Çevre

Prof. Haluk Özener: İstanbul 15 yılda depreme hazır hale gelebilir

"Mart ayında 10 binden fazla deprem oldu"

08 Mart 2020 08:41

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Deprem Haftası dolayısıyla açıklamalarda bulundu. Özener yoğun bir çalışmayla İstanbul'un 15 yılda depreme hazır hale gelebileceğini dile getirdi. 

Mart ayı itibarıyla deprem sayısının 10 bin 370’i bulduğunu belirten Özener, “Genel olarak ülkemizde yılda meydana gelen deprem sayısı ortalama 14-15 bin civarında olup yaklaşık 3 ayda yıllık ortalamanın yüzde 66’sını aşan miktarda deprem olduğu gözlenmiştir. Buna benzer bir durum 2017 yılında da yaşanmış olup, aynı yıl içerisinde meydana gelen Çanakkale-Ayvacık, Karaburun ve Bodrum-Kos depremlerinin yoğun miktardaki artçı sarsıntılarından dolayı aynı yıl içinde toplam 34 bin deprem kaydedilmiştir.” diye konuştu.

Rasathane olarak Türkiye’nin depremselliğini eş zamanlı 250 sismik istasyon ile izlediklerini anlatan Özener, bunun yanında kullanmakta oldukları GPS, kripmetre, gerinim ölçer, deniz seviyesi gözlemleri, acil müdahale istasyonları gibi farklı teknoloji ve tekniklerle toplam istasyon sayılarının Türkiye genelinde yaklaşık 500’e ulaştığını belirtti.

Bu sayının yarısından fazlasının Marmara Bölgesi’nde olduğuna işaret eden Özener, şunları söyledi:

“Halen kullanılan ekipmanlar, dünya üzerindeki en gelişmiş teknolojilere sahip olup, veri iletişimi olarak yoğunlukla uydu GPRS gibi güncel iletişim teknikleri kullanılmaktadır. Bunun dışında Marmara Denizi içerisinde 2013 yılında başlamış olan MarDİM projesi kapsamında Japonya ile birlikte çok disiplinli jeofizik-jeodezik araştırmalar gerçekleştirilmekte olup çalışmalar halen devam etmektedir. Bu kapsamda, halihazırda Marmara Denizi tabanında derinlikleri 1200 metreyi bulan 10 adet deniz dibi deprem ölçme cihazı ve 5 adet deniz dibi açılma ölçer cihazı çalışmaktadır. Bu cihazlarla 7/24 Marmara Denizi’ndeki depremselliği izleyebiliyoruz. Bu yoğunlukta bu kadar uzun süreli kesintisiz çalışmalar Türkiye’de ilk defa Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü tarafından gerçekleştirilmiş ve halen sürdürülmektedir. Çalışma kapsamında Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın Marmara Denizi içerisinden geçen kısmı titizlikle incelenmiş ve bu fayın sismolojik özellikleri ortaya konulmuştur. Bu Fay Hattı’nın Marmara Denizi’ndeki her fay segmentinin farklı davranış gösterebildiği ve sismik enerjiyi farklı şekillerde biriktirdiği gözlenmiştir. Ayrıca, deniz tabanı istasyonlarında kaydedilen deprem sayısının, karadaki istasyonlarda kaydedilenlerden genel olarak iki kat daha fazla olduğu veri analizi ile anlaşılmıştır. Dolayısıyla, deniz tabanında yer alan istasyonlarla mikro düzeydeki depremler dahi rahatlıkla algılanabilmektedir.”

İstanbul’un altyapı ve yapı stoku anlamında depreme hazırlıklı hale gelmesi için neler yapılması gerektiğine değinen Özener, “Bu konuda önemli boyutta maddi kaynak temin edilip yoğun ve bilinçli bir çalışma yapılırsa yaklaşık 15 yıl  içerisinde İstanbul depreme hazır hale gelebilir. Bu konuda karar vericiler tarafından yapılmış olan açıklamaları baz aldığımızda da benzer bir hedef görülmektedir” ifadelerini kullandı.