ABD uzay kurumu Nasa'nın 2019 yılında tesislerinde bulunan 27 maymunu bir günde öldürdüğü ortaya çıktı. Kurum, yaşlı ve hasta olan maymunları bir barınağa götürmek yerine ötenazi yaptığı için ciddi tepki çekti.
The Guardian'da yer alan habere göre, hayvan hakları aktivistlerinin tepkisini çeken olay 2 Şubat 2019'da Nasa'nın Ames Araştırma Merkezi'nde yaşandı. Yaşlı ve 21'i Parkinson hastası olan 27 maymuna ötenazi yapıldı.
Yaşlı ve hasta maymunları bir kurtarma merkezine göndermek yerine öldürme kararı hayvan hakları aktivistleri ve gözlemcilerin tepkisini çekti. New Mexico Üniversitesi hayvan etiği uzmanı John Gluck "Primatlar etolojik yoksunluk ve laboratuvar hayatı kaynaklı sorunlar yaşıyordu. Belli ki barınakta bir yaşama yollama yolunu seçmediler. Denemediler bile. Sorumlular adına utanç duyuyorum" dedi.
ABD Temsilciler Meclisi'nden Demokrat Kathleen Rice de Nasa yöneticisi Jim Bridenstine'e ölümlerle ilgili açıklama yapması talebinde bulundu. Rice uzun süredir "hayvanların emekliliği politikaları" konusunda adımlar atılması için çalıştığını söyledi.
Öldürülen maymunların herhangi bir uzay görevi ya da araştırma için kullanılmadığı öğrenildi. Maymunlar, Ames Araştırma Merkezi'nde Nasa ve LifeSource BioMedical isimli bir şirket ortaklığında tutuluyordu. LifeSource BioMedical CEO'su Stephanie Solis, maymunların yıllar önce laboratuvara verildiğini, yaşlı ve hasta oldukları için onlara uygun barınak bulunamadığını söyledi. Solis "Maymunları bir barınak olarak almayı kabul ettik ve her şartta onlara bakım sağladık. Ancak yaşları ve hastalıklarından kaynaklanan kötü yaşam şartları nedeniyle ötenazi yaptık" dedi.
Nasa'dan konuya ilişkin yapılan açıklamada ise "Nasa'da ya da herhangi bağlı kurumda herhangi bir insan olmayan primat bulunmamaktadır" ifadeleri yer aldı.
Nasa'nın geçmişinde çok sayıda primatla çalışması var. 1961'de uzaya gönderilen ilk maymun olan şempanze Ham'e düzenli antrenmanlar yaptırılmıştı. Uzaya gönderilen maymunun bulunduğu araç okyanusa düşmüştü.
ABD hükûmeti son yıllarda araştırmalarda primatların kullanılmasını engellemeye çalışıyor. Ulusal Sağlık Enstitüsü, 2015 yılında bir karar alarak biyomedikal çalışmalarda kullanılan tüm şempanzeleri "emekliye ayırmıştı". Öte yandan başka laboratuvarlar maymunları araştırmalarda kullanmaya devam ediyor. 2017'de bir araştırma, 74 bin maymunun denek olarak kullanıldığını ortaya çıkardı.