Bugün gazetesi yazarlarından Mehmet Paksu, eski hakemlerden Veli Necdet Arığ'ın iddiası üzerine, Hz. Muhanmmed döneminde Arabistan'da futbol veya benzeri bir ayak topu oyununun olma ihtimalini sorguluyor.
Mehmet Paksu'nun yazısı
-Eski hakemlerden Veli Necdet Arığ, Peygamberimizi futbol seyircisi olarak göstererek şöyle bir iddiada bulundu:
“Arabistan Yarım Adası'nda futbolun sürekli seyircilerinden birisi de Hazreti Peygamber Efendimizdi.'' Bu iddia ne kadar doğrudur, doğruysa, doğruluk derecesi nedir? Bu bilginin aslı var mıdır, kaynaklarda bu bilgilere rastlamak mümkün mü?
“Şayet varsa, gerçekten Sayın Arığ'ın dediği gibi midir, yoksa nasıl yer alıyor” diye şöyle bir kısa araştırma yaptığımızda karşımıza şu bilgiler çıkıyor.
Peygamberimizin meşgul olduğu, kendilerinin de bizzat ilgilendiği, teşvik ettiği spor aktiviteleri arasında, gayeli oyunlar dediğimiz savaş hazırlığına yönelik oyunlar vardır. Bunlar, at biniciliği, ok atıcılığı, mızrak kullanma, yüzme, güreş, at ve deve yarışları gibi oyunlardır. Bir de meşru çerçevede eğlenceye yönelik spor diyebileceğimiz oyunlar görülüyor. Bunların en çok görüleni atletizm anlamında yarışlardır. Hatta kendileri de birkaç defa eşi Hz. Aişe ile koşu yapmıştı.
Peygamberimizle ilgili mevcut klasik kaynaklarda bu ve benzeri sportif etkinlikler yer alıyor. Fakat bugün anlamda futbol ve benzeri ayak topunun oynandığına ve seyredildiğine dair bir bilgiye rastlayamıyoruz. Ancak hayatının önemli bir bölümünü siyer araştırmasına adayan, Peygamberimizin hem Mekke, hem de Medine hayatıyla ilgili derin araştırmalar yapan, geçtiğimiz sene kaybettiğimiz Pakistanlı bir âlim olan ve bir süre Türkiye'deki üniversitelerde de ders veren Muhammed Hamidullah, “İslam Peygamberi” isimli iki ciltlik kitabının ikinci cildinde “kurrek” adıyla bir çeşit futbol diyebileceğimiz oyundan söz eder.
Daha sonraki araştırmacılar da “kurrek” oyunu ile bilgiyi bu kaynaktan almışlar. Bu kaynakta verilen bilgi şöyle: İslamdan önce Cahiliye döneminde Mekkeliler ìkurrekî denilen bir tür ayak topu oynarlardı. Büyük kalabalıklar bu sporu seyretmeye gelirdi. Bu kurrek oyununu oynamak için Mekke'nin her semtinde sahalar bulunurdu. Medine'de de kurrek bulunurdu. Bu oyunun şekli ve yönetimiyle ilgili ayrıntılı bilgiye sahip değiliz. Ancak Hz. Peygamber kurrek oyununu yasaklamamıştır.
Ulaşabildiğimiz ve birinci derece kaynak sayılan kitaplarda bu kadarcık bilgi yer alıyor. Buradan yola çıkarak Peygamberimizi “sürekli futbol seyircisi” gibi göstermek ve hâşâ bir “futbol fanatiği” gibi tanıtmak, ne Peygamberimizin şahsiyetiyle bağdaşır, ne de onun ahlak ve sünnetine uyar. Kaldı ki, şimdiki futbolla o zaman oynanan “kurrek”le ilişki kurmak da pek mümkün görünmemektedir. Bir benzerlik olsa bile, sadece ayakla oynanan bir oyun olarak biliniyor. Diğer yandan oyunun adı kaynaklarda ìkurebî değil, “kurrek” olarak yer alıyor.
Kaynaklar:
1. Muhammed Hamidullah. İslam Peygamberi, 2:1075.
2. Celal Yeniçeri. Hz. Muhammed, Yaşadığı ve Yön Verdiği Hayat, İFAV Yayınları. s.280
3. Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadette İslam, Ensar Neşriyat. 4:380.
