Gazeteci-yazar Murat Yetkin, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi ve ABD'den F-35 alımı sürecini değerlendirdi. Yetkin, "Erdoğan'ın, ABD yönetiminin her kademesinde gelen “Rusya’dan S-400 alımını iptal etmezseniz F-35’leri vermeyiz” tehditleri karşısında yarım ağızla bir şeyler söylemekle yetindiğini" belirtirken, "Beştepe, Beyaz Saray’ın siyasi tehditlerine karşı ekonomik sebeplerle diklenmemeyi uygun bulmuştur" diye yazdı.
Yetkin'in yazısının ilgili bölümü şöyle:
"Yakın geçmişte çok daha taktik plandaki konularda ABD’nin yaptığı haksızlıklar konusunda kamuoyunu ayağa kaldırdığı görülen Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD yönetiminin her kademesinde gelen “Rusya’dan S-400 alımını iptal etmezseniz F-35’leri vermeyiz” tehditleri karşısında yarım ağızla bir şeyler söylemekle yetindi, uzatmadı.
Bunda ABD Başkanı Donald Trump’ın iki ay kadar önce Türk ordusunun Suriye’de IŞİD’e karşı Amerikan ordusu emrinde savaşan YPG’ye saldırması halinde Türkiye ekonomisini mahvedeceği yolundaki tehdidi pay sahibi olmamış mıdır? Beştepe, Beyaz Saray’ın siyasi tehditlerine karşı ekonomik sebeplerle diklenmemeyi uygun bulmuştur.
“Neden diklenmedi?” diye sormuyorum; diklenmediği saptamasını yapıyorum. Konu aslında stratejik bakımdan çok önemlidir ve Erdoğan’ın 31 Mart ortağı MHP lideri Devlet Bahçeli’nin ekonomik sıkıntının önünde tutmaya nafile çalıştığı “Beka” sorunu aslında bu konu için geçerlidir. Türkiye daha önce parasını ödediği halde İngiltere’den alamadığı iki savaş gemisi yüzünden Almanya saflarında Birinci Dünya Savaşına sürüklenmiş bir ülkedir. ABD’nin Türkiye’nin ortak üretici olduğu, yatırımına para koyduğu yeni nesil savaş uçaklarını vermeme tehdidi haksızlıktır, zorbalıktır. Dahası bunu, Türkiye’nin yapımına katkıda bulunduğu F-35’leri Türkiye’den önce kullandırdığı İsrail’in “Aman bunu Türklere vermeyin” uyarılarından sonra yapmış olmasıdır.
Gerçi “Erdoğan sert çıksa ne olur? Brunson’da olduğu gibi, seçim sonrası S-400’ler konusunda da Trump’ın dediği olacaktır” diyenleriniz çıkabilir. Çok haksız sayılmazsınız. Erdoğan’ın Trump’a çektiği restlerin sonuç vermediği en çok papaz Andrew Brunson örneğinde görülmüştür.
Erdoğan’ın 28 Eylül 2017’de, 15 Temmuz 2016 darbe girişimini yönetmek suçundan gıyabında yargılanan Fethullah Gülen’i kastederek “Ver papazı, al papazı” demişti. Bu aslında Türkiye’yi siyasi amaçla insan rehin tutan bir ülke durumuna düşüren bir beyandı. Erdoğan 11 Ocak 2018’de, Brunson’u kast ederek, Trump’a hitaben “Bu fakir, bu görevde olduğu sürece o teröristi alamazsın” demişti. Bu beyan da Cumhurbaşkanı iradesinin Türkiye’deki mahkemelerin karar yetkisi üzerinde olduğu iddialarını akla getiriyordu. Trump’ın, Brunson imasıyla 2018 bahar yaz aylarında Türkiye’ye bazı ticari yaptırımlar ilan etmesi sonucu dolar alıp başını gitti, Erdoğan’ın Londra konuşması işleri kötüleştirdi. Türkiye’nin, Erdoğan’ın AK Parti hükümetine başbakan olduğu 2003 yılından bu yana en yüksek enflasyon oranını yüzde 25 ile gördüğü Ekim ayının 12’sinde bağımsız Türk yargısı Brunson’u tahliye etti. Erdoğan hâlâ Beştepe’de görevde, Gülen hâlâ Pennsylvania’da Amerikan korumasındaki misafirliğindeydi.
Şimdi buradan yola çıkıp “Seçimlerden sonra S-400 konusunda Erdoğan ekonomiyi kurtarmak için Trump’ın dediğini yapar, kavga biter” diyen yorumcular görülüyor, okuyorsunuzdur.
Ben “O kadar kolay değil” diyenlerdenim.
Çünkü bu defa tartışmanın bir üçüncü tarafı var, o da herhangi birisi değil, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin.
NATO üyesi Türkiye’nin, NATO’nun hasım kabul ettiği Rusya’dan stratejik nitelikte silah satın alması Putin için Batı savunma sisteminin duvarında gedik açmakla eşdeğerdir; maliyeti de açıklandığı kadarıyla 2,5 milyar dolar olmuştur. Sadece o da değil. Türkiye, Suriye’deki askeri varlığı Rusya ile giderek daha sıkı ilişkiye giriyor. O kadar ki 13 Mart’ta Rus ordusu, İdlib’teki Heyet Tahrir eş-Şam mevzilerinin Rus uçaklarında Türkiye’yle koordinasyon içinde vurulduğunu açıkladı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in, Yunanistan’daki (eski nesil, yapay zekâ özelliği bulunmayan) S-300 füzeleri için önerdiği “Alsınlar ama kullanmasınlar” formülü, ABD tarafından “Ya F-35’leri aldıktan sonra kullanmaya başlarlarsa” güvensizliği nedeniyle kabul görmemektedir. Bunu dahi kabul etmeyen ABD, Araştırma kuruluşu EDAM Başkanı Sinan Ülgen’in Habertürk’te Kübra Par’a söylediği “S-400’leri füze savunma, Patriotları da hava savunmasında kullanabiliriz” önerisini kabul edecekleri hayli kuşkuludur. "
Yetkin'in yazısının tamamına buradan ulaşabilirsiniz.
