Dünya
BBC Türkçe

Medvedev: İstanbul görüşmelerinin amacı 'hızlı ve kesin bir Rus zaferi'

04 Haziran 2025 07:51

Güncelleme: 04 Haziran 2025 07:55

Rusya'nın ulusal güvenlik konseyinde başkan yardımcısı olan Dmitri Medvedev, İstanbul görüşmelerinin amacının "hızlı ve kesin bir Rus zaferini" garanti altına almak olarak açıkladı.

Eski Rusya Devlet Başkanı Medvedev, "İstanbul görüşmeleri, kimilerinin hayal ürünü şartlarıyla uzlaşı sağlamak için değil, hızlı zaferimizi ve neo-Nazi rejiminin tamamen yıkılmasını sağlamak içindir" dedi.

Telegram'dan açıklama yapan Medvedev, Ukrayna'nın hava kuvvetlerine yönelik saldırısına da karşılık verileceğini savundu.

Rusya ve Ukrayna heyetleri Mayıs ortasındaki ilk buluşmadan yaklaşık iki hafta sonrası 2 Haziran'da İstanbul'da bir kez daha bir araya geldi.

Ukrayna tarafı, "karada, havada, denizde en az üç ay boyunca koşulsuz ateşkes" talebini Rus tarafına iletti.

Buna karşılık olaraksa Rus tarafı, ölü savaşçıların cesetlerinin alınabilmesi için "iki yada üç günlük" bölgesel kısmi ateşkes teklif ediyor.

Ukrayna heyeti, görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada, iki tarafın 6 bin askerin naaşlarını teslim etme konusunda anlaştığını da aktardı.

Rus devlet medyasının aktardığına göre, Rus tarafı ancak, Ukrayna birliklerinin Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson'dan çekilmesi halinde tam bir ateşkesi kabul edileceğini kaydetti.

Rusya şu anda bu bölgeleri kısmen kontrol altında tutuyor.

Moskova, ikinci İstanbul görüşmesinde ayrıca Ukrayna'nın NATO'ya katılmayacağı garantisini ve Batı'nın Kiev'e verdiği askeri desteğin sona erdirilmesini de talep etti.

İstanbul'daki görüşmede Kiev'den gelen heyete başkanlık eden Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov, bir sonraki toplantının Haziran sonu öncesi yapılması çağrısında bulundu.

Umerov ayrıca Putin-Zelenskiy zirvesi konusunda hazırlıkların konuşulmaya devam etmesi konusunda iki tarafın uzlaşı içinde olduğunu da söyledi.

Görüşme sonrası liderler zirvesi için Beyaz Saray'dan da bir açıklama geldi.

Beyaz Saray sözcüsü Karoline Leavitt, Rus ve Ukrayna liderlerinin görüşmeyi kabul etmesi halinde Başkan Donald Trump'ın Türkiye'ye gitmeye "açık" olduğunu söyledi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da, Putin ve Zelenskiy ile Trump'ın bu ayın sonunda İstanbul veya Ankara'da üçüncü tur için bir araya gelmelerini önerdi.

Erdoğan İstanbul'daki ikinci görüşmeyi "muhteşem" olarak da niteledi.

Zelenski, İstanbul görüşmelerinin ardından yaptığı açıklamada, herhangi bir anlaşmanın Putin'i "ödüllendirmemesi" gerektiğini savundu.

İstanbul'da Çırağan Sarayı'nda yapılan görüşmeye Türkiye adına Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve MİT Başkanı İbrahim Kalın katıldı.

Taraflar ne istiyor?

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, İstanbul'daki görüşmelerden önce, Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta düzenlenen Bükreş Dokuzlusu Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, "Rusya'nın verimli görüşmelere hazır olacağından emin değilim. Ancak her zaman bazı çözümlere inanmalıyız" dedi.

Zelenskiy, İstanbul'daki görüşmelerde, tam ve koşulsuz ateşkesin sağlanması, esirlerin takas edilmesi ve Ukrayna'dan zorla kaçırılan çocukların geri getirilmesi ile ilgili kararların verilmesinin kendileri için öncelikli olduğunu vurguladı.

Ukrayna lideri, İstanbul görüşmelerinin sonuç vermemesi durumunda Batılı müttefiklerinin Rusya'ya yaptırımların artırılması gerektiğini savundu.

16 Mayıs'ta İstanbul'da yapılan müzakerelerde de Ukrayna, barış görüşmeleri öncesi kapsamlı bir ateşkesin başlaması gerektiğinde ısrar etmişti.

Rusya ise barış görüşmelerinin koşulsuz başlamasında ısrarcı olmuş ve ateşkesin müzakerelerin gidişatına göre ilan edilmesi gerektiğini vurgulamıştı.

Ukrayna, müzakereler sonunda Rusya'nın işgal ettiği topraklarını geri almak istiyor.

Kiev yönetimi ayrıca gelecekte benzer olaylarla karşılaşmamak için Batılı ülkelerden güvenlik garantileri talep ediyor. Ukrayna'nın AB ve NATO üyelikleri ile Rusya sınırına gerektiğinde yabancı güçlerin konuşlanması da Kiev'in beklentileri arasında.

Ukrayna Rusya'dan karşılanacak savaş tazminatları ile ülkenin yeniden imarının sağlanmasını da istiyor.

Rusya ise 2014'te ilhak ettiği Kırım'ın yanı sıra işgal ettiği Ukrayna'nın Donbas bölgesinden de çıkmak istemiyor.

Kremlin, müzakereler sonunda sağlanacak anlaşmanın sonuçlarından birinin de Batı'nın uyguladığı yaptırımların kaldırılması olması gerektiğini kayda geçiriyor.

Ukrayna'nın NATO'ya girmemesi ve ittifakın Rusya için tehdit oluşturmaması da Moskova'nın öncelikleri arasında.

Heyetlere kimler başkanlık etti?

Bugünkü müzakerelere katılan Rusya heyeti Pazar akşamı İstanbul'a gitti.

Heyete, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in müşaviri Vladimir Medinskiy başkanlık ediyor.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy X hesabından yaptığı paylaşımda, İstanbul'daki görüşme için pozisyonlarını şöyle sıralamıştı:

"Öncelikle koşulsuz bir ateşkes sağlanmalı. İkinci olarak savaş esirleri takas edilmeli. Üçüncüsü de kaçırılan çocuklar iade edilmeli.

"Heyetimize (Ukrayna Savunma Bakanı) Rüstem Umerov başkanlık edecek."

En önemli konuların sadece liderler tarafından çözülebileceğini de söyleyen Zelenskiy, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le görüşmek istediği mesajını vermişti.

Zelenskiy Mayıs ayında, savaşın başından bu yana Ukrayna ile Rusya arasında yapılan ilk karşılıklı görüşme için İstanbul'a giderek Putin'i orada bekleyeceğini açıklamıştı.

O sırada Orta Doğu turunda olan ABD Başkanı Donald Trump da Putin'in gitmesi durumunda kendisinin de İstanbul'a uçabileceğini söylemişti.

Putin, İstanbul'a gitmeyerek bakanlarının yer almadığı düşük düzeyde bir heyet göndermişti.

O görüşmede ateşkese dair ilerleme kaydedilemezken esir takasında uzlaşılmış ve Mayıs sonunda iki taraftan 1000'er kişiyi kapsayan bir takas gerçekleşmişti.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan geçen hafta Rusya ve Ukrayna'da temaslarda bulunmuştu.

Moskova'da Rusya lideri Vladimir Putin, Kiev'de Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy ile de görüşen Fidan, "Şartlar göz önüne alındığında tarafların karşı karşıya gelip, oturup bir masa etrafında müzakere edebilmeleri için bir yere ihtiyaçları var. Tabii ki Türkiye bu noktada ideal bir aktör" demişti.

Ukrayna'da zaman içinde Rusya'nın işgal ettiği toprakların değişimini gösteren haritalar

Rusya, Ukrayna topraklarının yüzde 20'sini işgal etti

Ukrayna savaşı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in 24 Şubat 2022'de Rus ordusuna Ukrayna'nın tamamen işgal edilmesi emrini vermesiyle başlamıştı.

Savaş 3 yılı aşkın süredir devam ederken, Rusya halen 2014'te ilhak ettiği Kırım dahil Ukrayna topraklarının yaklaşık yüzde 20'sini işgal etmiş durumda.

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir