Köpek dövüşlerinin yapıldığı Kangal Süper Ligi, son dört yılda Türkiye’nin en çok kazandıran ligi oldu. 81 ilde düzenlenen köpek dövüşlerinin fikstürleri bile var. Köpekler arabaların arkalarına bağlanıp koşturularak maçlara hazırlanıyor. Maçları yüzlerce kişi izliyor. Galip gelen köpeğin sahibi bahse göre araba, arsa, o yılkı mahsulü veya en az 5 bin lira kazanıyor
Yıllardır Kangal köpeklerinin dövüştürülmemesi için mücadele eden Cem Adıgüzel, Türkiye’de ‘Kangal Ligi’ni ve kangal köpeklerinin dövüştürüldüğü bahislerde dönen paraları Habertürk'ten Sami Akbıyık'a anlattı.
Türkiye’de köylerden kentlere uzanan farklı kategorilerde kangal liglerinin olduğunu söyleyen Adıgüzel, “Köylerde yaptırılan kangal dövüşleri 4. Lig olarak kabul ediliyor. Bunu mahallerde yapılan 3. Lig izliyor. İlçe bazında 2. Lig, il bazında ise 1. Lig maçları yapılıyor.
Son olarak bölgeler arasında öne çıkan 7 Kangal’ın birbirleriyle yaptığı ‘Süper Lig’ maçlarıyla o yılki Türkiye Şampiyonu, birincisi Kangal belli oluyor. Kangalların fiyatı ise liglere göre yükseliyor. 1. Lig’de dövüşen bir Kangal köpeğinin fiyatı 200 bin lirayı buluyor” dedi.
"Kaybeden kangalı denize atabiliyor"
Lige göre bahislerin büyüdüğünü vurgulayan Adıgüzel sektörü şöyle anlatıyor: “İlk maçlarda büyük paralar dönmüyor. İl genelindeki maçlara gelindikçe araba, arsa, yıllık mahsul ve yüklü miktarda para ortaya konuyor. Araba ve arsa ya da yüklü miktarda para kaybeden Kangal sahipleri, köpeklerini denize atarak, başka Kangallara parçalatarak cezalandırıyor.”
Kangal dövüşlerini dededen babaya, babadan oğula geçen bir gelenek gibi sürdürenlerin olduğunu belirten Adıgüzel, “Bunu kutsal bir gelenek şeklinde sürdürenler de var. Büyük paralarla kangal çiftlikleri satın alıp kangal besleyenler de. Dahası, Kangal Koruma Dernekleri adı altında durumu legalleştirerek maçları sürdürmeye çalışıyorlar” diye konuştu.
"Dövüş videolarını yayınlıyor"
Maçların jandarmanın göremeyeceği köy çıkışlarındaki meydanlarda ve baraj kenarlarında yapıldığını söyleyen Adıgüzel, “İnternet sitelerinden maçların fikstürlerine, kangalların satışlarına ve dövüş videolarına ulaşabiliyorsunuz” dedi.
Bu sitelere üye bir kullanıcının referansıyla abone olunabilindiğini anlatan Adıgüzel, “Maçların yerleri bir saat öncesinden bu sitelerden ilan ediliyor. Türkiye genelinde Kangal dövüşü takipçileri, araçlarla maçın olacağı bölgeye akın ediyor” diye konuştu.
"Kangal alıp satan baronlar var"
Türkiye genelinde haftalık maçların bahislerini ‘Mihmandar’ kod adlı S.Ö., A.T. ve M.E.’nin düzenlediğini söyleyen Adıgüzel, “Türkiye’yi bölge bölge gezen bu isimler aynı zamanda maçlarda hakemlik de yapıyor. Birçok Kangal sahibini isim isim tanıyan yöneticiler, paranın paylaşımında da hakem rolü oynuyorlar” dedi.
Futbolcu gibi kangalların da zenginler tarafından transfer edildiğini anlatan Adıgüzel, “Türkiye’nin tanıdığı milletvekilleri, avukatlar ve fabrika sahipleri Kangal çiftlikleri kurarak, özel bakıcılar kiralayarak bu işi sürdürüyor.
En büyük transferleri de bu kangal baronları yapıyor. Bir kangal 18 aylık olduktan sonra dövüşmeye başlıyor. Bu dört ligde, eylül ayından itibaren festival şeklinde acımasızca kangal dövüşleri yaptırılıyor” dedi.
"150 bine yakın takip eden var"
Legal olarak kangal satışlarının koyun sürülerini korumak için yapıldığını söyleyen Adıgüzel, “Ancak bu insanlar sürüleri korumak için kimseye Kangal satmıyor. Yurt dışına da büyük paralara dövüş için kangallar satılıyor. Almanya, Hollanda, Romanya, Bulgaristan, Arnavutluk ve Avusturya satış yapılan ülkelerin başında yer alıyor.
Almanya, kangal dövüşlerini birkaç kere yakaladıktan sonra ülkeye kangal girişini yasakladı” dedi. Kangal dövüşlerinden yılda 200 bin lira kazananların olduğu iddia edilirken, sektör haline gelen dövüşlerin 150 bin fanatiğinin olduğu ileri sürülüyor. Yakalananların 2 bin 300 TL ceza ödeyerek kurtulmaları, illegal köpek dövüşlerinin sürmesine neden oluyor.
"Aslan kadar güçlü olan kangallar"
Adını Sivas’ın Kangal İlçesi’nden alan ve bekçi/çoban köpeği olarak bilinen Kangal köpeğinin en belirgin özelliği sahibine duyduğu aşırı sadakât ve koruma içgüdüsüdür. Bu nedenle iyi bir dövüşçüdür. Evliyâ Çelebi’nin, ‘Seyahatnâme’sinde kangalın gücü, ‘Aslan kadar güçlüdür’ diye yer alır.
