Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yeni Gelir Vergisi Kanunu ile yıllık geliri 160 bin liralık eşik değerin üzerinde olanlara beyanname verme yükümlülüğü getirileceğini söyledi. Şimşek, Bakanlar Kurulu'nun bu değeri yarıya kadar azaltma ve iki katına çıkarma yetkisi verildiğini de açıkladı. Şimşek, ikamet için alınan tek konut satıldığında elde edilecek kazancın da gelir vergisinden istisna olacağını kaydetti. Şimşek'in verdiği bilgiye göre mevcut düzenlemede 5 yıl içinde satış yapıldığında ödenmesi gereken vergiden vazgeçiliyor.
Artan oranlı vergi olacak
Bakan Şimşek yarın Meclis'e sevk edilecek olan Gelir Vergisi Kanun Tasarısı'nda özel düzenlemelerin yok denecek kadar az olduğuna dikkat çekerek, şunları söyledi: "Özel bir düzenleme yoksa ki bunları sınırladık genel hükümlere tabi olunacak. Burada geliriyle artan oranlı bir vergi söz konusu olacak. Yüzde 15'ten başlayan en yüksek yüzde 35'te biten gelir vergisi oran uygulamamız zaten var. Dolayısıyla futbolcu veya gündeme getirilen diğer hususlar olsun bu hususlarda genel düzenleme söz konusu olacaktır. Şimdiki mevzuatta şirketlere 2 yıldan sonra yüzde 75'lik bir istisna söz konusu. Biz bu istisnayı 2 yıldan sonra yüzde 40, 3 yıldan sonra yüzde 50, 4 yıldan sonra yüzde 60, 5 yıldan sonra da yüzde 75 olarak yeniden tanımladık."
160 binin üstüne vergi
Beyannameli vergilemeyi genişlettiklerini kaydeden Şimşek, "Birden fazla kaynaktan gelir elde edip, elde ettiği gelirlerin toplamı 160 bin liranın üzerinde olan ki bunu kanuna koyuyoruz, bundan sora beyannameye tabi olacak ve bütün gelirleri üstünden vergilendirilecek. Bugün itibariyle ücretliler 80 bin lira ve üzeri gelir elde ediyorsa yüzde 35'lik bir düzenlemeye tabi, bu yeni düzenlemeyle birtakım unsurları vergiden indirme imkanı sağlıyoruz. Vatandaşa yönelik önemli bir inisiyatif alıyoruz." dedi.
Eşik değeri aşanlar
Böylece Gelir Vergisi Kanunu'nun 18. maddesinde muaf tutulan meslek gruplarının bundan sonra belli bir eşikle beyannameye tabi tutulacaklarını belirten Şimşek şunları söyledi: "Bakanlar Kurulu'nun söz konusu rakamı 320 bine çıkarma ve 80 bine indirme yetkisi bulunuyor. Ücret geliri elde eden yaklaşık 100 bin, serbest meslek kazancı elde eden yaklaşık 10 bin, gayrimenkul sermaye iradı geliri elde eden yaklaşık 15 bin kişiyle diğer kazanç ve irad elde edenlerden yaklaşık bin kişi 160 bin liralık eşik değere göre beyannameye tabi olacak. Mevcut durumda her gelir için ayrı ayrı yüzde 15-35 tarifesine göre vergilendirme söz konusu. Bundan sonra toplam gelirler üzerinden yüzde 15-35 arası bir vergilendirme söz konusu olacak. Bakanlar Kurulu'nun 160 bin lira olan eşiği 2 katına çıkarması durumunda beyanname vereceklerin sayısı 3'te 1'e düşecek. Yarısına düşürmesi durumunda da beyanname vereceklerin sayısı 3 katına çıkacak."
Yabancıya 3 yıl şartı geldi
Uluslararası uygulamalara paralel olarak yabancı iş adamları, uzmanlar ve basın-yayın çalışanları Türkiye'de 3 yıldan fazla kalmaları halinde tam mükellef olacak. Ticari kazanç olarak vergilendirilmeyi gerektiren, sertifikalı tohum, fide, havyan fetüs ve benzerinin üreticiliği zirai faaliyet kapsamına alınıyor, daha önce değildi. Çiftçi ve çiftçi sayılanların yanında zirai faaliyette çalışan işçilerin asgari ücrete tekabül eden üretimleri gelir vergisinden istisna tutuluyor. Eşin, anne ve babasının kullanımına bedelsiz olarak tahsis edilen konutlarda emsal kira bedeli uygulamasından vazgeçtik. İkamet amacıyla satın alınan tek konutun ne zaman satılırsa satılsın elde edilen kazancın gelir vergisinden istisna edildi."
Gayrımenkulde tam istisna dönemi bitti
Mehmet Şimşek, gayrimenkul satış kârı hesaplanırken artık enflasyona göre maliyet düzenlemesi yapılacağını belirterek şu detayları verdi: "Artık yüzde 100'lük istisna dönemleri geride kaldı. Aşamalı bir geçiş söz konusu olacak. Eskiden 5 yıl tutulan gayrimenkulden elde edilen kazançtan tamamen istisna söz konusuydu. Şimdi sadece temel konut diye tarif ettiğimiz bir tek konut üzerinden 5 yılı beklemeksizin ne zaman satarsanız satın o istisna söz konusu olacak ama yeni konut almanız koşuluyla. Birden fazla konut alım satımı söz konusu ise bu durumda hiçbir şekilde yüzde 100'lük bir istisna yok. Kademeler burada 2 yıldan sonra yüzde 40, 3 yıldan sonra yüzde 50, 4 yıldan sonra yüzde 60, 5 yıldan sonra da yüzde 75. Hiçbir şekilde yüzde 75'ten daha fazla bir istisna söz konusu olmayacak."
CEO'lara artan oranlı vergi
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, çapraz denetim ve yeni bir oranın söz konusu olmadığını belirterek, "Servet veya diğer birtakım düzenlemelere ilişkin kaygılar var. Altını çiziyorum, tasarıda bu çerçevede bir düzenleme yoktur" dedi. Şimşek, sözlerini şöyle sürdürdü: "Veraset ve intikal vergisi eski haliyle devam edecek. CEO'ların ikramiyeleri, yan ödemeleri, bunların hepsi düzenleniyor ama ücret niteliğindeyse ki çoğu o şekildedir tabii ki artan oranlı bir Gelir Vergisi'ne tabi olacaktır. Biz sadece yönetim kurulu üyelerine ilişkin bir düzenleme yapıyoruz. Türkiye'de maalesef bu konu istismar ediliyor. Yönetim kurulu üyesi olarak görülüyor, herhangi bir ücret verilmemiş gibi gösteriliyor ama sonra çok ciddi kardan pay verildi diyor. Bu haksız bir kazanç, adaletsiz bir uygulama. Yönetim kurulu üyelerinin bir ortaklık payı varsa, onunla orantılı olarak temettü alabilir ve mevcut düzenlemeye tabidir. Ama ortaklık payından bağımsız, ilave ödeme söz konusuysa, bu aslında ücrettir ve bundan sonra da bunları ücret olarak değerlendireceğiz."
Enerji tasarrufuna destek
Enerji ürünleri ithalatının toplam ithalat içerisinde çok önemli yer tuttuğunun altını çizen Şimşek, "Türkiye'nin yurt dışına ödediği enerji faturasını azaltmak amacıyla tasarıda enerji tasarrufunu teşvik ediyoruz. Bu tasarıyla ısı yalıtımı, enerji tasarrufu sağlamak amacıyla yapılan harcamaları, elde edilen kira gelirinden doğrudan indirilmesine imkan sağlıyoruz" dedi.
Futbolculara kötü haber
Futbolcuların kazançlarına bakılmaksızın uygulanan yüzde 15 gelir vergisi ödemeleri uygulaması kalkacak. Yerini kazanca göre vergilendirme alacak. Eğer bir futbolcunun yıllık geliri 160 bin liranın altındaysa, gelir dilimlerine göre yüzde 15, 20, 27 ve 35'lik oranla vergilendirilecek. Kazanç 160 bin liranın üzerindeyse futbolcu da beyanname verecek. Gelir ve gider bildiriminde bulunarak ortaya çıkan rakam üzerinden vergisini ödeyecek.
Genç girişimciye 3 yıl destek
Tasarıyla genç girişimcileri de teşvik ettiklerini vurgulayan Bakan Şimşek, "Ticari faaliyet nedeniyle ilk defa gelir vergisine tabi olacak 29 yaşını aşmamış genç girişimciler 3 yıl boyunca asgari ücrete isabet eden kazançları üzerinden hiç vergi ödemeyecek. Genç girişimcilere 3 yıllık bir dönem önlerini görecek bir perspektif sunuyoruz." dedi.
