Müziğin yediklerinizden ve içtiklerinizden aldığınız tadı etkilediğini biliyor muydunuz? BBC radyo programcısı ve yemek uzmanı Dan Saladino duyma ve tatma duyularımız arasındaki etkileyici ilişkiyi inceledi ve şaşırtıcı sonuçlara ulaştı:
Pixies'in çılgın şarkısı Debaser, adını şeytandan alan Belçika'nın Duvel birasının aromalarını daha belirgin kılıyor.
Buzzcocks'un punk şaheseri Ever Fallen in Love'unu dinlemek yemek yeteneklerinizi artırma ihtimali taşıyor.
Sam Cooke'un soul şarkıları tavuk rostonuzun tadını güzelleştiriyor.
Notalarla dilimizdeki tat tomurcukları arasındaki etkileyici ilişkiden ilham aldık, müzikle yemekler arasındaki etkileşimin 7 örneğini inceledik.
1. Bir şeyin tadının tatlı mı ekşi mi olduğu değiştirilebilir
Oxford Üniversitesi Deneysel Psikoloji Profesörü Charles Spence tiz seslerin tatlı tatları daha iyi almamızı sağladığı sonucuna varan bir araştırma yaptı.
Bunun acayip bir araştırma olmanın ötesinde, gerçek dünyaya uygulanabilir etkileri de var.
Sosyal bilince sahip bazı restoran sahipleri halihazırda kekler ve hamur ürünlerindeki şeker oranını, onların tatlarını bozmadan nasıl azaltabileceklerini araştırıyor.
Düşük şeker seviyesine rağmen tat tomurcuklarının şekeri daha çok algılamasını sağlayabilecek bir soundtrack kimi mutlu etmez ki?
2. Daha az ses daha sağlıklı yemeyi cesaretlendiriyor
South Florida Üniversitesi'nden Dr. Dipayan Biswas, kafelerde çalan müziklerin sesinin seçtiğimiz yemekleri etkilediğini söylüyor.
Biswas'ın araştırmasına göre 55 desibelden düşük sesli müzikler daha dikkatli ve duyarlı olmamızı, sonuç olarak daha sağlıklı yemekler seçmemizi sağlıyor.
Sesin 70 desibelin üzerinde olması durumunda tatlı ve yağlı yemekleri seçme ihtimalimiz yüzde 20 artıyor.
Biswas yüksek sesli müziğin stresi artıran bir etkisi olduğunu, insanların stresliyken sağlıklı yemeklerdense tatlı, tuzlu ve yağlı yemekleri daha albenili bulduğunu söylüyor.
3. Müzik şarapların tadını etkileyebilir
Sesin tatları nasıl algıladığımızı etkilediğini ortaya koyduk. Peki bu etkinin boyutu ne?
Oxford Üniversitesi Deneysel Psikoloji Profesörü Charles Spence'in araştırması müziğin tükettiğimiz her şeyin tadını etkileyebileceğini gösteriyor. Prof. Spence "Müzik var olmayan bir tadı yaratamaz" diyor ve ekliyor: "Fakat insanların dikkatini tat alma deneyimlerindeki belli bir şeye çekebilir."
Spence doğru müziğin şarapların tadını artırabileceğini buldu. Gözlemlerinden yola çıkarak şu önerileri derledik:
- Tatlı şaraplar sabit ritimli, yavaş tempolu ve yüksek perdeden piyano içeren müziklerle dinlenmeli. Örneğin Chopin'in Waltz no. 2 op. 64 eserini Riesling üzümüyle eşleştirebilirsiniz.
- Star Wars Overtürü'nün açılış notaları Fino serisinin tuzlu vurgularını öne çıkarabilir.
- Fakat yüksek tanenli Cabarnet Sauvignon kırmızı şarabı seviyorsanız, pomp rockun majesteleri Muse'un Exogenesis: Symphony şarkısı işi görür. Gitarın gürültüyle sahneye çıkmasını bekleyin, işte o zaman ayırt edici uzun gövdeli aromalar harekete geçecek.
4. Müzik daha fazla para harcamanıza yol açabilir
En sevdiğimiz restoranda yemek yerken genelde arkada hangi müziğin çaldığına çok dikkat etmeyiz.
Fakat "satış ortamı araştırmaları" büyük bir iş: Araştırmalar arka planda çalan müziğin dışarı çıktığımızda ne kadar para harcadığımızı etkileyebileceğini gösteriyor.
University of Leicester'dan akademisyenler elimizi cebimize en fazla sokmamıza yol açan müziğin klasik müzik olduğunu söylüyor.
Dr. Adrian North, "Klasik müzik sofistike olmayı, zenginliği ve bolluğu çağrıştırıyor ve insana kendini havalı hissettiriyor. Restorana gittiğinizde ne kadar para harcadığınızı etkileyebilir." diyor.
5. Yemek yerken ortam sesleri dinlemek
Ünlü şef Heston Blumenthal'ın The Fat Duck restoranında servis ettiği her öğün bir canlı performansı andırıyor.
Bu deneysel şef için menü de performansın bir parçası: Kullandığı sivri fontun asitli yiyeceklerin tadını artırdığını öne sürüyor.
Blumenthal bunu sesle de destekliyor: Saşimi siparişi yanında kulaklıkla geliyor.
Müşteriler çiğ deniz ürünlerini yerken bir yandan da dalgaların veya oyun oynayan çocukların seslerini dinliyorlar.
6. Yemeklerin tadı uçaklarda farklıdır
Her müzik yemeğin tadını iyileştirmez. Nitekim yemeğin tadını daha iyi alabilmek için bazılarından kurtulmak gerekir.
Uçak motorunun gürültüsü, tat tomurcuklarımızı olumsuz etkiliyor. Bunun nedeni 89 desibelden yüksek seslerin tat tomurcuklarımızı köreltmesi ve bazı aromaları almamızın önüne geçmesi.
Bu yüzden bir daha uçak yemeklerine burun kıvırmadan önce plastik tepsideki yemeğin o kadar da tatsız olmayabileceğini hatırlayın. Kulaklarınıza birer tıkaç takıp gökyüzünde bir lezzet şölenine kanat açın.
7. Yemekleriniz hazırlanırken de sese tepki verir mi?
İspanya'daki Barahonda Bağı'nda şarapçılar, üzümler olgunlaşırken onlara dinletilen müziğin şarap üretim sürecini etkilediğini düşünüyor.
Monastrell, petit verdot ve cabarnet sauvignon üzümlerinin karışımıyla hazırladıkları kırmızı şaraplarına olgunlaşırken 60 saat boyunca müzik dinletiyorlar.
Şarkı listelerinde Malili Fatoumata Diawara da var, İzlandalı senfonik rockçular Sigur Ros da.
Ana rahminde bebeklerin seslerden etkilenmesinden ilham alan Barahonda'dan Sonia Garcia, "Şarabı yumuşatmak ve tanenleri tatlandırmak için şişelere müzik dinletmeye karar verdik" diyor.
Bu muhtemelen özgün bir PR çalışmasından fazla değil ama siz yine de bir daha mutfakta kendinize bir kadeh şarap koyup dans etmeye başlamadan önce bunun şarap koleksiyonunuzu nasıl etkileyeceğini düşünün.
