Yaşam

Mezarın Türkiye'de olması Nâzım'ın vasiyeti

Son günlerinde Nazım Hikmet'le birlikte olan gazeteci Orhan Karaveli, 'O, mezarının Türkiye'ye olmasını istiyordu' dedi

13 Ocak 2009 02:00

Ünlü şair Nâzım Hikmet’le ölümünden kısa bir süre önce Moskova’da 15 gün boyunca geceli gündüzlü beraber olan gazeteci Orhan Karaveli, “Vatandaşlıktan çıkarılması Nâzım Hikmet’i elbette çok üzmüştü; ama onu asıl üzen halkının sevgisini kaybetmesiydi. 58 yıllık ayıp sona erdi ve Türk vatandaşlığına resmen kabul edildi. Şimdi sıra onun vasiyetini yerine getirmekte. 15 Ocak olan doğum gününde onun vasiyetini yerine getirmek için bu büyük adımı da atalım” dedi.

Mezarının Moskova’dan Türkiye’ye getirilmesinin Nâzım Hikmet’in vasiyeti olduğunu hatırlatan Karaevli, ancak bu konuda oğlu Mehmet Nâzım’ın onay vermesi gerektiğine dikkat çekti. Son zamanlarda gerçek mirasçısı olan oğlu Mehmet Nâzım’ın adına konuşan birçok yakınının ortaya çıktığını söyleyen Karaveli şöyle konuştu:

‘Oğlu onay verecektir’

“Yakınım diye ortaya çıkanların kimler olduğu belli değil. Nâzım’ın kan bağı olarak bir tek akrabası var; o da Paris’te yaşayan oğlu Mehmet Nâzım’dır. Ve Mehmet Nâzım bu konuda olumlu olumsuz bir şey söylemiş değildir. Mehmet Nâzım babasının oğlu ise Türk milletinin arzusuna karşı çıkmaz. Eğer oğlu onay verirse mezarı Türkiye’ye hemen getirilir. Oğlunu ikna etmek için gerekirse mezarının getirilmesi konusunda bir sivil toplum örgütü bile oluşturabiliriz” dedi.
Nâzım Hikmet’in mezarının Ruslar için turistik bir yer olduğunu belirten Karaveli, “Kremlin’den önce Nâzım’ın mezarını ziyaret ediyorlar. Kabrini ziyaret etmek isteyen milyonlarca Türk vatandaşı var. Ruslar, ünlü opera sanatçısı Feodor İvanoviç Şalyapin’in mezarını Paris’ten Moskova’ya getirtti. Eğer Türkiye’den de ciddi talep olursa mezarı vermemezlik edemezler” diye konuştu.

‘Mezarına zarar gelmez’

Nâzım’ın Türkiye’ye ait olduğunu, vatan hasretiyle yanıp tutuştuğunu, o nedenle mezarının kendisinin de vasiyetinde dediği gibi Anadolu’da bir yer olması gerektiğini vurgulayan Karaveli, “Bana da son görüşmemizde hu hasretini defalarca anlatmıştır.
Ben hayatımda vatan hasretiyle bu kadar yanıp tutuşan bir insan görmedim. Siyasal ve kişisel düşüncelerden uzak durarak bu fırsatın değerlendirilmesi gerekir. Kabri mutlaka Türkiye’ye getirilmelidir. Çünkü bu onun vasiyetidir, şiiriyle ve bize söylediği sözlerle. Gerekirse onay çıktığı an gider kemiklerini ben alırım. Türk insanının mezarına zarar vereceğini düşünenler, acaba Türk insanına hakaret ettiklerinin farkında değil mi? Türkler kimin kabrine zarar verdi? Kimse merak etmesin Türkiye onun kabrine gerekli saygıyı gösterir” dedi.

Nâzım’ın T.C. Kimlik No’su: 20753206252

İçişleri Bakanlığı, hakkındaki vatandaşlıktan çıkarılma kararı yürürlükten kaldırılan şair Nâzım Hikmet Ran’a T.C. kimlik numarası olarak 20753206252’yi verdi. Ran’la ilgili nüfus yazışmaları bu hafta içinde sonuçlandırılacak.

İçişleri Bakanlığı, MERNİS çalışmaları kapsamında 1904’ten bugüne kadar doğan ve nüfusa kayıt olan her vatandaşa ölmüş olsa bile T.C. kimlik numarası verdi. Bu kapsamda, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü 2002’deki yeniden düzenleme çalışmaları sırasında 1951’deki hükümet kararnamesiyle vatandaşlıktan çıkarılan Ran’a da daha önce Türk vatandaşı olduğu için T.C. kimlik numarası verdi.

Ancak Ran’ın bu kimlik numarası vatandaşlıktan çıktığı için nüfus kütük sistemine girilmedi. Böylece vatandaşlıktan çıkarıldıktan 58 yıl sonra yeniden vatandaşlık hakkı kazanan Ran’a T.C. kimlik numarası olarak “20753206252” sayısı verildi.

Nüfus kütüğü Kadıköy’de

Nüfus kayıtlarına Nâzım Hikmet’in asıl ismi Mehmet Nâzım Ran olarak girdi. Ünlü şairin doğum tarihi ise eski takvime göre 2 Şubat 1317 olarak kayıtlara girildi. Miladi takvime göre doğumu “Selanik 1901 yılı” olarak gözüken Ran’ın nüfus kütüğü ise ailesinin bulunduğu İstanbul Kadıköy oldu. Feneryolu Mahallesi üzerindeki aile kayıtlarına alınan Ran’la ilgili işlemler bu hafta içinde sonuçlandırılacak.
Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, cumartesi yayımlanan kararname gereğince işlemleri tamamlayıp Kadıköy İlçe Nüfus Müdürlüğü’ne bildirecek. Ardından Ran’ın vatandaşlık işlemi başlatılacak. Yeni işlemle birlikte “kapalı” olarak nüfus kayıtlarında gözüken Ran’ın vatandaşlıkla ilgili her türlü işlemi yapılabilecek. 

İşte Nâzım’ın ‘Vasiyet’i

...Yoldaşlar, nasip olmazsa görmek o günü
Ölürsem kurtuluştan önce yani
Alıp götürün Anadolu’da bir köy mezarlığına gömün beni...

... Yoldaşlar, ölürsem o günden önce yani,
Öyle gibi de görünüyor
Anadolu’da bir köy mezarlığına gömün beni
Ve de uyarına gelirse
Tepemde bir de çınar olursa
Taş maş da istemez hani...