İl ve ilçe müftülerini de evlendirme memurları arasına ekleyen ‘Nüfus Hizmetleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı’ bugün İçişleri Komisyonu'nda gündemine alındı. CHP kadın örgütleri, müftülere verilen evlendirme yetkisine şiddetle karşı çıkıyor.
CHP ve kadın örgütleri, söz konusu düzenlemenin Türkiye’de yeterince yaygın olan büyük bir toplumsal sorun ve hak ihlali oluşturan küçük yaşta çocuk evlilikleri, imam nikâhlılar ya ikinci eş vakalarını artıracağını söylüyor.
Yürürlükle 38 maddeden oluşan tasarı görüşmeleri 15.30’da başlayacak. MHP’nin bazı maddelerine soğuk baktığı belirtilen tasarının alt komisyona sevk edilip edilmeyeceği henüz belli değil.
Tasarıda ilgili madde düzenleme şöyle:
Madde 22 - (1) Bakanlık, evlendirme işlemlerinin nüfus ve vatandaşlık hizmetlerinin bütünlüğü içerisinde yürütülmesi için gereken her türlü tedbiri alır ve uygular.
(2) Evlendirme memuru; belediye bulunan yerlerde belediye başkanı veya bu işle görevlendireceği memur, köylerde muhtardır. Bakanlık, il nüfus ve vatandaşlık müdürlüklerine, nüfus müdürlüklerine ve dış temsilciliklere, il ve ilçe müftülüklerine evlendirme memurluğu yetkisi ve görevi verebilir. Eşlerden birinin yabancı olması halinde evlendirmeye, (…) belediye evlendirme memurlukları ile nüfus müdürleri yetkilidir.
Nüfus Hizmetleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı neler getiriyor:
Tasarı ile evlendirme memurlarının kapsamı genişliyor. İl ve ilçe müftüleri de evlendirme memurları arasına ekleniyor. Bundan sonra müftüler de evlendirme yetkisine sahip olacak.
Tasarıya göre, ikamet izni verilen yabancılar, İçişleri Bakanlığınca kimlik numarası verilerek yabancılar kütüğüne kaydedilecek. Türkiye'de bulunan yabancılara ikamet izni şartı aranmaksızın kimlik numarası vermeye Bakanlık yetkili olacak, ancak diplomatik misyon mensupları bu hükmün dışında olacak. Yabancıların Türkiye'de meydana gelen nüfus olaylarına ilişkin olarak nüfus müdürlüklerine yapılan başvurular üzerine ilgili olay formları düzenlenecek ve bir örneği kendilerine verilecek. Bu formlar özel bir dosyada saklanacak.
Türk Vatandaşlığı Kanunu'nda da değişiklik yapın tasarıya göre; sonradan Türk vatandaşlığının kazanılmasında uygulanacak temel ilke ve esaslar, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınmak suretiyle İçişleri Bakanlığınca belirlenecek. Milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek hali bulunanların talepleri reddedilecek.
Tasarı ile evlenme yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılması şartları arasına, genel ahlak bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmama da getiriliyor.
Tasarıya göre, Türk vatandaşlığını kaybetmiş kişiler, başvurmaları halinde, milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak kaydıyla, Türkiye'de ikamet etme şartı aranmaksızın Bakanlık kararı ile yeniden vatandaşlığa alınabilecek. Vatandaşlıktan ıskat edilmiş kişiler, başvurmaları halinde, milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak kaydıyla, Türkiye'de ikamet etme şartı aranmaksızın Bakanlık kararı ile yeniden Türk vatandaşlığına kabul edilebilecek. Milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek hali bulunanların talepleri İçişleri Bakanlığınca reddedilecek.
TBMM’de dün CHP’li vekillerle tasarıya karşı çıkan kadın örgütlerinin itirazları da şöyle. Müftü nikahı kadın erkek eşitliğini temel almayan, dini referanslarla hayatı düzenleyen, boşanmayı engellemeye çalışan Diyanet İşleri Başkanlığı’nın medeni hukuk alanında işi yoktur. Bu laikliğe de aykırıdır.
Müftülerin nikah kıymasının imam nikahını azaltacağına inanmıyoruz. Türkiye’de imam nikahlılar ya ikinci eş ya da küçük yaşta evlilik...
Çocuğun nüfusa kaydında sözlü beyanı esas gören hükümlerde var. daha önceki yasada da bu vardı, yasalar daha ileri gitmek zorundadır. Sözlü beyanla çocuğu nüfusa kayıt ettirirseniz, çocuk yaşta evlendirme sonucu doğan çocukları, tecavüz sonucu doğan çocukları kayıt altına alamazsınız. Çocuk yaşta evliliğin üzerini örtmüş olursunuz.
Genel ahlak kuralı getiriliyor TC vatandaşlığına evlilik ile geçişte.. Neye göre belirleniyor bu genel ahlak? Genel ahlak gibi muğlak ifadeler yasalarda tanımlanamaz.
Kadınların kendi soyadını kullanması için mahkemeye başvurması gerekirken, erkeğin soyadını kullanması için sadece bir dilekçe yazması yetiyor. Bu eşitsizlik mantığından hareketle yasalar hazırlamayınız.
Mağdur hakları yasa tasarısı, kadınların ihtiyacı olan bir düzenlemedir, bir kadın şiddete mağruz kaldığında hakları açık açık belirtilmiş olmalıdır. Her ilçede kadınların başvurabileceği, bilim insanları ile düzenlenmiş merkezlerin olması gerekiyor. Ama Türkiye’de şiddet önleme merkezleri birer birer kapanıyor. Her ilçede bir şiddet önleme merkezi yok ama bir müftülük var. O müftülükler bünyesinde kadınlara aile danışmanlığı yapılıyor. Mağdur hakları yasa tasarısı kadın ve erkek eşitsizliğini görerek kurulmalıdır. Kadınlar sadece kırılgan grup olarak değil, cinsiyet ayrımından dolayı mağdur edilen kadınlar olarak bu yasalarda yer etmelidir.
Bu tasarıların bir gram bile kadından yana gelir yanı yok. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği görülmelidir. Mağdur hakları boşanmış babaların talepleri ile değil her an öldürülme tehdidi yaşayan kadınların talepleri ile düzenlenmelidir. Bir çok kadın çocuğu görmeye gelen baba tarafından öldürülüyor. Bu kanun kadınların hakkını gözeterek düzenlenmelidir.
