T24 - Aralarında devasal grupların da yer aldığı 70 kültür balıkçısı Danıştay'ın kararı nedeniyle üç tarafı denizlerle çevrili Türkiye'de yatırım yapacak yer bulamadı. Milyar dolarlık yatırımlar Kuveyt, Yunanistan ve Mısır'a kaçıyor.
Balık çiftlikleri, sahilleri kirlettiği gerekçesiyle 2007 yılında yeni bir yönetmeliğe tabi tutulmaya başlandı. Bu sayede sahildeki tüm çiftlikler söküldü yeni yatırım alanı olarak 11 bakanlığın izni ile Mersin bölgesinin 10 km açığı tespit edildi. Yeni yönetmelik çerçevesinde aralarında Yaşar ve Ertuğ gibi grupların da yer aldığı 70 firma 1 milyar dolarlık yatırım için Mersin'e doğru yola koyuldu. Hatta projeler hazırlandı, anlaşmalar imzalandı. Ancak Mersin Barosu'nun avukatları 'yatırımlar çevreyi kirletecek' gerekçesi ile konuya 13 ayrı dava ile idare mahkemelerine taşıdı. Avukatlar bir yıl süren bu davaların tamamını kaybetti. Ancak konu bir üst mahkeme olan Danıştay'a taşınınca baro hedefine ulaştı. 2009 yılı sonu itibari ile konuyla ilgili olarak yürütmeyi durdurma kararı çıktı.
KUVEYT İHYA OLDU
Türkiye'ye yatırım ümidi 'su'ya düşen firmalar, Türkiye'de yer bulamayınca Yunanistan, Mısır ve Kuveyt'e yöneldi. En fazla yatırımı ise Kuveyt kaptı. Ülkesine yatırım yapan firmadan deniz kirası ücreti almayan hatta yatırım maliyetlerini dahi karşılayan Kuveyt, sektörde söz sahibi ülkeler arasına girdi. Komşu Yunanistan'a da birçok yatırım kaçtı. Bu ülkeye yatırıma gitmeye hazırlanan firmalardan biri 400 milyon TL ciroya sahip Kılıç Deniz A.Ş. Mersin'e ilk etapta 50 milyon, ilerleyen yıllarda ise 500 milyon doları bulacak bir yatırım hazırladıklarını ancak danıştayın kararı nedeni ile hayata geçiremediklerini ifade eden şirketin yönetim kurulu başkanı Orhan Kılıç, Yunanistan'dan özel teklif aldıklarını söyledi. 70 firmanın 3 yıldır yatırım yapacak yer bulamadığını anlatan Kültür Balıkçıları Derneği Başkanı İhsan Bozan ise konuyla ilgili acil çözüm beklediklerini söyledi. "Muğla ve İzmir'de daha fazla büyümeye imkân yok" diyen Bozan, "Çiftlikler sahile 9 kilometre açıkta olması gerekiyor. Çevreyi asla kirletmiyorz. İstenirse bağımsız çevreciler bizi denetleyebilir. Yurtdışına gitmek istemiyoruz" dedi.
Yönetmelik sayesinde sahiller rahat nefes aldı
Türkiye'de 3 yıl öncesine kadar kültür balıkçılığı yapan 350 şirket bulunuyordu. 2007'de çıkan yönetmelikle balık çiftliklerinin sahilde üretim yapması yasaklanması ile 200'den fazla firma kapandı. 2008'de yeni yatırım alanı olarak Mersin açıkları belirlendi. Ancak davalar nedeniyle planlanan yatırımlar hayata geçemedi. Bugün Türkiye'deki balık çiftliklerin büyük bir kısmı Muğla ve İzmir'de. Ağırlıklı olarak orkinos, levrek, çipura ve midye gibi türler yetiştiriliyor.
'Mersin'i kirlenmekten kurtardık'
Sorulan soruları yanıtlayan Mersin Barosu Başkanı Hulki Özel ve Çevre Komisyonu Başkanı Halil Rıza Ergül ise davayı 3 yıl önce baronun ortak kararı ile açtıklarını söyledi. Bu yatırımların denizi kirlettiğine inandıklarını vurgulayan Ergül, bölgenin fok balığı koruma alanı olduğunu ifade etti. "Bu nedenle yatırımların başlamaması için her türlü hukuki mücadelemizi sürdüreceğiz" diyen Ergül, "Danıştay bizden yana karar verdi ve yürütmeyi durdurdu" dedi.
