtimalle onun da işine gelir, neticede petrol fiyatının yükselmesi
için süregiden bir savaştan daha iyi ne olabilir?
