Ekonomi

Meksika Körfezi'ndeki sızıntı BP'yi iflasın eşiğine getirdi

İngiliz petrol devi BP için tehlike... Milyarlarca dolar zarar eden şirketin iflas edebileceği konuşuluyor.

20 Temmuz 2010 03:00

T24 - Meksika Körfezi’nde büyük çevre felaketine yol açan petrol sızıntısını şimdilik durduruldu. Ancak İngiliz petrol devi BP için tehlike geçmedi. Milyarlarca dolar zarar eden şirketin iflas edebileceği konuşuluyor.

22 Nisan'da ''Deepwater Horizon'' adlı petrol platformunun batmasının ardından her gün yaklaşıkm 8 bin ton ham petrol denize sızdı. Bu çevre felaketi, ABD'nin Meksika Körfezi'nin büyük ölçüde kirlenmesine, binlerce hayvanın ölmesine, balıkçıların işsiz kalması gibi büyük zararlara yol açtı. Bu felaketin doğurduğu maddi zarar BP'ye pahalıya patladı. Günlerdir petrol devinin iflas edeceği ya da rakiplerine satılacağı söylentileri yayılıp duruyor. Ancak yine de birçok uzman BP'nin iflas edeceğine ihtimal vermiyor.

''BP batmayacak''

Londra'daki ekonomi uzmanlarından Charlie Parker, İngiliz petrol şirketi BP'nin, Meksika Körfezi'ndeki çevre felaketinin açtığı maddi zarara rağmen iflas etmeyeceğini düşünenlerden:

''BP batmayacak ve büyümeye devam edecek. BP'nin değeri eninde sonunda Amerika'da yaşanan çevre felaketiyle değil, işletmenin çıkardığı petrolün değeriyle ölçülecek. Petrolün değeri de ortada."

Charlie Parker, aynı zamanda internette ekonomi haberleri yayımlanan 'Citywire' adlı haber sitesinin editörlerinden. Parker, İngiliz günlük gazetelerinde, BP'nin batacağını, devredileceğini iddia eden meslektaşların aksine, BP'nin kesinlikle toparlanacağına inanlardan. Bu durumu, BP hisselerindeki artışın açıkça ortaya koyduğunu belirtiyor. BP hisselerinin zaman zaman yarı yarıya değer kaybetmesine rağmen, Meksika Körfezi'ndeki kazadan bu yana şirket hisseleri üçte bir değer kaybetti. Parker, bu toparlanmayı petrol sızıntısının durdurulmasına bağlıyor. Ayrıca işletmenin de iflasın eşiğine gelmiş gibi bir görüntü çizmediğini ifade ediyor.

İngiliz hükümeti tedbirli

İngiliz hükümetinin ise ekonomi uzmanı Parker gibi iyimser bir tablo çizdiğini söylemek zor. İngiliz medyasında günlerdir Ekonomi ve Maliye Bakanlıkları'ndaki uzmanların bütün ihtimalleri göz önüne alarak, acil durum planları hazırladıkları öne sürülüyor.

İngiltere Başbakanı David Cameron geçtiğimiz haftalarda sık sık, petrol devi BP'nin İngiliz ekonomisinde kilit rol oynadığını belirtmiş ve şöyle konuşmuştu:

''BP çok önemli bir işletme. Çünkü İngiltere'deki emeklilik sisteminin işlemesinde büyük rol oynuyor. İşletme binlerce insanı istihdam ediyor ve devlete de yüksek vergi ödüyor.''

Uzmanlar BP'nin çevre felaketi nedeniyle gelecek yıllarda İngiliz devlet hazinesine daha az ödeme yapacağını düşünüyorlar. Ancak şirketin vergi beyannamesindeki yüksek rakamlarının değişmemesi bekleniyor. İşletme geçen yıl İngiltere'de 7 milyar euro vergi ödemişti.

''İngiltere ve AB, BP'in iflasına izin vermez''

Uzmanlar, İngiliz Başbakanı David Cameron'ın, BP'nin geleceğine verdiği önemin bir diğer nedenini ise enerji güvenliği konusuna bağlıyorlar. Çünkü BP, aynı zamanda İngiliz enerji altyapısının temel taşlarından birini oluşturuyor. Bunlar arasında Kuzey Denizi'ndeki 50'den fazla petrol ve doğal gaz alanlarını birbirine bağlayan boru hattı da sayılabilir.

Londra Kraliyet Enstitüsünde uluslarası siyaset bilimi profesörü, Hrıstiyan Demokrat Partili Alman politikacı Friedbert Pflüger, İngiltere ve AB'nin stratejik nedenlerle BP'nin iflasına veya devredilmesine izin vermeyeceğini vurguluyor:

''Enerji ihtiyacının karşılanmasında bir veya iki ülkeye bağımlı olmak istemiyoruz. Her ne kadar BP'yi Meksika Körfezi'deki çevre felaketi nedeniyle ciddi şekilde eleştirsek ve bunun bedelini ödemesi gerektiğini düşünsek de, BP, jeopolitik yıkıma uğramamalı. Şirketin çökmesi, Çin veya Libya gibi bir ülkenin Avrupa'nın bu dev işletmesini satın almasına, dolayısıyla da Avrupa'nın stratejik çıkarlarının tehlikeye girmesine yol açar."

''BP her şeye rağmen kâr edecek''

Pflüger, Meksika Körfezi'ndeki çevre felaketinin BP'ye milyarlarca dolara mal olmasına rağmen, bu rakamın şirketi sarsmayacağını söylüyor.

Uzmanların tahminleri doğru çıkarsa, petrol şirketi BP her şeye rağmen bu yıl, 15 milyar euro kâr edecek.

Şirket yönetimi, bir an önce toparlanmanın yollarını arıyor. BP'nin bu nedenle akaryakıt istasyonlarını kısmen satmayı deneyeceği ya da şirketi korumak isteyen küçük ölçeklerde hisselerini satın alacak yeni yatırımcılar bulmaya çalışacağı tahmin ediliyor.