MHP, devrim yasalarını müzakereye bıraktı

MHP Konya Milletvekili ve TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu Üyesi Faruk Bal, MHP olarak anayasanın ilk 3 maddesinin değiştirilmesine karşı olduklarını, "değiştirilemez" ilkesinin tartışılmaması gerektiğini söyledi. Bal, Anayasa’nın 138. Maddesinde değişiklikle ilgili “Bir cümle  için bir duvarın yıkılmasına karşıyız” yanıtı verdi.

MHP'nin sunduğu kısmi taslakta, İnkilap Kanunlarının Korunması bölümünde "'Genel Esaslar' kısmı ile birlikte müzakere edilecek" ifadesi yer aldı. 

MHP’nin, TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu'na sunduğu kısmi anayasa taslağı şöyle:

 

BAŞLANGIÇ

 

Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün öncülüğünde yapılan Kurtuluş Savaşı ile kurulan Türk Devleti’nin, ezelden beri hür yaşamış Türk Milleti’nin ve Aziz Türk Va tanı’nın ebediyen varlığı, bağımsızlığı, bölünmez bütünlüğü ve egemenliğin kayıtsız şartsız millete aidiyeti ilkeleri üzerinde inşa edilen bu Anayasa;

Türk vatandaşlarının insan şeref ve haysiyetine dayalı temel hak ve hürriyetlerini, herkesin hukuk önünde eşitliğini ve hiç kimseye hiçbir sebeple ayrımcılık yapılamayacağını hukuk devleti ve demokratik toplum düzeni gereklerine uygun olarak teyit eder.

Bu anayasa özü ve sözü ile birlikte yorumlanır ve uygulanır.

Bu anayasa, inşa ettiği kültür ve medeniyet değerleri ile insanlığın evrensel değerlerine katkıda bulunan Türk Milleti’nin gelecek nesillerine, milli birlik ve kardeşlik duygusuyla ve sadakatle bağlı kalmak üzere emanet edilir.

 

Genel Esaslar

 

Devletin şekli

MADDE– Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.

Cumhuriyetin nitelikleri

MADDE– Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir.

Devletin bütünlüğü, resmî dili, bayrağı, millî marşı ve başkenti

MADDE– Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür.

Dili Türkçedir.

Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır.

Millî marşı “İstiklal Marşı”dır.

Başkenti Ankara’dır.

Değiştirilemeyecek hükümler

MADDE– Anayasanın 1 inci maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki
hüküm ile 2 nci maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3 üncü maddesi hükümleri
değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.

Devletin temel amaç ve görevleri

MADDE– Devletin temel amaç ve görevleri; kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal
hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve
sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddî ve manevî varlığının gelişmesi için gerekli şartları
hazırlamaya çalışmak; Türk Milletinin bağımsızlığını ve bütünlüğünü, ülkenin bölünmezliğini,
Cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak, kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu
sağlamak; bilimin gelişmesini desteklemek; kültür coğrafyamızda yer alan akraba devlet ve
topluluklar ile her türlü kültürel ve iktisadi ilişkilerin geliştirilmesi suretiyle bölge ve dünya
barışının korunmasına katkıda bulunmaktır.

Egemenlik

MADDE– Egemenlik, kayıtsız şartsız Milletindir.

Türk Milleti, egemenliğini, Anayasanın koyduğu esaslara göre, yetkili organları eliyle kullanır.
Egemenliğin kullanılması, hiçbir surette hiçbir kişiye, zümreye veya sınıfa bırakılamaz. Hiçbir
kimse veya organ, kaynağını Anayasadan almayan bir devlet yetkisi kullanamaz.

Yasama yetkisi

MADDE– Yasama yetkisi, Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisi’nindir. Bu yetki
devredilemez.

Yürütme görevi ve yetkisi

MADDE– Yürütme görevi ve yetkisi, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından,
Anayasaya ve kanunlara uygun olarak yerine getirilir.

Yargı yetkisi

MADDE– Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır.

Anayasanın bağlayıcılığı ve üstünlüğü

MADDE– Anayasa hükümleri, yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını ve
diğer kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır.

Kanunlar Anayasaya aykırı olamaz.

 

Sayıştay

 

MADDE- (1) Sayıştay, merkezî yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri ile sosyal
güvenlik kurumlarının gelir ve giderleri ile mallarını Türkiye Büyük Millet Meclisi adına
denetlemek ve sorumluların hesap ve işlemlerini yargılamak suretiyle kesin hükme bağlamak
ve kanunlarla verilen inceleme, denetleme ve hükme bağlama işlerini yapmakla görevlidir.
Sayıştay’ın kesin hükümleri hakkında ilgililer yazılı bildirim tarihinden itibaren on beş gün
içinde bir kereye mahsus olmak üzere karar düzeltilmesi isteminde bulunabilirler. Bu kararlar
dolayısıyla adli ve idari yargı yoluna başvurulamaz.

(2) Vergi, benzeri malî yükümlülükler ve ödevler hakkında Danıştay ile Sayıştay kararları
arasındaki uyuşmazlıklarda Danıştay kararları esas alınır.

(3) Mahallî idarelerin ve sermayesinin yarısından fazlası doğrudan doğruya veya dolaylı
olarak kamuya ait olan kuruluş ve ortaklıkların hesap ve işlemlerinin denetimi ve kesin
hükme bağlanması Sayıştay tarafından yapılır.

(4) Sayıştay üyelikleri kanunda gösterilen niteliklere haiz başvuran adaylar arasından
Sayıştay Genel Kurulunca her boş üyelik için 5 katı sayıda belirleyeceği adaylar arasından
TBMM Plan ve Bütçe komisyonu Kur’a ile seçilir.

(5) Sayıştay Genel Kurulu aday belirleme seçimlerinde her bir adayın Genel Kurul tam
sayısının 2/3 oranında oy alması gereklidir. Genel Kurul seçim takviminin başlamasından
itibaren seçimleri tamamlar. Aksi halde, başvuran adayların tamamı Palan ve Bütçe
Komisyonu seçimlerine katılır.

(6) Sayıştay’ın kuruluşu, işleyişi, denetim usulleri, mensuplarının nitelikleri, atanmaları,
ödev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri ve diğer özlük işleri, Başkan ve üyelerinin
teminatı kanunla düzenlenir.

Alternatif 1: Sayıştay kararlarının kesin olması

Alternatif 2: Sayıştay kararlarının Danıştay’ın denetimine tabi olması.

Not: Alternatifler Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nda müzakere edilecektir.

Malî ve Ekonomik Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Malî Hükümler

Bütçe ve kesin hesap

Madde

(1) Devletin ve kamu iktisadi teşebbüsleri dışındaki diğer kamu tüzel kişilerinin
harcamaları, kanunla belirlenen usul ve sürelere uygun olarak bütçelerle yapılır. Bütçe
kanununa, bütçe ile ilgili hükümler dışında hiçbir hüküm konulamaz.

(2) Bakanlar Kurulu, merkezi yönetim bütçe kanunu tasarısı ile milli bütçe tahminlerini
içeren raporu, mali yıl başından en az yetmiş beş gün önce, Türkiye Büyük Millet Meclisine
sunar. Türkiye Büyük Millet Meclisinde görüşülür ve mali yıl başına kadar karara bağlanır.

(3) Bütçe kanunu tasarılarının Genel Kurulda görüşülmesi sırasında, gider artırıcı veya
gelirleri azaltıcı önerilerde bulunulamaz.

(4) Merkezi yönetim bütçesiyle verilen ödenek, harcanabilecek miktarın sınırını gösterir.
Bakanlar Kurulu, kanun hükmünde kararname ile bütçede değişiklik yapamaz;
harcanabilecek miktar sınırını aşmaya yönelik karar alamaz. Bütçe kanununa bu yönde yetki
veren hükümler konamaz. Cari yıl bütçesindeki ödenek artışını öngören değişiklik tasarıları ile
cari ve izleyen yılların bütçelerine mali yük getiren tasarı ve tekliflerde, öngörülen giderleri
karşılayabilecek mali kaynak gösterilmesi zorunludur.

(5) Kesin hesap kanun tasarısının görüşülmesi ve kabulü ile ilgili usul ve esaslar TBMM
İçtüzüğü ile düzenlenir.

Planlama

Madde

Planlama, anayasal yetki yerine hükümete istişarî nitelikte görüş bildirdiğinden ve kanunla düzenlenmiş olduğundan Anayasada yer almasına gerek yoktur.

Piyasaların geliştirilmesi ve tüketicinin korunması

Madde-

(1) Devlet, para, kredi, sermaye, mal ve hizmet piyasalarının sağlıklı ve düzenli işlemelerini sağlayıcı ve geliştirici ve tüketicileri koruyucu tedbirleri alır. Tekelleşme ve kartelleşmeyi önler.

(2) Dış ticaret işlemleri üzerine ülke ekonomisi yararına vergi ve benzeri yükümlülükler dışında ek mali yükümlülükler koymaya ve bunları kaldırmaya kanunla Bakanlar Kuruluna yetki verilebilir.

(Tüketicinin Korunması başlığıyla Anayasa Uzlaşma Komisyonunda Tam mutabakatla kabul
edildi.)

Tabii servetlerin ve kaynakların aranması ve işletilmesi

Madde- Tabii servetler ve kaynaklar. Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Bunların aranması ve işletilmesi hakkı Devlete aittir. Arama ve işletmenin Devletin özel teşebbüsle ortaklık suretiyle veya doğrudan doğruya özel teşebbüs eliyle yapılması, kanunun açık iznine bağlıdır.

(Doğal Servetlerin ve Kaynakların Aranması ve İşletilmesi başlığıyla Anayasa Uzlaşma Komisyonunda tam mutabakatla kabul edildi.)

Ormanların korunması ve geliştirilmesi

Madde- (1) Devlet, ormanların korunması ve sahalarının genişletilmesi için gerekli tedbirleri
alır. Bütün ormanların gözetimi Devlete aittir. Yanan ormanların yerinde ve orman içinden
nakledilen köyler halkına ait arazilerde derhal yeni orman yetiştirilir. Bu yerlerde başka çeşit
tarım ve hayvancılık yapılamaz. Bu yerler imara açılamaz.

(2) Devlet ormanlarının mülkiyeti devrolunamaz ve kanuna göre buralar Devletçe yönetilir, işletilir ve işlettirilir. Bu ormanlar zamanaşımı ile mülk edinilemez ve kamu yararı dışında irtifak hakkına konu olamaz.

(3) Ormanlara zarar verebilecek hiçbir faaliyete müsaade edilemez. Münhasıran orman suçları için genel ve özel af çıkarılamaz.

(4) Aşağıda belirtilen durumlar ve yerler dışında orman sınırlarında daraltma yapılamaz;

a) Orman olarak muhafazasında bilim ve fen bakımından hiçbir yarar görülmeyen ve
tarım alanlarına veya başka alanlara dönüştürülmesinde kesin yarar olduğu tespit edilen
yerler.

b) 31/12/1981 tarihinden önce bilim ve fen bakımından orman niteliğini tam olarak kaybetmiş olan tarla, bağ, meyvelik, zeytinlik gibi çeşitli tarım alanlarında veya hayvancılıkta kullanılmasında yarar olduğu tespit edilen araziler.

c) Şehir, kasaba ve köy yapılarının toplu olarak bulunduğu yerler.

(5) Dördüncü fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen yerlerin değerlendirilmesi veya gerçek ve tüzel kişilere satılması veya bedeli karşılığı kullanım hakkı verilmesi kanunla düzenlenir. Satış veya kullanma hakkı verilmesinde öncelik, fiilen bu arazileri kullananlar veya orman köylülerinindir.

(Ormanlar ve Orman Köylüsü başlığı ile Anayasa Uzlaşma Komisyonunda CHP ve MHP Önerisi
olarak görüşüldü.)

İnkılap Kanunlarının Korunması

Madde

“Genel Esaslar” kısmı ile birlikte müzakere edilecek