Sözcü yazarı Murat Muratoğlu, Türkiye'de hem kamuda hem de özel sektörde 'torpil'in hâkim olduğunu söyledi. Patronların "Çalışacak işçi bulamıyoruz" dediğini hatırlatan Muratoğlu, "Patronlar işçi değil bildiğin 'köle' arıyor; asgari ücret 'insan' gibi yaşamaya yetmiyor" dedi.
Muratoğlu'nun "Torpili olmayan giremez!" başlığıyla (16 Haziran 2018) yayımlanan yazısı şöyle:
Türkiye hormon basılmış büyümesinin sonuna geldi. Verilen teşvikler suyunu çekti. Ekonominin bırakın yeni istihdam üretmesini, işten çıkarmak şirketlerin ilk maliyet kısma önlemi…
Memlekette torpilsiz iş bulmak zaten zordu, şimdi piyango gibi oldu. İşe girmekten geçtim, vasat bir şirkette stajyer, kursiyer veya bursiyer olarak çalışmak için bile ihtiyacın var torpile…
* * *
Torpil de öyle alelade olmayacak. Onun bile derecesi var. Ne kadar güçlü torpilin varsa şansın o kadar fazla… İşe alırken yüzüne bile bakmıyor, seni kim göndermiş ilk onu soruyor.
Hele kamuda, belediyede işe gireceksen partiye başvuruyorsun onlar yönlendiriyor. O kadar çok gelen var ki partiden, onların bile yarısı eleniyor.
* * *
Torpilin yoksa hiç uğraşmayacaksın. İmtihana girdin, puanın da yetti… Bitti mi? Bitmedi… Hemen hemen tüm kadrolar mülakatlı… İşte torpilin durağı orası…
Siz sanıyor musunuz ciddiye alıyorlar imtihanları? Karısı, halası, yeğeni, gelini… Türkiye'nin yeni başarı kriteri…
Mülakat ve yazılı sınav yarı yarıya uygulandıktan sonra istersen sabaha kadar mürekkep yala… İnşallah başka bahara… Senden önce eş-dost, partili var sırada…
* * *
Özel sektör desen torpilin adı “referans” olmuş aynı sistem devam ediyor. İmkânsız değil ama olasılık olarak o da bir tür at yarışını tutturmak.
İnsan kaynakları, karanlık dehlizlerin departmanı… Genellikle işe alınacak kişi ya da kişiler zaten belli… Diğer çağırılanlar piyon… Kotayı doldurmak için çağırılırlar. “Bakın ilana çıktık, mülakatları yaptık, bu kişide karar kıldık” deyip işi kitabına uydururlar.
* * *
Patronlar demeç veriyor; “Çalıştıracak işçi bulamıyoruz!” Haliyle işsiz olan düşünüyor; “Bir biz mi angutuz?” Sorsan, vasıfsız işçi dahi bulamıyorlarmış. Doğru dürüst para verip mi bulamamış? Onlar işçi değil bildiğin “köle” arıyor. Asgari ücret dediğin insan gibi yaşamaya yetmiyor!
Maaşı gününde hesaba yatacak mı? Haftada kaç saat çalışacak? Yıllık izni ne olacak? Yoksa köfteden “izin kullandı” imzası mı atacak? Haftalık izni ek mesaide mi geçecek? Fazla mesai parası mı alacak? Üç kişinin işini tek kişi mi yapacak? Sigortası asgari ücretten mi yatacak? Özlük hakları ne olacak?
* * *
Bu ülke liyakatten vazgeçeli sadakate prim vereli çok oldu. Ülke ekonomisi bu nedenle durdu. En basitinden ülkeyi yönetenlere baksanıza… Çok mu başarılılaralanlarında? Türkiye'nin öyle bir dönemine denk geldiniz ki, küsün şansınıza!
