Almanya'da koalisyon ortakları olan kardeş partiler Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ile Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) arasında mülteci siyaseti yüzünden başlayan kriz, Berlin'de siyasetin gündemini hareketlendirdi. CSU lideri İçişleri Bakanı Horst Seehofer'in hem bakanlıktan hem de partideki görevinden istifa edebileceğini ilan etmesinin ardından, koalisyonun geleceği tartışılmaya başlandı. Seehofer'in istifa etmesi halinde, bunun CDU lideri olan Başbakan Angela Merkel'in hükümetini nasıl etkileyebileceğine yönelik olası senaryolar konuşuluyor.
İstifa süreci nasıl işliyor?
Seehofer görevini bırakmak isterse, Merkel'den istifasını kabul etmesini ve kendisini görevden alınmasını istemek zorunda. Ancak talep eden taraf Seehofer olduğu için Merkel doğrudan görevden alma işlemini gerçekleştiremiyor, bu talebi Cumhurbaşkanına götürmek, görevden alma işlemini o yapmak durumunda.
Seehofer ayrılırsa CSU ne yapar?
Seehofer görevden ayrılırsa koalisyon ortağı CSU onun yerine bir başka ismi içişleri bakanlığı için önerebilir. Ancak CSU koalisyonda kalmak istemezse, kabinedeki diğer bakanlarını da çekebilir, bu da hükümette yer alan partilerin Federal Meclis'teki çoğunluğunu yitirmesi anlamına gelir.
Merkel hükümetinin akıbeti ne olur?
CSU, Sehoofer'in yerine yeni bir aday gösterirse, Merkel hükümeti iktidarda kalmaya devam eder. Ancak muhtelemel Başbakan iki parti arasındaki gerilimi toparlamak için yoğun çaba göstermek zorunda kalır. Eğer CSU koalisyondan ayrılmak isterse bu durumda azınlık hükümeti gibi pek de umut vermeyen başka senaryolar devreye girer.
Azınlık hükümeti
Merkel'in partisi CDU ile Sosyal Demokrat Parti (SPD) eğer anlaşırlarsa bir azınlık hükümeti kurabilirler, ancak parlamentoda çoğunluk olamayacakları için yasa geçirmek için her defasında muhalefetten bir partinin desteğini istemek zorunda kalırlar. Mevcut hükümeti kurmak için aylarca yapılan görüşmelerde Merkel azınlık koalisyonu kurmaktansa seçimlerin yenilenmesini tercih edeceğini söylemişti.
Başka bir koalisyon alternatifi
CDU ve SPD, CSU'nun yerine yanlarına alabilecekleri başka bir parti arayışına girebilirler. Hür Demokratlar (FDP) veya Yeşiller'e teklif götürebilirler. Ancak bu partilerle yapılacak olası görüşmelerde Merkel'in başbakanlık koltuğu da müzakere konusu olabilir.
Merkel'e karşı güvensizlik oylaması
Başbakana karşı Federal Meclis'te yapılacak bir güvensizlik oylaması yasal olarak mümkün, ancak pek beklenen bir senaryo değil. CSU koalisyondan ayrılmayı seçerse, Merkel'e karşı olan milletvekilleri teknik olarak çoğunluğu sağlamış olacak. Ancak Merkel'e karşı yapılacak olası bir güvesizlik oylamasında diğer partilerin yeni bir aday üzerinde uzlaşması gerekecek, aralarındaki görüş ayrılıkları dikkate alındığında bu pek beklenen bir durum değil.
Erken seçim
Merkel hükümeti dağılırsa, parlamento seçimlerinin yenilenmesi de gündeme gelebilecek senaryolar arasında. Erken seçim çağrısında bulunma süreci biraz karmaşık olsa da, Merkel'in azınlık hükümeti yerine tercih edebileceği düşünülüyor. Cumhurbaşkanının parlamentoyu feshetmesiyle 60 gün içerisinde seçimlere gidilmesi gerekiyor.
Rebecca Staudenmaier
© Deutsche Welle Türkçe
